Muş, sanayi kentleri arasına girmek için büyük bir atılım içinde. Muş Organize Sanayi Bölgesi ve Muş Sanayi Merkezi, şimdiden birçok şirketin üretim yeri haline geldi. Büyük markalar da buradaki fabrikalarda fason üretimi tercih etmeye başladı. Örneğin, Hugo Boss'un ABD'ye giden bazı kıyafetleri Muş'ta üretiliyor. Yakında kente bir de Yatırım Destek Ofisi kurulacak. Böylece yatırımcının bürokratik işleri, buradaki 15 yatırım destek uzmanı tarafından takip edilecek.
MUŞLUYUZ, MUTLUYUZ, UMUTLUYUZ...
Doğu Anadolu'daki dönüşüm, Muş'a yolculuğumuzda da kendini hissettirdi. Bitlis-Muş arası duble yol, ulaşımı büyük ölçüde kolaylaştırmış. Yüksek binalar karşıladı bizi kentin en işlek caddesinde. Ardından Muş Valisi Ali Çınar'ın kapısını çaldık ve "Nedir Muş'un bu yükselişinin sırrı?" diye sorduk. Vali Çınar, 10 yıldır kentte büyük bir değişim olduğunu, son 3 yılda bu değişimin hızlandığını belirterek başlıyor anlatmaya: "Muşlu'yuz. Mutluyuz. Gelecekten umutluyuz. Kentte organize sanayi bölgesinin kurulmasıyla fabrikalar yükselmeye başlandı. Organize sanayi bölgesinde 5 fabrika var. Eski Tekel fabrikasının depo alanındaki büyük dükkânları KOBİ'lere cazip fiyatla kiraladık. Buraya da Muş Sanayi Merkezi adını verdik. Bunları fabrika haline getirdik. Hem iç piyasaya, hem dış piyasaya üretim yapıyorlar. Kamu yatırımların yönelmesiyle birlikte Muş, cazibe merkezi haline geldi. DAP (Doğu Anadolu Kalkınma Projeleri) üreticiyi destekledi. Muş 'Sanayinin içinde ben de varım' demeye başladı. 5 yıl içinde Doğu Anadolu Bölgesi'nin sanayi kenti olacak. Sanayi bölgesinden yer isteyenler sırada... 60 tesis var. Yatırımcılar acele etsin. Kısa süre sonra yer kalmayacak." Muş'un ekonomisinde tarım ve hayvancılığın önemli bir yer tuttuğunu söyleyen Vali Çınar şu bilgileri veriyor: "Muş, tarımda öne çıkan bir il. 78 bin 210 hektarlık Muş Ovası, Türkiye'nin sayılı ovalarından birisi. Ama yıllarca bu bereketli ovadan yararlanılamamış. Ovanın tam ortasından geçen Karasu Nehri sürekli taşıp ekili alanlara zarar veriyordu. 2 yıl önce 'Muş Ovası ve Karasu Islah Projesi' başlatıldı. Proje tamamlanınca hem ova su altında kalmayacak, hem de vatandaşlar arazilerini rahatlıkla ekip sulayacak. Son yıllarda Tarım Bakanlığı'nın kırsal kalkınma projeleri kapsamında modern hayvancılık işletmeleri kuruluyor. Şu ana kadar 3 milyon 500 liralık makine ve ekipman desteği sağlandı."
TARIMA BARAJ MÜJDESİ
Vali Ali Çınar, Karasu Nehri üzerine Varto'da yapılması planlanan baraj çalışmasını da müjdeliyor: "Alparslan 2 Barajı'nın temeli bu yıl atılacak. 4 yılda tamamlanacak. Hem ovamızın sulamasında, hem de elektrik üretiminde önemli bir proje. Şeker pancarı, tahıl, lahana, karpuz, yem bitkileri ile elma, armut ve kiraz gibi meyvelerin üretimi artacak."
Hugo Boss'un şortlarını üretip ABD'ye yolluyorlar
Vali'nin de dediği gibi, Muş Sanayi Merkezi'nde hummalı bir faaliyet var. Buradaki işçiler, İŞKUR desteğiyle alınan ve 6 ay eğitildikten sonra asgari ücretle çalışmaya başlamış. İstanbul merkezli Barco Teksil ile Muş merkezli Akaydın Tesktil'in kurduğu orta ölçekli fabrikada 200 kişi çalışıyor. Firma, Fransız Decathlon markası için üretim yapıyor. Ayrıca tanınmış markaladan Hugo Boss'un şortlarını üretip ABD'ye gönderiyor. Güray Ayakkabı'nın imalat Sorumlusu Zeki Toker de "Collezione'un bütün ayakkabıları Muş'ta üretiliyor. Günde 600 çift ayakkabı üretiyoruz. Muş'ta da 'Cott' diye bir mağaza açtık. Kentin kalkınmasında bir payımız olsun istediğimiz için Muş'u seçtik" diyor. Muş'ta sağlık yatırımları da dikkati çekiyor. 300 yataklı Muş Devlet Hastanesi var. Ama 55 milyon liraya yeni bir hastanede daha yapılıyor. 2013'ün ağustos ayında tamamlanacak. Muş'ta 125 uzman doktor var, yani 10 yıl öncesinin 10 katı.
Okuldan uzaklaştırılan kızları, köy köy arayıp buldu
AB
destekli "Kızlar Okula" projesi kapsamında, Muşlu 25 kız hem okuyor, hem de günde 8 euro harçlık alıyor. Muş Merkez Kız YİBO'nun Yalovalı müdürü Melahat Aydın, köy köy dolaşıp okuldan uzaklaştırılan kızları tespit etmiş. Aydın, "Hep babalar zorluk çıkarıyor derler. Oysa asıl sorun çıkaran anneler. Kızlarının okula gitmesini istemiyorlar. Sırf evde iş yapmaları, çocuklara bakmaları için" diyor. Ama yine de anneleri ikna emeyi başarmış.
Hasta çocuklara hastanede ders...
Muş'ta
ilköğretimde okullaşma oranı yüzde 98. 2010 itibariyle 3 bin 400 derslik var. Bu yıl 600 derslik daha yapılacak. Özdilek Köyü İlköğretim Okulu'nda görev yapan İbrahim Celayir gibi fedakar öğretmenler, kentin en büyük şansı... 22 yaşındaki yeni mezun öğretmen, öğrencisi Muhammed Esen, ağır bir grip geçirip 15 gün okula gelmeyince soluğu Muş Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi'nde almış. Öğrencisi derslerinden geri kalmasın diye ona hastanede ders vermiş. Benzer durumdaki onlarca çocuğu görünce de mesaisi bittikten sonra hastanedeki çocuklar için ders vermeye başlamış. Genç öğretmenin yaptıkları Milli Eğitim Bakanı'nın kulağına kadar gitmiş ve ödüllendirilmesine karar verilmiş. Muş Alparslan Üniversitesi'nin Rektörü Prof. Dr. Nihat İnanç ise şimdiye kadar 4 üniversitenin kuruluşunda yer almış. The Ohio State Üniversitesi'nde doktora yapan ve elektrik-elektronik mühendisliği bölümünde öğretim görevlisi olarak çalışan İnanç şunları anlatıyor: "2007'de kurulduğumuzda 800 öğrencimiz, 20 öğretim elemanımız vardı. Bize 'tabela üniversite' diyorlardı. 3 yılı doldurmadan 6 fakülteye ulaştık. Bugün 3 bin 500 öğrencimiz, 300'den fazla öğretim görevlimiz var."
MUŞ'UN MİNİK KEMANCILARI
Muş İlyas Sami İlköğretim Okulu'ndaki müzik öğremeni Gülşah Şenalp, 1 ve 3'üncü sınıftan 10 öğrenciye keman çalmayı öğretince; Muş, konservatuvara öğrenci göndermek için aday iller arasına girdi. Bazen derslerini okul bahçesine taşıyan minik kemancıların ortak hayaliyse konservatuvara gitmek.
