Hastaya tıbben yapılacak hiçbir şey kalmadıysa, ona ne kadar ömrü kaldığı söylenmeli midir? Emre A./İzmir
Hekimler, hastalarına ecel tayin etmek üzere değil; onları yaşama bağlamak için çalışırlar. İnsanı yaşama bağlayan umuttur. Umudumuzu yitirdiğimizde, her şeyimizi yitiririz. Hekim hastasına ümit ve moral vermeli, onu teselli etmeli, onun hayatla bağını ve yaşama sevincini canlı tutmalıdır. Hastasının yaşama tutunacağı tüm dalları rasyonellik uğruna acımasızca budayıp "Tıbbın sana yapabileceği bir şey yok Üç ay ömrün kaldı" demek, hekimlik misyonuna uymamaktadır.
KESİN KONUŞULAMAZ
Diğer taraftan, çok nadir örnekler dışında, bir hastanın tedaviye cevap vermeyeceğini veya üç ay sonra öleceğini, kesin olarak söylemek olası değildir. Hastalığın seyri kişiden kişiye değişmektedir. Ölecek gözüyle bakılan hastalar arasından iyileşip, sağlığına kavuşanlar olduğu gibi; basit rahatsızlıklardan ötürü kaybedilen kişiler vardır. Bazen de, hastaya konulan teşhis yanlış olabilmektedir. "Kansersin, öleceksin" denilen hastaya, sonradan verem teşhisi konulup, tedaviyle şifa bulması pek de nadir görülen bir durum değildir. Tedavi ile şifa ya da hastalıkla ölüm arasında, her zaman doğrusal bir ilişki kurulamaz. Spontan şifa (kendiliğinden iyileşme) ve plasebo etkisi (tedavi edici etkisi olmayan yalancı ilaçla iyileşme), hekimlerin iyi bildikleri kavramlardır.
BİRÇOK FAKTÖR ETKİLER
Bir hastalığın iyileşme veya kötüleşmesi kişinin genetiği, savunma sistemi, doku reaksiyonları, vücut direnci, moral durumu, çevresel koşullar, beslenme, alışkanlıklar, kültür, coğrafya ve iklim gibi çok sayıda faktörle ilişkilidir. Şifa veya ölümün hastalığın cinsine veya tedaviye endekslenmesi yanlıştır. Ne var ki, bir hastalıkta beklenen sağ kalım süresi ya da bir tedavinin başarı oranı, ortalama değer cinsinden söylenebilir. Hastanın, hukuken bunu öğrenmeye hakkı vardır. Ancak bu söylenirken, kesin ifadeler kullanılmamalıdır. "Üç ay ömrün kaldı" yerine, "Eğer tedavi uygulanmazsa, bu tür hastalar ortalama üç ay yaşar, ancak buna uymayan ve çok daha uzun süre hayatta kalan hastalar da vardır" denilmelidir.
