JIKARPUR, Hindistan - Uttar Pradeş eyalet yönetimi, Taj Mahal'e giden ücretli bir yol yapmak için bazı çiftliklerin kamulaştırılacağını açıkladığı zaman, ne olacağını herkes aşağı yukarı biliyordu. Kamulaştırılan arazilerine karşı verilen parayı beğenmeyen çiftçiler yol yapım çalışmalarını engelledi. Öfkeli protestocular polisle çatıştı ve can kaybı meydana geldi. Ancak daha sonra olanlar pek tahmin edilmiyordu. Bilindik çatışmaların devam etmesi yerine eyalet yönetimi geri adım atıp çiftçilere yapılan ödemeyi artırdı. Çiftçilere gelecek 30 yıl boyunca kâr payı verilecek ve yolun yanında inşa edilecek konut projelerinden pay verilecek. Çiftçilere ayrıca projenin yarattığı iş imkânlarından yararlanacakları sözü verildi. Yamuna Otoyolu Projesi şu anda tekrar başladı. Bazı çiftçiler hâlâ tatmin olmasa bile proje, Hindistan'da toprak üzerine verilen zorlu süreçte geçici bir ilerleme işareti olarak algılanıyor. Toprak kavgası, gelişmekte olan bu ülkenin karşılaştığı en büyük sorunlardan biri. Çiftçiler ve büyük firmalar arasında toprak yüzünden çıkan çatışmalar Hindistan'ın her bir köşesinde yaşanıyor. Ancak ülkeyi yöneten koalisyon hükümeti toprak reformu konusunda bölünmüş durumda. Toprak satışları konusunda geçerli olan kanun 1894 yılında İngiliz yönetimi döneminden kalma. Buna rağmen Yamuna Çevreyolu projesi umut vaat eden bir model olabilir. Yeni Delhi'de Jawaharlal Nehru Üniversitesi'nden Sosyal Bilimci Himanshu, "Bu konuda yeni girişimler başlatanlar normalde yetersiz ve yeteneksiz olarak tanımlayabileceğiniz bazı eyalet hükümetleri oldu" diyor. Himanshu'ya göre, çiftçilere bir kerelik ödeme yapmanın pek bir fayda getirmeyeceğini eyalet yönetimi anladı. Bu insanların uzun dönemli gelire ve işe ihtiyacı var. Himanshu, "Toprak onlar için alınıp satılacak bir mülk değil. Bu onların tek geçim kapısı" diyor. Yaklaşık 200 milyon kişinin yaşadığı Uttar Pradeş, dünyanın en yoksul bölgelerinden biri. Eyaletin Başbakanı Mayawati'nin yolsuzluğa karıştığı iddiaları sürekli seslendiriliyor. Mayawati aynı zamanda kendi heykellerini dikmek için milyonlarca dolar harcamakla tanınıyor. Ancak gelecek yıl yapılacak seçimler yaklaştıkça eyalet başbakanı tutum değiştirip projelere odaklandı. 200 kilometre uzunluğunda olacak Yamuna Otoyolu başkent Yeni Delhi'yi, Agra ve ülkenin en turistik bölgesi Taj Mahal'e bağlayacak. Şu anda kullanılan yol ancak böbrek taşı düşürmeye yarayabilir. Trafiğe bağlı olarak da yolculuk 4 ila 9 saat arasında sürüyor. Yemuna Otoyolu'yla yolculuk 2 saate düşecek. Projeden sorumlu müteahhit aynı zamanda yol boyunca 6 farklı konut ve ticari merkez projesi de planlıyor. Ancak Jikarpur bölgesinde yaşayan çiftçiler geçen Ağustos ayında yolu kapattı. Yeni Delhi'ye yakın bölgelerde yaşayan çiftçilerin kendilerinden daha fazla tazminat aldığından şikâyetçiydiler. Çiftçiler toprakları için kendilerine ödenen paranın, inşa edilecek konutlardan almaya yetmeyeceğini öğrenince iyice öfkelendi. Çiftçiler polisle çatışınca, biri polis memuru 3 kişi öldü. Mayawati, dokunulmazlar olarak bilinen en düşük Hint kastından ünlü bir politikacı. Muhaliflerinden eleştiriler gelmeye başlayınca yeni toprak politikasını açıkladı. Çiftçiler şimdi proje hakkında ne düşüneceklerini bilmiyor. Geçen ay bir grup çiftçi yine polisle çatıştı. Jikarpurlu çiftçilerin çoğu topraklarını sattı bile. Ancak bazıları geleceğe umutla bakıyor. Ağustos'taki protestolara katılan 65 yaşındaki Ganga Charan Singh, küçük bir toprak parçası için yaklaşık 10 bin dolar aldı. Yıllık kâr payına da hak kazanacağını umuyor. "Projeden de hisse alacağımız söylendi. Göreceğiz. Çiftçilerin birçoğu kendilerine her yıl belli bir para verirlerse bunun çok da kötü bir anlaşma olmayacağını düşünüyor" diyor. JIM YARDLEY
