Kardeşin Zaferi..." Azeri Türkçesi başlığın sebebi, Azerbaycan'ın Sırbistan'ın Novi Sad kentinde yapılan Avrupa Takımlar Şampiyonası'da Rusya'nın önünde birinci olması. Çocukluklarından itibaren yükselişlerini izlediğim Shakriyar (Şehriyar) Mamedyarov (25), Timur Radjabov (22), Vugar Gashimov (23), Gadir Güseinov (23) ve Rauf Mamedov'dan (21) kurulu takım Azerbaycan'a satrançtaki en büyük başarısını yaşattı. Şampiyonada neler olup bittiğine bakmadan önce filmi biraz geriye saralım. Bu gençler daha çocuk yaş gruplarındayken Azerilerin umuduydu. 14-15 yaşına geldiklerinde Timur-Vugar ikilisi, Bakü'de müzede sergilenecek kadar çok madalya kazanmıştı. İyi antrenörler, Sovyetler'den gelen satranç geleneği ve sıkı çalışma bu kuşağı başarıya götürdü. Hepsi hızla kariyer basamaklarını tırmandı. Radjabov, kendisine Kasparov'lu, Kramnik'li, Anand'lı süper turnuvalarda yer bulmaya başladı. Kasparov'u Linares'te yendiğinde büyük sansasyon olmuştu. Onu, Eczacıbaşı'yla şampiyonluklar yaşarken, Türkiye'de kendine bir hayran kitlesi yaratan Şehriyar izledi. Vugar Gashimov, Rauf Mamedov ve Gadir Guseinov da kalburüstü büyükustalar haline gelince Azerbaycan'ın genç kuşağı artık başarıdan başarıya koşmaya hazırdı. 2007'de Girit'teki Avrupa Takımlar Şampiyonası'nda üçüncü oldular ama 2008'de Dresden'deki satranç olimpiyatındaki altıncılık onları mutlu etmekten uzaktı.
YÜKSELİŞ 'LOS GALAKTİKOS' KARŞISINDA TAÇLANDI
Bu Avrupa Şampiyonası'nda ise herkesin gözü son iki olimpiyatı kazanan Ermenistan ve Rusya üzerindeydi. Son Avrupa Şampiyonası'nda bütün rakiplerini silip süpüren Rusya'nın, son olimpiyattaki Kramnik'li, Svidler'li, Morozevich'li, Grischuk'lu kadrosu, futbolun Real Madrid'ini andıran kadrosuyla satrancın Los Galaktikos'uydu. Ne var ki, Yiğiter Uluğ'un tabiriyle "Los Felaktikos'a dönüşüp" beşinci oldular. Son üç olimpiyatı kazanamadığı için krize giren Ruslar, Kramnik'siz bile çok güçlüydü. Yine de şampiyon olamadılar. Bu defa sabun gibi ellerinin arasından kayan şampiyonluğu, beraberliği kurtaran Azerbaycan'a averajla (takım maçlarında bireysel puanların toplamıdır) kaptırdılar. Ermenistan, dünyanın en başarılı takımı olarak geldiği turnuvada ev sahibi Sırbistan'a karşı kritik bir maç kaybetti. Azerbaycan'ı yendi ama Rusya'ya da yenilince dördüncü oldu. Azerbaycan Rusya'yla berabere kalıp Ermenistan'a yenildi; Rusya son maçında İspanya'yı yenemeyince, Azerilerin büyük başarılar beklediği kuşak ilk büyük şampiyonayı kazandı. Ukrayna ise üçüncü oldu. Bu sonuç dünya satrancı açısından önemli. Azerbaycan da Ermenistan ve Ukrayna gibi Rusya'nın satrançtaki tahtını tehdit edecek kadar güçlü bir takım olduğunu gösterdi. Daha Çin ve Hindistan da var. Hâlâ kâğıt üstünde en güçlü olsa da, Rusya'nın tahtı sertçe sallanıyor...
* * *
Haftanın Konumu
Bu yılın en güçlü satranç turnuvası olarak gösterilen Tal Anı Turnuvası'nda Vladimir Kramnik bu durumda Ruslan Ponamariov oynadı ve rakibi terk etti. Çünkü Şg8'e Ke8 mat var ve fil nereye giderse gitsin kalenin gazabından kaçamıyor. Bu galibiyet Kramnik'in Anand, Ivanchuk, Carlsen, Morozevich gibi yıldızların önünde liderliği ele geçirmesini sağladı.