Orta vadeli program (OVP) neden önemli? Birincisi, önümüzdeki 3 yıla dair yol haritasıyla ekonomi yönetiminin piyasalara verdiği niyet mektubu olmasıdır. İkincisi de 10 yıldır, programların "hedeflerini tutturuyor" olmasıdır. Bu açıdan dün açıklanan OVP'nin 2013-15 arasında Türkiye için "belirsizlik ve risk yönetimini" öncelediğini görüyoruz. Bunun da anlamı, küresel krizde ihtiyat saikinin, frene yakın tutulduğudur.
Büyüme: Gaz mı fren mi derken gördük ki ekonomide vites küçülttükçe hız, öngörülenden fazla düşüyor. Bu yıl için %3.2 olan büyüme rakamı, 2013'te %4, sonrasında %5 tahmin edilmiş. İhtiyatlı bir duruş. IMF'nin de yaptığı gibi. Fakat sorun şu: Türkiye, düşük hızlarda yol almak üzere tasarlanmış bir ekonomiye sahip değil. Avrupa'nın durma noktası veya rölanti ekonomilerin temposu, bizi öngörülenden daha fazla yavaşlatıyor. Avans ayarı yüksek motor gibi gazdan ayağını kesince durabilen bir ekonomiyi, dar alana hapsetmenin, ne tür bir ihtiyat olduğu tartışılır.
Bütçe açığı: Bütçe iyileştirmesi, 2011'deki en yüksek performansımız idi. Derken düşen vergi gelirleriyle açık, zıplayıverdi. Orta vadeli program, mali disiplinden vazgeçilmeyeceğini anlatıyor. Bunun gereği yapılacak ise vergilerde kısmı artış, belki ilave zamlar ve harcamalarda kısıntı, ufuktadır.
Cari açık: Yönetilebilir alanda tutuluyor. AB krizine rağmen ihracattaki mal talebinin sürmesi, ithalattaki iyileşme, açığı düşürmede etkin olmuş. Belli ki buna devam edilecek ve büyümeye katkı veren ihracatı artırabilmenin çevre koşulları zorlanacak.
İstihdam: OECD ülkeleri içinde saygın bir yere taşındık. İspanya ve Yunanistan gibi her 4 kişiden birinin işsiz olduğu coğrafyalar hariç tutulsa dahi, en iyi durumda olan ülkeyiz. Yalnızca nüfus artışından ötürü yılda 600 bin insana iş bulmak zorundayız. OVP, ilave 1.600 bin istihdam öngörüyor. Bunun anlamı, istihdama dayalı büyüme gayretinin süreceğidir.
Enflasyon: Farklı bir mücadele alanı gibi tanımlanmış. Bu yılsonu hedefi %7.8'den %7.4'e çekilmiş. 2013'te %5.3 gibi iddialı bir hedef var. Başta petroldeki dış hareketlilik riskleri olmak üzere enflasyon üzerinde baskı oluşturacak diğer tüm faktörlerin, öngörülenden farklı oluşumu halinde, tutturulması en zor hedef gibi görünüyor bana.
Neticede, ben OVP'yi, küresel kriz ortamında, Türkiye'yi pozitif ayrıştırmaktan ziyade, dar alanda tutma gibi okuyorum. Tedbir iyidir de düşük büyümenin faturasını hesaba katmak şartıyla... Bu gömlek, ülkeye dar gelebilir.
