Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Fizyolojisi Bilim Dalı Öğretim Üyesi Uzman Dr. Özgür Kasımay, kalbi gençleştirmek için yapılacak sporları anlattı...
Kalp sağlığı için ne zaman spor yapmak gerekir?
Egzersiz, yemekten 1.5-3 saat sonra yapılmalıdır. Aç karnına veya yemeğin hemen ardından yapılmamalı, spor yapmak için sabah veya öğle saatleri tercih edilmelidir. Günün sıcak saatlerinde egzersiz yapmak ise, kan basıncını ve vücut ısısını istenen düzeyin üzerine çıkarır. Özellikle yaz aylarında güneşin altına spor yapanlarda sıcak çarpması görülebilir.
FUTBOL YERİNE YÜRÜYÜŞ
n
Kalbi gençleştirmek için ne tip egzersizler önerirsiniz?
Kalp ve akciğer sağlığını korumak için ritmik aktiviteler önerilir. Bu aktivitelerin başında da doğada koşmak, yürümek, bisiklete binmek ve yüzmek gelir. Köpek gezdirmek de kalbi genç tutmak için önerilen aktivitelerdendir. Açık havada veya deniz kenarında yani oksijenin bol olduğu yerlerde yapılan sporlar, kapalı ortamda yapılanlara göre kalbe daha faydalıdır.
Tenis, futbol ve basketbol gibi aktivitelerden bahsetmediniz. Bunlar faydalı değil mi?
Bu saydığınız aktiviteler duraklamalı ve kontrolsüz aktiviteler olduğu için bahsettiklerimiz kadar etkili değiller. Fakat tabii ki onların da faydalı etkileri oluyor. Ama ilk tercih ettiğimiz grubun içinde bulunmuyorlar.
HAFTADA 3 GÜN 30 DAKİKA
Egzersiz ne kadar sürmeli ve sıklığı nasıl olmalı?
Haftada üç gün, gün aşırı, 30'ar dakika uygulama kalbin kondisyonunu artırmaya katkıda bulunur. Bu düzeylerle başlayıp, ilerleyen haftalarda haftada beş güne kadar çıkarmak daha da faydalı olacaktır. Egzersiz süresini haftada beş dakika artışlar yaparak 60 dakikaya ulaşana kadar arttırmak kalp sağlığı açısından daha da avantajlı olur. Bu sürenin başında ve sonunda üç dakika ısınma ve soğuma amaçlı yavaş tempoda yürüyüş, bisiklet veya yüzme önerilir.
VİTRİN GEZER GİBİ OLMAZ
Ne yoğunlukta olmalı?
Egzersiz ne 'vitrin gezer gibi' yavaş, ne de koşu düzeyinde olmalıdır. Hafif veya kısmen ağır olan yoğunluklar tercih edilmelidir. Yoğunluk belirlerken nabız bakmak kullanılan yöntemlerden biridir. Bir diğer yöntem ise kişinin yanındaki arkadaşıyla konuşabilecek düzeylerde spor yapmasıdır.
Ağırlık kaldırma kalbi gençleştirir mi?
Ağırlık kaldırma kişinin kondisyon düzeyi üzerinde çok az etki gösterir. Ancak kişinin günlük aktivitelerini kolaylaştırır, kas kuvvetini arttırır ve vücut yağ oranını düşürür. Ağırlık kaldırma antrenmanı tek başına kalbi gençleştirmek için yeterli değildir. Diğer bahsettiğimiz spor tiplerine eklenebilir. Ağırlık antrenmanı haftada 3-4 gün, günaşırı, 1-3 set, hafif ağırlık ile 10-15 tekrar olacak şekilde planlanır. Ağırlık kaldırma işlemi sırasında kişi uygulamalarını sesli saymalı, nefes tutmamalı, ıkınma manevrası yapmaktan kaçınılmalıdır. Kaldırılan ağırlık zamanla arttırılır.
EGZERSİZ TANSİYON İLACI GİBİ
Egzersizin tansiyon üzerine etkileri nelerdir?
Her üç yetişkinden birinde görülen hipertansiyon veya yüksek tansiyon, düzenli egzersizle kontrol altına alınabiliyor. Egzersizden sonra 6-12 saat boyunca kişinin tansiyon düzeni genelde ölçülen tansiyon düzeyinin altında seyrediyor. Tabii ki dikkat edilmesi gereken doğru egzersiz tipinin doğru sıklık, yoğunluk ve sürede yapılmasıdır. Kişilerin düzenli olarak yapacakları egzersize başlamadan önce sağlık testi yaptırmaları gerekir.
DOKTORA SORMADAN ASLA!
Hangi durumlarda spora başlamadan önce mutlaka doktora başvurmak gerekir?
Spora başlamadan önce aslında herkesin doktora başvurmasını öneriyoruz. Ama bazı durumlar var ki, mutlaka doktora başvurmaları gerekmektedir. Göğüs, boyun, çene, kollara vuran ağrı veya rahatsızlık hissi olan bireyler, baş dönmesi olanlar veya ara ara bayılanlar, bulantı ve kusma gibi sindirim sistemi bulguları olanlar mutlaka doktora başvurmalıdır. Ayrıca ayak bileğinde şişlik olanlar, belirli bir hastalığı bulunanlar, tiroid ve şeker hastası olanlar ve normal aktiviteler sırasında olmaması gereken yorgunluk şikayeti olanlar doktora başvurmadan spora başlamamalıdırlar.
