Mali kriz başlayalı iki yıl oldu. Borsa toparlanıyor ve onun varlıklı seçkinleri de bazen temkinli, ama bazen de bilindik aşırılıkla tekrar para harcamaya başlıyor. G erek Amerika, gerek dünyanın büyük bir bölümü amansız bir ekonomik durgunluğa kapılırken şirketler aşırılıklarından dolayı büyük tepki toplamış ve geri adım atmıştı. Nitekim onlara getirilen kısıtlamaların birçoğu hâlâ yürürlükte. Fakat kişisel lükslerde artık kesenin ağzı açılmaya başladı. Borsacılar ve kurumsal yöneticilere göre insanlar iş konusunda kendilerini çok daha güvende hissediyor. Kaderi mali piyasalara bağlı olan sektörler tekrar yükselişe geçiyor. İşleri açılan New Yorklu cildiyeci Doktor Francesca J. Fusco, "Wall Street en az eskisi kadar para harcıyor" diyor. Christie's müzayede evine göre, 2008 krizinde mezatlardan geri kalan finans yatırımcıları "akın akın" geri dönüyor. Firmanın üst düzey yöneticisi Marc B. Porter, bu dönüşün ister ABD ister Hong Kong olsun, değişik ekonomilerdeki yükselişi takip ettiğini belirtiyor. Pahalı restoranlar rezervasyonlarda toparlama yaşadıklarını bildirirken emlakçılar da Wall Street yöneticilerinin Hamptons'ta (New York'un doğusunda seçkin bir kıyı bölgesi) yazlık kiralamak için şimdiden sıraya girdiklerini aktarıyor. Emlak kuruluşu Prudential Douglas Elliman'dan Dolly Lenz, önceki yıllara göre "kıran kırana" bir rekabet yaşandığını, Southampton'da bir yazlığı kiralamak için üç kişinin 400 bin doları aşkın teklif verdiğini açıklıyor. Bu yıl Wall Street'te ikramiyeler 2009'un üstüne çıkmayacak, hatta belki de daha düşük kalacak. Dolayısıyla buradaki tavır değişikliği gelir düzeyinden çok güvenle ilgili olmalı. Wall Street firması Cowen & Company'de sağlık sektörüyle ilgilenen David M. Gildea, "Geçen yıla göre kesinlikle daha olumlu bir hava var" diyor. Gilea 2008'de işlerini kaybetmekten korktukları için, arkadaşlarıyla işten sonra çıkıp bir şeyler içmeye bile çekindiklerini aktarıyor. Şimdiyse "Wall Street'te epey zamandır görülmeyen bir hareketlilik var" diyor. Sterne Agee adlı bölgesel aracılık firmasında hisse senedi ve satış işlemlerinin başında bulunan J.T. Cacciabaudo, piyasada 4'üncü çeyrekle ilgili kaygılar olmakla beraber uzun vadede iyimserliğin "geri geldiğini", kendi firmasının ve benzerlerinin büyüdüklerini belirtiyor. "3'üncü çeyreğe girerken işten çıkarma söylentileri vardı, ama şirketler 2011'le ilgili olarak son iki yıla göre daha iyimser olduğundan bunların çoğu lafta kaldı" diyor Cacciabaudo. Fakat Wall Street'te ikramiyeler geçen yıla göre herhalde pek artmayacak. Nomura'nın verilerine göre asıl önemli olan ise, Goldman Sachs, Morgan Stanley, Citigroup, Bank of America ve JPMorgan Chase'in bu yıl çalışanlarına ödenmek üzere 89,54 milyar dolar ayırması. Bu rakam, geçen yıla göre yüzde 2,8 daha düşük. Adı geçen beş kuruluşun toplam geliri bu yıl yüzde 4 kadar düştü. İkramiye uzmanı Alan Johnson'un yaptığı bir araştırmaya göre, mali hizmet sektörünün genelinde bu yıl primler yüzde 5 artış gösterecek. Hatta varlık yönetimi gibi alanlardaki çalışanlar yüzde 15 artışla ödüllendirilecek. Yani bazı Wall Street firmalarının rekor ikramiyeler dağıttığı 2007'yle karşılaştırıldığında büyük bir değişim var. Mali krize götüren yıllarda kimi yöneticiler yaptıkları harcamalarla gündemdeydiler. Örneğin, 6 bin dolarlık banyo perdesiyle Tyco International'ın eski icra başkanı L. Dennis Kozlowski, aşırı israfın simgelerinden biri haline gelmişti. Bu aşırılıkların bir bölümü hâlâ sürüyor. E-posta yazışmalarından anlaşıldığı kadarıyla Morgan Stanley'den bir borsacı geçenlerde bir bekârlığa veda partisi için bir cüce tutmuş. Cüceyi damat adayının bileğine kelepçelemek isteyen borsacı işinden kovulmuş. Fakat harcamaların çoğu daha makul lüksler için yapılıyor. Örneğin Fusco'nun müşterisi Deborah Killoran, en az 3 bin dolar tutan "ulthera" (bıçaksız bir yüz gerdirme ameliyatı) için bir randevu almış. Brooklyn'de bir sigorta şirketini yöneten Killoran, estetiğe ayırdığı parayı son iki senede yarı yarıya düşürerek yılda 3 bin dolar civarına çekmiş. Şu anki harcamasının 2008'den önceki düzeylerde olduğunu belirten Killoran, "Çok insanla görüşmem gerekiyor, kendime yaptığım yatırımın bir parçası bu" diyor.
