Bir Ramazan ayı daha başladı. Ama geçmiş senelerden farklı olarak bu sefer iyice yaz mevsimine denk geldi ve bu durum yaklaşık on yıl daha sürecek. Hatırlarım benim çocukluğumda da yaz aylarına rastlamıştı Ramazan ve oruç tutanlar, sıcaklar ve uzun gün nedeni ile oldukça zorlanmışlardı. O yıllarda yaz aylarına rastlayan Ramazan'larda çoğu iş yeri gündüz kapanır ve insanlar istirahata çekilirdi. Bundan 35-40 yıl önce gündüz işyerini kapamak belki mümkündü ama günümüzde böyle bir uygulama çoğu kişi için ekonomik yıkım demek. Sıcak ve uzun yaz günlerinde sağlığı riske atmadan oruç tutmak için her zamankinden daha fazla özen göstermek gerekir. Özellikle kronik hastalar tedavilerinin kontrolünü elden kaçırmamak için ilaç rejimlerini oruca adapte etmek zorunda kalabilirler. İşte sağlığı bozmadan oruç tutmak için bazı tüyolar.
Oruç tutarak zehirlerden arınma
Bilinen ve ispatlanan tek ömrü uzatıcı beslenme modeli
az yemektir. Az yemekle, gıdaların işlenmesi sırasında ortaya çıkıp kana karışan
serbest radikaller azalmakta ve hücreleri tahrip edici etkileri düşmektedir. Serbest radikaller, hücreleri oluşturan yapı taşları ile kolaylıkla etkileşim içine girerek onları aşındıran artık maddelerdir.
Az yemenin yanında bol sıvı tüketmek, özellikle oruç nedeni ile kuruma eğiliminde olan dokuları canlandırarak fonksiyonlarını tam yerine getirmelerine yardımcı olacaktır.
Özellikle yaz günlerine rastlayan Ramazan süresince iftar ve sahurda daha çok sebzeleri tüketerek ve bol su içerek sofradan doymadan kalkmak etkili bir detoksifikasyon diyetidir.
Performansı düşürmeden oruç...
Dikkat eksilmesinin ana sebebi açlığın sebep olduğu düşük kan şekeri, yeterli sıvı almamaya bağlı dehidratasyon ve tansiyon düşüklüğüdür. Bunun yanında azalan kan insülin seviyesi de sodyumun atılımını artırıp düşük tansiyona zemin hazırlar. İnsanlarda terleme, halsizlik, kaslarda ağrı görülebilir ve baygınlık hissi olabilir. Ramazan'da en önemli öğün sahuru atlamamak gerekir. Her ne kadar zaman zaman uyku daha tatlı gelse de konsantrasyonun iyi olması, metabolizmanın hızlı çalışması ve yukarıda sayılan açlık belirtilerinin ortaya çıkmaması için sahurda yeterli miktarda gıda yenilmelidir. Yeterli su ve tuz alınmamasına bağlı şikâyetleri gidermek için iftardan sahura kadar en az kilo başına 30 mililitre sıvı alınması gerekir. Yani 60 kiloluk bir hanım gün boyunca en az 1800 ml sıvı almalıdır.
İlk günlerdeki baş ağrısı
Baş ağrısı açlıktan çok nikotin ve kafein eksikliğine bağlı görülür. Sabahları kahve ve sigara içmeye alışmış insanlar bunların eksikliğinde yoğun baş ağrısı çekebilir. İlk günlerde yoğun olabilen bu şikâyetleri engellemenin yolu ise Ramazandan birkaç hafta önce başlayarak sigarayı, kahveyi ve bol kafein içeren kolalı içecekleri azaltıp oruca bedenimizi hazırlamaktır.
Emziren anneler, dikkat!
Emziren bir anne herkesten daha fazla gıda maddesi tüketmeli ve bu yüksek kalitede olmalıdır. Buna karşın oruç tutmanın da normal enerji ihtiyacını azalttığı unutulmamalı beslenme düzeni buna göre kurulmalıdır. Emziren annenin günde 1 litreye yakın süt ürettiği unutulmamalı ve mutlaka bu miktar günlük sıvı alımı üzerine eklenmelidir.
Grip aşısı olacaklar...
Bildiğiniz gibi bu sene mevsimsel grip aşısı uygulamaları domuz gribi nedeni ile erken başladı. Aşı yaptırmanın orucu bozup bozmayacağı konusunda Diyanet İşleri Başkanlığı duyuru yapacaktır. Tavsiyem bir fırsatını yaratıp grip aşısını olmanız. Dünya bir domuz gribi tehdidi altında iken insan virüsüne karşı bağışık olmanızda fayda var.
Oruç tutması sakıncalı olanlar
Eğer müzmin bir hastalık ancak düzenli ilaç kullanımı ile kontrol altında tutuluyor ise, bu kontrol oruç nedeni ile bozuluyorsa, oruç tutma tekrar gözden geçirilmelidir. Çünkü yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kalp hastalığı gibi yaşamı tehdit edebilen ve ancak düzenli tedavi ile bir yola sokulan hastalıklarda oruç tedaviyi aksatırsa, tutmak tıbben doğru değildir.