Güneydoğulu kadınlar dikecek dünya kadınları giyecek!

Bu haberde, tasarımcısından sivil toplum kuruluşu çalışanına kadar pek çok kadının bir araya gelip Güneydoğulu hemcinsleri için bir 'kapı' açmaya çalışmalarının hikayesini okuyacaksınız... Argande, Birleşmiş Milletler (BM), GAP İdaresi, İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı ve Türk tasarımcıların işbirliğiyle 2009 yılında yaratılan, bugüne dek 22 tasarımcının tasarımlarıyla dört koleksiyonu hazırlanan ve temel amacı Güneydoğu Anadolu bölgesindeki kadınlara istihdam yaratmak olan bir marka. Apparelia ise moda ve tekstil sektöründe, tamamen imalatçılar, tasarımcılar, markalar, mümessillikler ve satın almacılar için hazırlanan, uluslararası bir sanal fuar. Şimdi bu iki orijinal proje sayesinde, Anadolulu kadınların yaptığı kıyafetler, Güney Amerika'dan Kuzey Avrupa'ya kadar dünyanın pek çok yerinde giyilebilecek. Apparelia'nın kurucusu Anna Quintana, kendisi gibi tekstilci bir Türk ile evli ve Türkiye'de yaşıyor. Onunla ve Argande'nin marka sözcüsü, tasarımcı Hatice Gökçe ile bir araya geldik, hem kendi projelerini hem de yaptıkları işbirliğini konuştuk...

- Hatice Hanım öncelikle size sorayım, Argande markası nasıl ortaya çıktı?
- Hatice Gökçe: BM'den proje sorumlusu Gönül Sulargil, 2008'de hazırladı bu projeyi. Temmuz 2009'da ilk koleksiyonun lansmanını yaptık. Şu an beşinci sezon koleksiyonu hazırlanıyor. Proje hazırlandıktan hemen sonra ben marka koordinatörlüğünü üstlendim. Çünkü bir moda markası olarak algılanması gerekiyordu Argande'nin. Bölgede buna benzer çalışmalar yapılmış daha önce ama hep tek atımlık olmuş. Biz dedik ki, 'Bir marka ortaya çıkaralım, bir kurumsal kimliği olsun ve o kimlik üzerinden yürüsün'. İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı, BM ve GAP İdaresi'nin desteklediği bir proje bu. Finansal destek bittikten sonra da kendi ayakları üzerinde durabilen bir marka olsun bölgede ve devamı sağlansın istedik. Projenin ismi ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki Kadınlara Yönelik Yenilikler. Ama biz, bu markayı şehirli kadın için tasarlamak üzere girdik işin içine.

DÖRDÜNCÜ SEZONU DÖRT TASARIMCI HAZIRLADI
- Son koleksiyon ne zaman çıktı satışa?
- H.G: Bir buçuk ay önce. Dört tasarımcı arkadaşımız çalıştı bu koleksiyonda. Bihter Aida Pekin, Rojin Aslı Polat, Alex Akimoğlu ve Günseli Türkay. Tabii biz her sezon öncesi, yani koleksiyona başlamadan önce bir araya geliyoruz.
- Koleksiyonları şehirli kadına yönelik tasarlıyorsunuz. Peki Güneydoğu bölgesine özgü bir şeyler kullanmaya da önem veriyor musunuz?
- H.G: Tabii. Bölgede kutnu ve şelşepik adında iki kumaş var. İkisi de unutulmaya yüz tutmuş ve atölyeleri kapanmak üzereydi. Talep yoktu çünkü. Biz bu projeyle bu iki kumaşa da sahip çıkmak istedik. O yüzden tasarımcılar mutlaka bu iki kumaşı bir şekilde tasarımlarında kullanıyor. Ve artık bu iki kumaşın atölyeleri kendi ayakları üzerinde durmaya başladı. Ayrıca bütün moda çekimlerimizi Güneydoğu bölgesinde yapıyoruz.
- Şu an sadece Mudo mağazalarında satılıyor sanırım...
- H.G: Evet. Biz Mudo'yla ilk görüştüğümüzde çok sıcak baktılar. Hiçbir karşılık beklemeden bize beş ildeki 15 mağazalarında corner açtılar. 6 bin adetlik bir sipariş aldık daha ilk grupta.
- Bu projeyi yurtdışından destekleyen İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı ile BM nasıl bakıyor?
- Yakın zamanda BM temsilcisi Helen Clark'ın İstanbul ziyaretinde Argande'yi anlattık kendisine. Çok etkilendi ve yurtdışı ayağında neler yapabiliriz diye konuştuk. Washington'da bir defile yapma ihtimalimiz olabilir. Sonra da İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı yetkilileri geçen hafta İstanbul'a geldi. Argande'yle ilgili onlara da detaylı bilgi verdik. Her iki taraf da çok etkilendi ve bu projenin bu kadar güçlenmesinin altındaki sebebi arıyorlar. Uzun soluklu bir proje olmasından ve ajitasyondan uzak bir marka oluşturulmuş olmasından çok etkilendiler. Türk tasarımcıların bu projeye verdiği destek, yurtdışında ilgi görüyor. Brüksel'deki bir konferansta örnek konu olarak anlatıldı mesela. Ve şöyle bir soruyla karşılaşıldı orada: Bu markanın tasarımları, bir Türk tasarım kimliğini temsil edebilir mi? Biz orada durduk çünkü bunun için tam anlamıyla şartlar oluşmadı henüz. Ama eğer her şey yolunda giderse, Argande yakın zamanda bir Türk tasarım kimliğinden bahsetmek için doğru marka olabilir. Dünyanın hiçbir yerinde ben bu kadar tasarımcının bir araya gelip de bir marka yarattığını görmedim. Mesele şu; dünyada, trend olarak baktığınız zaman da artık insanlar her şeyde ikinci, üçüncü faydayı aramaya başladı. Yediği şeyin de giydiği şeyin de...

Bu fuarda tasarımların kopyalanma riski yok
- Anna Hanım, tekstil sektöründe Apparelia gibi bir site dünyada ilk mi?
- Anna Quintana: Evet. Piyasanın içinde olduğum için biliyorum. Ben zaten kendi ihtiyaçlarımdan dolayı kurdum bu siteyi. Diyelim ki bir marka olarak bir ülkeden ürün almak istiyorum ve çeşitli imalatçılar arıyorum bana uygun olan. Daha önce belki yüz sefer gitmem gerekiyordu o ülkeye, doğru imalatçıyı bulabilmek için. Direkt ürünü ve ürünün kalitesini internet ortamında görebilmek büyük avantaj. Filtreler de çok önemli. İnsanların direkt ihtiyacına yönelik ürünü bulabilmesini sağlıyor. 40 saat arama yapmak zorunda kalmıyorsunuz.
- Kısaca anlatır mısınız hikayenizi?
- A.Q: İspanyol bir tekstil firmasında çalışıyordum. Bazen İspanya'dan alıcılar, tasarımcılar bana bir şeyler soruyordu. Mesela 'Mısır'dan imalatçılar istiyorum, bir program hazırla, şu tarihte gideceğim oraya,' gibi. Haydi bakalım bul bulabilirsen doğru imalatçıları, daha önce Mısır'a hiç gitmemişim çünkü. Tam o sırada çıktı bu fikir işte. İnternetten bakıyordum, ihracatçı firmalarla iletişime geçtim. Ama mutlaka çok sefer gitmem gerekti Mısır'a. Bir gidiyorum, 'Bu çok spor,' bir gidiyorum, 'Bu çok pahalı,' vs. O zaman böyle bir sitenin eksikliğini çok hissettim ve 'O zaman kendim yaparım,' dedim. İki sene önce çalışmaya başladım. İki hafta önce de hizmete girdi site. İspanya Tekstil Birliği de bu projeyi destekliyor. Bir de İspanyol arkadaşım var, ortak oldu bana, finansal destek veriyor. Çünkü aslında altyapısı zor ve pahalı bir sistem bu. Yoğun bir sosyal ağ.
- Katılımcılara avantajları neler?
- A.Q: Tasarımcılar ve imalatçılar, kendi ürünlerini ve firmalarını yurtdışında pazarlama olanağı buluyor. Siparişlerini artırıyor ve en önemlisi seyahatte kaybettikleri zaman ve masraftan kurtuluyorlar. Bazı katılımcıların biraz endişeleri vardı, sanal ortam olduğu için tasarımları kopyalanır mı diye. Ama bunu da düşündük. Tasarımların kopyalanmaması için, üreticilerin açık olarak gösterebileceklerini herkesin görebileceği şekilde koyuyoruz. En orijinal tasarımlarını ise gizliyoruz ve ancak özel davet üzerine, güvenilir olduğuna emin oldukları markaların bakmasına, kendilerinin onayıyla izin veriyoruz. Böylece tasarımını göstermeden önce davetiye gönderen firmayla ilgili araştırma yapabiliyor. Ondan sonra kabul edebilir ya da etmeyebilir.
- Ücretsiz mi?
- A.Q: Ziyaretçiler zaten istedikleri gibi giriyor. Katılımcılara ise 10 fotoğrafa kadar ücretsiz. Daha fazla fotoğraf koymak isterseniz ücret ödeyerek premium sınıfına dahil oluyorsunuz ve ilk sayfalarda sizin firmanız yer alıyor. Fakat tabii Argande markası bir sosyal sorumluluk projesi olduğu için premium kategorisinde ve ücretsiz yer alıyor sitede. Ve bence şansı çok yüksek. Bunca yıldır tekstil sektöründe çalışan biri olarak söyleyebilirim ki Argande'nin en güzel taraflarından biri, tasarımlarının global bir zevke hitap etmesi. Bu anlamda yurtdışında, özellikle de Danimarka, İsveç gibi kuzey ülkelerinde çok ilgi göreceğini düşünüyorum.

En pahalı elbise 185 lira
Argande ne demek?
- Hatice Gökçe: Komagene Krallığı'nın tek tanrıçası. Anadolu kadınlarına da bir göndermesi var bu ismin. Nemrut Dağı'ndaki tek tanrıça.
- Kaç kadın ekmek yiyor bu markadan?
- H.G: Maaşlı ve sigortalı, sürekli çalışan 35 kadın var. Yaklaşık 100 kadın da bu projeden sürekli para kazanıyor. Çünkü ürünlerin üzerinde mutlaka bir tığ işi, iğne oyası ve bölgeye ait birtakım teknikleri kullanıyoruz.
- Sizin bu projede maddi bir geliriniz yok yani.
- H.G: Yok. Ve şimdi markaya dair pek çok şeyi oturttuk, artık amacımız daha çok yere ulaşabilmek ve yurtdışı ayağını gerçekleştirebilmek.
- Bunda da Apparelia'nın desteği önemli anladığım kadarıyla...
- H.G: Tabii. Türk tasarımcıların tasarladığı ve Anadolu kadınlarının ürettiği kıyafetler dünyanın pek çok yerine ulaşabilecek bu sayede. Biz tasarımcılar için de; artık çok uzağa gitmeden kapsül koleksiyonlarımızı ya da çok ticari parçalarımızı dünyanın her yerine sunma ihtimali zaten hayal ettiğimiz bir şeydi. Teknoloji bunu sağlıyor ve bu proje de çok değerli bence. Dünyanın herhangi bir yerinde sizin tasarımlarınızı bir grup insan giyebilir...
- Argande'nin fiyatları nasıl?
- H.G: En yüksek fiyatımız 185 TL. Üstelik neredeyse hepsi yüzde 100 ipekten özel tasarımlar bunlar.

GÜNEY AMERİKA SANAL FUARLA ÇOK İLGİLİ
- Kaç ülke, kaç katılımcı var şu an bu sanal fuarda?
- Anna Quintana: Hiç tanıtım yapmadık henüz, sadece iki hafta oldu ama Guatemala'dan bile ilgi var. Şu an 19 ülkeden 70'in üzerinde katılımcı oldu ama önümüzdeki iki ay içinde bu sayının çok daha artacağını tahmin ediyorum.