Adamın biri psikoloğa gitmiş; "efendim bende aşağılık kompleksi var." Doktor, adamın yüzüne uzun uzun bakmış ve karşılık vermiş: "Evladım, sende aşağılık kompleksi filan yok, sen düpedüz aşağılık birisin."
Peki, nereden çıktı bu "aşağılık kompleksi" lafları? Anlatayım, geçmiş yılları boş verdim, Türkiye'nin küresel başarıları arttıkça, "bizden adam olmaz" sözünü dilinden düşürmeyen insanlar çoğalıverdi etrafımızda...
Oysa "biz Türkler icat çıkaramayız" ezberi, kabak tadı verdi artık. Zira hem icat çıkarabiliyor hem de bu başarılardan gurur duyabiliyoruz. Bana göre "Bizden adam olmaz" gibi aşağılık kompleksi içeren cümleleri dilimizden atmakta geç kaldık.
Çok yaygın kendimizi küçümseme ifadesi de "yurdum insanı" kalıbıdır. Türkler tarafından Türkler için kullanılır. Anlamı, ilkellikleri "yurdum insanına" adreslemektir. Bu ifadeyi kullananlar kendilerini, toplumdan farklı bir noktada, üstte konumlandırırlar.
Alabildiğince küçümseme, mizahla karışık "aşağılama" vardır sözlerinde... Bu sözüm ona seçkinlere göre yurdum insanı cahildir, hatalıdır, kabadır, görgüsüz ve budaladır.
Ancak onlarla aynı ülkeyi paylaşmak zorunda kalan (!) bu andavallılar, kendi insanının başarısını asla görmez. Zaten kaliteyi kendisine yakıştırmaz da...
Onlara göre başarı, dışarıdan gelendir. Batı'dan dayatılandır. Yaşam tarzı kıblesi Batı olunca da bu topraklardaki başarı, ya tesadüftür veya sıradandır.
İnternette dolaşan postalara bakın. Saygın (!) gazetelerin internet sitelerindeki fotoğraf galerisinde gezin. Google'dan "yurdum insanı" diye aratın ve ne demek istediğimi araştırın; göreceğiniz, sistematik küçümsemedir.
Mevlana'yı, Yunus'u Batılı söylemişse değerlidir; türküyü, ezgiyi, yabancı mırıldanmışsa şöhrettir onlar için. Bunlar, ekonomisi not çetelerince aşağılanırken göbek atanlardır.
Bunlara eskiden kızar ve toplumsal aşağılık kompleksi diye nitelendirirdim. Ancak zaman içinde gördüm ki bunlarınki aşağılık kompleksi değil, düpedüz "aşağılık" olmakmış.
"Kahretsin hâlâ kriz çıkmadı" diyeninden "durgunluk kapıda" müjdecisine (!) "bizden adam olmaz" nakaratına dek... Bilimi, uzayı, kalkınmayı, zenginliği, demokrasiyi ve daha nitelikli Türkiye talebini aşağılama fesadının şifresidir yurdum insanı... Yerli marka otomobilin babayiğitlerinin açıklanacağı toplantı öncesi, heyecanımı paylaştığım bir sanayici "Şeref bey, siz okumuş birisiniz, bu çağda yerli marka otomobile inanmak size yakışıyor mu?" diyebilmişti.
BM'deki Türkiye başarısı dahil, bize ait her güzelliği küçümseyen içimizdeki "aşağılık kompleksi" taşıyan tipleri, ben teşhis ve teşhire başladım bile; "sizinki kompleks değil, düpedüz aşağılık bir tutum" diye...