Tıp çevreleri yıllardır yaptıkları araştırmalarla tuz tüketiminin kalp krizi ve felç riskini artırdığına işaret ediyor. Tuz tüketimini azaltmaya yönelik kampanyalar dünyanın birçok ülkesinde sürdürülüyor. Ancak önceki gün Danimarkalı bilim insanlarının yıllardır söylenenlerin aksine tuzu azaltmanın yeni riskler ortaya çıkaracağına dair raporu büyük yankı uyandırdı. Rapora göre tuz tüketimini azaltmak normal insanlarda tansiyonu yüzde bir, yüksek tansiyon hastalarında ise yüzde 3,5 oranında düşürmesine rağmen kolestrolün yüzde 2.5 oranında yükselmesine neden oluyor. Kopenhag Üniversitesi bilim insanlarına göre tuzun azaltılması ayrıca kanda pıhtılaşmaya neden olan Trigliserid yağının yüzde 7 artışına da neden oluyor. Bu iki faktör kalp hastalıklarına davetiye çıkarıyor. İşte bu veriler tüm dünyada olduğu Türkiye'de de tuz kullanımını yeniden tartışmaya açtı. SABAH'a konuşan Türk doktorlar tuzun azaltılması konusunda görüş ayrılığına düştü.
Tuza 'Evet' diyenler
'Sağlıklı insanlarda tuzu sınırlandırmak hatadır'
Prof. Dr. Bingür Sönmez (Memorial Şişli Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı): Tuz tüketimini tamamen sınırlandırarak klasik kitaplarımızdaki bir hatayı tekrarlıyoruz. Tuz vücudun vazgeçilmez bir elektrolitidir. Bu yüzden tansiyon sorunu olmayan sağlıklı insanlarda tuzu sınırlandırmak; ritim problemleri, şuur bulanıklığı, ajitasyon, böbrek fonksiyon bozuklukları kanda ani pıhtılaşma gibi ciddi sakıncalar doğurabilir. Tansiyon ve kalp hastalarında dahi idrar söktürücü ilaç kullandıkları için tuz tüketimi sıfıra indirilmemelidir. Sigara kadar katı biryasaklamanın tuza yapılması doğru değil.
'ABD tuza itibarını yeniden verebilir'
Doç. Dr. Nuri Kurtoğlu (Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi Kardiyoloji Ünitesi): Tuzu kısıtlamanın yarattığı hormonal değer artışlarının kan basıncındaki düşmenin sağlayacağı faydanın çok ötesinde bir zarara yol açabileceği, kalp damar hastalıklarını tetikleyebileceği ileri sürülüyor. Bu ve benzer çalışmalar nedeniyle Amerikan Gıda ve İlaç Birliği (FDA) tuz tüketilmesiyle ilgili politikaların gözden geçirme planı yapıyor. Amerika bu toplantı sonrası tuza itibarını yeniden verebilir.
Ne 'Evet' ne 'Hayır'
Bir çay kaşığı alınabilir, tamamen kesilmemeli
Dr. Ayça Kaya (İç Hastalıkları Uzmanı): Normal bir insanın günlük tuz ihtiyacı 5 gram yani 1 çay kaşığı iken biz yediğimiz gıdalarla yaklaşık 18 gram kadar tuz tüketmekteyiz. Bu da tansiyonun yükselmesine, kemik erimesine, böbrek taşına, kalp büyümesinde artışa ve mide hastalıklarına neden olabilir. Ama tuzu tamamen de kesmemeli. Hiç kullanılmadığında kan yağlarında yükselme, elektrolit dengesizliği, iyot eksiliği nedeni ile tiroid bezlerinde az çalışma ortaya çıkabilir. O nedenle yağ ve tuz oranı düşük, rafine gıdalar yenmeli, hareketli bir yaşam tarzı benimsenmeli.
Tuza 'Hayır' diyenler
'Soframızda her şey tuzlu'
Dr. Ender Saraç (Beslenme ve Diyet Uzmanı): Bu araştırma İngiltere ve Danimarka için doğru olabilir ancak biz Türkler Araplar gibi zaten çok tuz tüketen bir milletiz ve tuz tüketimini sınırlamazsak çok büyük zararlar görebiliriz. Soframızda tuzlu peynirler, turşular, zeytin hatta ekmek var. Biz günlük ihtiyacımızı bir kahvaltıda zaten tuz kullanmasak bile yediklerimizle tamamlıyoruz. Tuz obezite ve yüksek tansiyon hastaları için zararlı bunun tartışılacak bir yönü yok. Ancak her türlü ani ve radikal değişiklik de insana zarar verir, birden tuzu kesmeyi hiç önermem.
'İnanmayın, tuz zararlı'
Prof. Dr. Tamer Damcı (Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Metabolizma Ana Bilim Dalı): Tuz kullanımı kalp ve hipertansiyon ihtimalini artırıyor. Bu yalnızca tek bir çalışma ama tuzun zararlarını gösteren onbinlerce kişi üzerinde yapılmış yüzlerce araştırma var. Ben çalışmayı güvenilir bulmuyorum. İnanmayın ve tuzu kısıtlayın.
