30 yaşındayım, 3 yıldır anti-depresan kullanıyorum. Saçlarım dökülüyor ve bir haftadır kabızlık şikayetim var. İlaçla bağlantısı var mı? H.K./Adana
Saç dökülmesi, depresyon tedavisi sırasında en çok karşılaşılan sorunların başında gelir. Ayrıca bu ilaçların kolinerjik sistemi (bağırsak sistemini yöneten sinir sisteminin bir bölümü) baskılaması sonucu, ağızda kuruluk, kabızlık ve bulanık görme gibi görme bozuklukları da ortaya çıkabilir. Ayrıca bazı kanser, mantar, bağışıklık sistemini etkileyen ya da mide ülserinde kullanılan bazı ilaçlar, idrar söktürücüler ve beta-bloker kalp ilaçları da sık olarak saç dökülmesi yapabilir.
Hatta kelliğe bile yol açabilir. Kullandığınız bu ilacın hekiminiz tarafından değiştirilmesi gerekiyor.
***
Açken alınırsa kanda kalır
26 yaşındayım. Alkol aldıktan dört saat sonra trafik kontrolünde 50 promil alkollü çıktım ve ehliyetime el konuldu. Dört saatte alkol oranı azalmaz mı? Ş.F./İst.
Alkol, mide-bağırsak kanalından hızla emilir. Alındıktan sonra 5-6 dakika içinde kanda ortaya çıkar. Aç karnına içilen alkolün yüzde 20'si mide yolundan, geri kalanı ince bağırsak tarafından emilir.
Yaklaşık bir saatte kanda maksimum düzeye ulaşır. Mide dolu iken, emilim yavaşlar.
ŞİŞMANLARDA YÜKSEK
Şarap ve bira gibi düşük düzeyde alkol içeren içkiler daha yavaş emilir. Alkol yağda toplanmaz. Bu nedenle şişman kişilerde kan-alkol düzeyi, zayıflarınkine göre biraz daha yüksek çıkabilir. Aynı şekilde yağ dokusu fazla olan kadınlarda da alkol alındıktan sonra, alkol kan düzeyi erkeklere göre daha yüksek çıkmaktadır. Alınan alkolün yüzde 98'i karaciğerden parçalanarak atılır. Geri kalanı akciğerden nefesle, çok az kısmı da böbreklerden idrar ve ter yoluyla atılır.
REFLEKSLER AZALIR
Solunumdaki alkol yoğunluğu, kandaki yoğunluğa eş değerdir. Bu nedenle nefesteki alkol, kandaki alkol miktarının oldukça iyi bir göstergesidir. Kandaki 50 mg/100 ml. alkol, 0.5 promile eşdeğerdir.
Bu sınır aşıldığı taktirde refleksler azalır, uykuya eğilim artar ve beyin fonksiyonları etkilenir. Bu nedenle trafikte bu şekilde, alkol aldıktan sonra araba kullanılmasına izin verilmez. Eğer aç karnına alkol alınmışsa ve kişi zayıfsa alkol miktarı dört saat sonra bile yüksek çıkar.
***
Uykusuzluğunuz stresten
40 yaşındayım, hiçbir şikayetim ve hastalığım yok ama iki yıldır uykusuzluk çekiyorum. Neden? S.T./Sinop
Uykusuzluk, günümüzün insanoğluna getirmiş olduğu hoş olmayan bir tablo. Sadece Amerika'da Türkiye'nin nüfusu kadar insan (70 milyon kişi) uykusuzluk çekmektedir. Genellikle uykuya dalış gecikir. Bu durum bazen sabaha kadar sürer. Kimi zaman da uykunun devamlılığı bozulur ve gece boyunca 8-10 kez uyanılır. Sonuçta bu şekilde uyku, kişilerin yaşam kalitesini bozar. Stresin yanı sıra astım, diyabet hipertansiyon, şişmanlık gibi hastalıklar da uykusuzluğun diğer nedenleri arasındadır.
Bu sebeple, stresle mücadelenizde psikolog desteği yararlı olacaktır.