Türkiye'nin 2023 hedefleri içinde belki de en fazla benimseneni "500 milyar $'lık ihracat" oldu. Nicelik algısı yerleşenler şimdi "niteliği" sorgular oldu ve "daha fazla kazandıran" ihracatı nihayet konuşmaya başladık.
Nitelik yolunda benimsemeye en hazır olduğumuz adım, "katma değer" üzerinden geliyor. Yıllardır inovasyon zirveleri düzenliyor, AR-GE'ye milli gelirden ayrılan payı %1'e yaklaştırıyor, kiloda 1.5 $'lık birim ihraç fiyatını artırmaya çalışıyoruz.
Ancak bu "gerekli" adımlara paralel başka gayretlerimiz de var. Misal Küresel Kriz yüzünden durgunlaşan Batı pazarına alternatif eksen arayışları, AB üyeliği de dahil Gümrük Birliği'ni ve hatta farklı ticaret paktları ile flörtler...
Benim bütün bunların yanı sıra dikkate getirmek istediğim, niteliğe dair hayati bir "detay" olacak. Detay diyorum çünkü 55 bin ihracatçı için öyle sanılıyor fakat değil. Ben, KOBİ düzeyi ihracat kontratlarından, büyük oyuncu düzeyine gelmekten söz ediyorum. Alt yüklenici olmaktan çıkıp ana yüklenici olmaktan, süper lig üyesi ihracatçı profilinden söz ediyorum.
Değer zincirinde çok azımızın fark edebildiği boşluk; Avrupalı büyük alıcıların dış ticaret ortağı olamamamız idi. Didem Engin, bu boşluğu görerek Renova'yı kurmuş. Renova, Türk şirketlerinin önüne büyük alıcıların ihalelerini koyan, kapsamlı hukuki süreçleri inceleyip ihracatçı firmalarımızın 100 milyon euronun üstünde iş almalarını sağlayan yeni nesil bir şirket.
Yaptığı, katma değeri ürün üzerinden değil, ölçek ve alıcı üzerinden artırmak. Örnekten gidersek, 10 milyon paundluk Londra İtfaiyesi üniforma alımı ihalesinden ihracatçıyı haberdar etmek, aranan hukuki ve kurumsal şartlar konusunda danışmanlık sunmak ve ihaleye Türk şirketlerinin de ana yüklenici olarak girebilmesini sağlamak...
İhracatın süper liginde aranan en temel özellik, sürdürülebilirlik. Kalite ve hacmi sağlıyor olsanız dahi, tarımsal araçlardan savunmaya her sektörde geçerli büyük oyuncu olma kurallarını biliyor ve yapabiliyor olmalısınız. Didem Engin, Renova'sındaki danışman kadrosu ve uzmanlarıyla, tam da bunu yapıyor.
TİM'in nicelik hedefini benimseyen ihracatçımızın, ihracatın efendisi büyük oyunculuk katma değerini hem ürünleriyle hem de ana yüklenici kontratları imzalayabilme kalitesiyle çözmesi gerekiyor.