Givenchy'den Nişantaşı'na moda transferi

Aslında onun ailesinde tanınmayan bir tek kendisi kalmış. Kadir İnanır'ın yeğeni, Galatasaray ve Fenerbahçe forması giymiş ve Gençlerbirliği, Karşıyaka gibi takımların teknik direktörlüğünü yapmış spor adamı Erdoğan Arıca'nın kızı olan Merve Arıca da kendisine stresli bir meslek seçmiş. "Çocukluk hayalim," dediği haute-couture'ün, bazı modacıları intihara, bazılarını da yok olma noktasına getirmesine aldırmadan, dünyanın en büyük moda evlerinden Givenchy'de çalışmaya başlayan Arıca, çalıştığı atölyede takdir gördüğü için Balenciaga'dan bile teklif almış. Vize süresi dolduğu için, hayalini kurduğu dev moda evlerini geride bırakarak ülkesine dönen Arıca, Paris'te öğrendiği teknikleri kullanarak, haute-couture elbiseler ürettiği atölyesinin kapılarını dört ay önce Nişantaşı'nda açtı ve ilk müşterisi Ece Sükan oldu.
- Haute-couture'de çalışmak için nasıl bir eğitim aldınız?
- Liseyi bitirdikten sonra Paris'e gittim. İlk senemi Esmod'da tamamladım. Bu okulda stilistlik eğitimi aldıktan sonra, Paris American Academy'ye geçiş yaptım. Orada dikiş, modelistlik, styling, hautecouture, kısacası modayla ilgili bütün dersleri aldım. Mezun olduktan iki gün sonra Givenchy'de çalışmaya başladım. Stajyer olarak başladığım Givenchy hautecouture atölyesinde, bir ay sonra beni işe aldılar. İki seneye yakın burada çalıştım. Bu arada Elie Tahari ve Dominique Sirop gibi modacıların atölyelerinde ve defilelerinde de çalışıyordum.
- Bu kadar çekici isimlerden sonra neden Paris'ten döndünüz?
- Aslında çok üzülerek döndüm. Balenciaga'nın tasarımcısı Nicolas Ghesquiere'in asistanı olmam için teklif almıştım, ama çalışma iznim bitti. Gelir gelmez, Beymen'in o dönem tasarımcısı olan Lucia Croce'nin asistanı olarak işe başladım. Givenchy'nin baş tasarımcısı Ricardo Tisci ve Lucia çok iyi arkadaştı; Tisci beni Beymen'e tavsiye etti. Ama buradaki sistem bana uymadı.
- İstanbul ile Paris'in arasında ne gibi farklar vardı?
- Beymen'de kullanılan kumaş kalitesi ve işçilik çok iyiydi ama couture'den çıkıp, hazır giyime geçmek beni mutlu etmedi. Zaten nihayetinde kendi işimi yapacağımı biliyordum, bu yüzden planlarımı yaptım ve atölyemi açtım.
- Markalar haute-couture'den para kazanmıyor ve bunu sadece saygınlık için yapıyorlar. Siz bu durumda nasıl bir büyüme planı hedefliyorsunuz?
- Ben mesleğimi para kazanmak için yapıyorum. Yani sadece deneyim için bir yerlerde çalışmak bana göre değil. Böyle söylemek ne kadar doğru bilmiyorum, ama ben atölyemden iyi para kazanıyorum. Bir müşterimin, bir elbiseye verdiği fiyata, ben hazır giyimde bir koleksiyon satarım. Yani Türkiye'de haute-couture atölyelerinde, hazır giyim üreticilerinden daha fazla para kazanılıyor.

HAUTE-COUTURE GELİNLİK PAHALI GELDİ
- Siz haute-couture'den alışveriş yapıyor musunuz?
- Gelinliğimi Givenchy'e yaptırmak istiyordum, hatta atölye şefi bana 'Aynı kalıptan dışarıda yaptırayım, Givenchy etiketini de koyarım. Daha uygun fiyatlı olur,' demişti. Ama gelinliğin 50 bin avroya çıkacağını öğrenince yaptırmadım.
- Bu paralara değecek bir iş gördünüz mü, işin mutfağına girince?
- Givenchy'den çok şey öğrendim. Bir kere bu moda evinin büyüsü, Alexander McQueen, John Galliano gibi dev modacıların bir dönem Givenchy'de tasarım yapmış olmalarından kaynaklanıyor bence. Orada çalışırken öyle hikayeler dinliyorsunuz ki, tasarımcıların neler yaşadığını daha iyi anlıyorsunuz.
- Peki siz haute-couture stresi yaşadınız mı?
- Tabii. Mesela bir defile öncesi, üç gün boyunca eve gidemediğim zamanlar olmuştu. Çalışanlar için kısa zamanlı stresler oluyor ama tasarımcı için 'Ya beğenilmezse, ya satmazsa?' stresi çok ağır.
- Artık tasarım da yaptığınıza göre, siz de böyle bir stres yaşıyor musunuz? Belki beğenilmeyecek işleriniz.
- Hayır, hiç böyle bir stresim yok. Yaptıklarımı çok beğenerek yapıyorum ve ileride daha da iyi olacağına inanıyorum. Ayrıca şimdiye kadar gelen müşterilerim de çok memnun kaldı. Bir kişiden bile 'Askısı düştü, eteği oturmadı,' gibi bir eleştiri almadım. Yaptığım parçaların içini, tamamen Paris'teki sistemle, o kadar temiz çalışıyorum ki, bu mümkün değil zaten.
- Peki siz eleştiriye açık mısınız?
- Tabii. 'Bu kız daha kaç yaşında? Haute-couture mü öğrenmiş?' diyebilirler. Orası öyle, ama çok çalışıyorum; yaptığım işe inanıyorum.

Gotik -romantik tasarımlar yapıyorum
- Dünyadaki couture modasını takip edip, onlarla aynı çizgide mi tasarım yapıyorsunuz?
- 'Givenchy'den etkilenmedim,' dersem yalan olur. Tarzımın oturmasında Ricardo Tisci'nin etkisi büyük. Ayrıca muhakkak her tasarımcıyı takip edip, ne yaptıklarına bakıyorum. Elie Saab'ın el işlemelerini çok beğeniyorum. Ama günün sonunda kendi zevkime göre parçalar çiziyorum.
- Siz neleri beğeniyorsunuz, kendi tarzınızı nasıl tanımlıyorsunuz?
- Siyahı çok seviyorum. Kendimi gotik olarak tanımlıyorum. Ama yaptığım çizimlerin içine danteller, tüller girince biraz da romantik bir görüntü ortaya çıkıyor, o yüzden gotik-romantik diyebiliriz.
- Ne giyersiniz günlük hayatınızda?
- Beli yüksek pantolonları çok kullanıyorum. Mini giymem, diz altı etekleri tercih ederim. Çoğunlukla ceket-pantolon giyiyorum. Zaten kıyafetlerimi kendim dikiyorum.

Fiya tlar 600 liradan baş lıyor
- Haute-couture'de sistem nasıl işler?
- Randevulu çalışıyoruz. Gelenlere 18 parçalık koleksiyonu gösteriyorum. Eğer koleksiyondan devam etmek isterlerse, renk alternatiflerini sunuyorum. Beğenilen modelin üzerinde nasıl oynamalar yapabileceğimi anlatıyorum.
- Koleksiyondan hiçbir parçayı beğenmezlerse ne yapıyorsunuz?
- O zaman müşteri bana ne istediğini anlatıyor ve ben onların istekleri doğrultusunda çizim yapmaya başlıyorum. Genelde müşteri kendisini elbisenin içinde daha iyi görsün diye, onun başını ve vücudunu yerleştirerek beş-altı tane çizim yapıyorum. Beğenilen parçayı hazırlamaya başlıyoruz.
- Fiyatlar nasıl, hautecouture el yakar mı?
- Kokteyl olarak ayırdığım grup 600 liradan başlayıp, el işçiliği ile doğru orantılı olarak 3 bin liraya kadar çıkıyor. Abiyelerde 5 bin liranın altında üretim yapamıyorum. Çok sade bir parçada fiyatlar biraz daha düşüyor.

Paris'te atölye açmadan haute-couture yazamıyorum
- Nasıl haute-couture tasarımcısı olunur?
- Senede 30'ar parçadan iki koleksiyon çıkartılması gerekiyor. Paris'te belli bir çalışan sayısı olan bir atölye olması ve orada işleyen sistemin de haute-couture sendikası tarafından onaylanması gerekiyor. Bu yüzden ben onların kullandığı her tekniği harfiyen uygulamama rağmen, kapımın önüne 'haute-couture' amblemini koyamıyorum.
- Nedir bir elbiseyi haute-couture yapan kıstaslar?
- Bir elbisenin tüm detayları belli bir kalitede hazırlanmalıdır. Mesela eteğinin içindeki işçilik, o elbisenin duruşunu değiştirir, elbisenin kalıp gibi durmasını sağlar. Bunu yapabilmek için iki gün eteği işlemek gerekir. Mesela müşterim, sadece o detayı istemezse, 2 bin lira düşer fiyat, ama o zaman da elbise haute-couture olmaz.

Cemil İpekçi'ye kızıyordum
- Nasıl başladı sizin haute-couture aşkınız?
- Lisedeyken derslerde bile yün örerdim. Cemil İpekçi'nin atölyesine gidiyordum. 16 yaşında bana agraf sardırıyorlardı. Yani metal çengelin üzerine, elbisenin renginde ip sarıyorduk. Sinir olurdum. 'Ne gereksiz bir şey,' diye düşünürdüm. Ama şimdi, onlar sayesinde harika agraf sarıyorum ve bu da haute-couture'de bilinmesi gereken tekniklerden biri.
- Bir elbiseyi her detayı ile sıfırdan son haline yalnız başınıza getirebilir misiniz?
- Tabii ki. Şimdi atölyemde üç kişi çalışıyor ve her şey haute-couture tekniklerine göre yapılıyor. Ben de bunların hepsini yapabilirim. Elbiselerimde, el işçiliği gerektiren her detayı kendim yapıyorum. Malzemelerimi de sadece Paris'ten alıyorum.
- Farklı mı burada bulduğunuz malzeme ile Paris'te satılanlar?
-Burada hiç kullanılmayan malzemeleri kullanıyorum. Mesela büstiyer yaparken, koton tülden yapıyorum. Burada sadece sentetik tül var. Elbisenin içine koyduğum göğüs kabından, balene kadar her şeyi Paris'ten alıyorum. Chanel'in, Christian Dior'un alışveriş yaptığı yerlere gidiyorum.
- Kendinizi 'olmuş' hissediyor musunuz, yoksa hâlâ geliştireceğiniz noktalar var mı?
- Zaman zaman Paris'te Givenchy ve Jean Paul Gaultier'nin atölyelerinin 'prömiyerleri', yani elbiseyi yaratan şefleri İstanbul'a davet ediyorum. Atölyemde çalışanlara eğitimler veriyorlar. Kısaca hem kendimi hem de atölyemi geliştirmeye devam ediyorum.