Şu an 46 yaşındayım. Ailemde kolon kanseri vakaları yaşandı. Ben de genetik risk taşıdığımı düşünüyorum. Taramalara kaç yaşında başlamalıyım?" -A.Z./İstanbul
Kolon kanserinde erken teşhis büyük önem taşıyor. Özellikle bu kansere yol açan poliplerin, kolonoskopi ile tanınması ve ortadan kaldırılması kanser riskini büyük oranda önlüyor.
BELİRTİ VERMİYOR
Bugüne kadar kolonoskopi taramalarının yaş sınırı hem erkek hem de kadınlarda 50 idi. Ancak son dönemde 45 bin kişi üzerinde yapılan bir çalışma, bağırsak poliplerinin erkeklerde çok daha erken yaşlarda oluştuğunu gösterdi. Bu nedenle artık erkeklerde kolonoskopi taramalarının en geç 45 yaş civarında başlaması öneriliyor. Araştırmacılar, 45 yaşındaki erkeklerin yaklaşık yüzde 35'inde, hiçbir klinik belirti vermeyen ve şikayet yaratmayan poliplerin olduğunu belirtiyor. Bu nedenle siz de hekiminizle konuşarak (özellikle ailenizde de polip ve bağırsak kanseri hikayesi varsa) taramalarınızı daha erken yaşlara alabilirsiniz.
***
Tansiyondaki ufak artışlar bile inme yaratabilir
"Doktorum ön-hipertansiyonum olduğunu söyledi ve ilaç verdi. Sizce bu ilaçları kullanmalı mıyım? Kullanmazsam ne gibi riskler almış olurum?" -E.Y./Adana
Yüksek tansiyon inme için önemli risk faktörlerinden biridir. Ancak inme ve felç geçirmek için aşırı yüksek tansiyon değerleri gerekmez. Son dönemde Amerika, Japonya, Çin ve Hindistan'da neredeyse yarım milyon kişi üzerinde bu konuda yapılan çalışmalar bir araya getirildi. Araştırmaya göre; ön-hipertansiyon durumunda bile inme riski yüzde 55 artıyor. Ön-hipertansiyon büyük (sistolik) tansiyonun 120-139 mmHg ve küçük (diyastolik) tansiyonun 80-89 mmHg arasında olmasıdır. Bu durum özellikle 65 yaşın üzerinde daha büyük risk teşkil eder. Yani tansiyonunuz aşırı yüksek olmasa bile, ciddiye almanız çok önemli.
TUZDAN FAKİR BESLENİN
Sağlıklı kilo aralığı, düzenli egzersiz, tuzdan fakir bir beslenme planı, sigaradan uzak bir yaşam hedeflemelisiniz. Bu değişimler sizi, yüksek tansiyonun yol açtığı kalp problemleri gibi sorunlardan da korur. Doktorunuz öneriyorsa mutlaka ilaçlarınızı kullanın.
***
Sonbahar depresyonu...
"Eylül ayının başından beri giderek kendimi daha yorgun ve üzgün hissediyorum. Bu mevsimde insanın kendisini böyle hissatmesi normal mi?" -Y.C./İzmir
Depresif ruh hali, yorgunluk, halsizlik, uykusuzluk veya aşırı uyuma, konsantrasyon güçlüğü, sindirim sistemi problemleri, cinsel sorunlar, baş ve kas ağrıları, iştahta artış veya azalma; özellikle sonbaharda sıklaşan mevsimsel depresyona işaret edebilir. Bu durum devam ederse mutlaka bir uzmana danışın. Güneşli günlerde ve ışığın kuvvetli olduğu öğle saatlerinde dışarı çıkarak en az 30-40 dakikalık yürüyüşler yapın.
OMEGA 3 TÜKETİN
Ev ve ofisinizde perdeleri açıp ortamı sık sık havalandırın. Beslenmenize Omega 3 kaynakları (örneğin balık ürünleri, ceviz ve ketentohumu) ile yeşil çay, B vitaminleri, demir, magnezyum, potasyum, selenyum ve çinkoyu ekleyin.
