Sualtı Araştırmaları Derneği (SAD) Yönetim Kurulu Başkanı Cem Orkun Kıraç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Akdeniz foku Badem'in, insanlarla olan etkileşimini en aza indirmek için 2008'den bu yana belirli aralıklarla Gökova Karaca'da açık deniz havuzunda bulundurulduğunu belirterek, ''Sualtı Araştırmaları Derneği-Akdeniz Foku Araştırma Grubu (SAD-AFAG) Badem'i 2006 yılının aralık ayında sahil güvenlik botunun yardımı ile Didim'de öksüz vaziyette kurtarmış ve Foça'da bakımını yapmıştı'' dedi.
Kıraç, Nisan 2007'de doğaya salındıktan sonra, insanların ''Öksüz'' dolaşan Badem'e aşırı ilgi gösterdiğine işaret ederek, ''Badem, bu yoğun ilgiden dolayı insanlara yakın davranış gösterdi. Bu şekilde bakılarak doğaya salınan Akdeniz fokları arasında benzer olaylar dünyada az da olsa görülmektedir. Burada, Türk veya yabancı turistlerin duyarsız davranış biçimi ve basında birçok basında bilgilendirme ve sahil güvenlik güvenlik botlarının uyarısına rağmen aslında yabani bir canlı olan Badem'e yaklaşarak hem kendilerini ısırtmaktalar hem de Badem'in doğaya karışmasına engel olmaktalar'' diye konuştu.
"FOKLAR SUDA UYUMUYOR"
Temmuz 2011'de 40 metre çapındaki büyük havuzun içine yeni bir platform koyulduğuna değinen Kıraç, şöyle devam etti:
''Burada amacımız yukarıda bahsettiğimiz insan temasını, izlenmeyi ve insan yakınlığını en aza indirmek için acık platform yerine her tarafı kapalı ve su altından girişli bir platform yapmaktı. Zira doğada Akdeniz fokları su altı veya su üstü girişli deniz mağaralarında, gözden ırak, ücra yerlerde yasar, dinlenir ve uyur. Bu yeni platform, üstü ve 4 kenarı kapalı ancak içerde çıkabileceği kuru bir platform olan bir alan. Foklar yunus ve balinaların aksine suda uyumaz. Uyumak ve dinlenmek için mutlaka çakıl, kaya veya ahşap bir platforma gereksinim duyar. Amacımız Badem'i insanlardan uzak tutmak ve doğaya adaptasyonuna yardımcı olmak, olabilecek en iyi koşulları sağlamak.''
Kıraç, Badem'in tüm masraflarını sponsor aracılığı ile SAD'ın yaptığını belirterek, şunları söyledi:
''Gökova Karaca'daki bulunduğumuz yer gerek bakılmakta olan Akdeniz foku ve gerekse esaret altındayken doğaya salınacak yunuslar için ideal bir ortam sağlamakta. Bir STK olarak devlete yük olmadan, uluslararası sözleşmelerle koruma altında olan deniz canlılarına bakmakta ve rehabilitasyonları yapmaktayız. Asıl olan deniz ve kıyı ekosistemlerinin korunması, doğal kıyı habitatlarının muhafaza edilmesidir. SAD sadece tür koruyormuş gibi bir yanlış anlaşılma olsun istemeyiz. Önemli olan deniz kaplumbağaları ve Akdeniz foku gibi nesli azalan türleri doğal yaşam ortamları ile korumaktır. Unutmayalım Akdeniz fokunun birinci düşmanı betonlaşma ve kıyıların imara açılmasıdır. Zira, Akdeniz fokları karaya, kayalık kıyılara ve kıyı mağaralarına yüzde 100 muhtaç.''
BADEM'İN KEYFİ YERİNDE
Marmaris'in Karacasöğüt köyünde SAD tarafından kurulan Deniz Canlıları Rehabilitasyon Merkezi Yunus Rehabilitasyon Programının koordinatörü hidrobiyolog Derya Yıldırım ise Badem'i kış şartlarına hazırlamak için çalıştıklarını belirtti.
Yaz döneminde Badem'in rahat bırakılmadığını dile getiren Yıldırım, ''Bu nedenle Badem'i deniz havuzuna kafese aldık. Aslında bıraktığımzda özellikle özellikle insanlardan kaçıyor ve teknelerde uyumayı seviyor. Ancak insanlar onunla her halükarda oynamaya çalışıyor. Badem, bu yüzden yaz aylarında sadece insanların anlam veremediğimiz sulu şakalarından ve sıkıştırmalarından kaçmış ve rahat nefes almış oluyor, SAD-AFAG olarak yaz aylarında kapalı tutmak istemeyiz ancak kış için kafesinde kilo alıyor ve keyfi daha çok yerinde' diye konuştu.
Yıldırım, fok Badem'e kaldığı kafesin içinde mağraya benzer özel bir platform yaptıklarına da işaret ederek, ''Badem'in kaldığı kafes, 40 metre çapında ve 8 metre derinliğinde. Yeni yaptığımız platform ise 4 metreye 3 metre ebadında ve mağaraya benziyor. 'Suni mağara' da diyebiliriz. Akdeniz fokları normalde doğada su altındaki mağaralarda geçiriyor. O yüzden de fazla gözükmezler. Badem'in artık su altı mağaralarına yönelmesi için bu suni mağara sistemini yaptık. Badem, suni mağarayı kullanmaya başladı'' dedi.
