Gelinliğin hikayesi eski Mısır'a kadar uzanıyor. Yaklaşık 4 bin yıl önce, eski Mısır'da gelinler, üzerlerine kat kat pileli beyaz renkte keten kumaştan dikilen elbiseler giyerdi. Eski Yunan'da beyaz renk kutlamayı temsil ettiği için gelinler, evlenme töreni için beyaz kıyafetler diktirdi. Eski Mısır ve Yunan'da gelinlerin beyaz kıyafet giymesine karşın eski Roma'da evlenecek genç kızlar gelinlikte sarı rengi tercih etti. Orta Çağ'da ise gelinliğin renginden çok kumaşının kaliteli ve gösterişli olmasına özen gösterildi.
Gelinlikte renk olarak beyazın kullanılması ise 16. yüzyılda yaygınlaştı. Bir düğünde beyaz kıyafet giydiği kayıtlara geçen ilk gelin, 1499 yılında 12. Lois ile evlenen İngiltereli Anne oldu.
Günümüzdeki gelinlik modellerinin temelini ise 1854'de evlenen İngiltere'nin 64 yıl tahtta oturan kraliçesi Victoria'nın, Prens Albert ile evlenirken giydiği 5,5 metre kuyruklu beyaz saten kumaştan dikilen gösterişli gelinliği oluşturdu. Beyaz gelinlikler 1800'lü yılların ortalarından itibaren İngiltere saraylarından Osmanlı saraylarına kadar tüm dünyada yer buldu.
Her yıl değişen moda, masumiyetin ve saflığın simgesi gelinliklere bir yenilik katarken, duvak, çiçek, tül, şifon, saten, dantel ve ipek kumaşlar her zaman gelinliğin vazgeçilmezi oldu. Türkiye'de ise 1930-1940'lı yıllarda ipek ve şifon kumaşlardan dikilen gelinlikte, 1940'lı yılların sonlarına doğru bir moda oluşmaya başladı. 1950-1960'lı yıllarda belden kabarık gelinlikler tasarlanırken, 1980-1990'lı yıllarda kumaşlarda ve modellerde farklılaşma görüldü.
Gelinlik modasında, 2000'li yıllarda 1960'lı yılların sadeliği ön plana çıktı. 2010'lu yıllardan itibaren de belden kabarık, tül etekler, şifonlar ve organzeler moda oldu. Beyaz gelinlik son dönemlerde yerini kırık beyaza bırakırken, bu yılın modası renkli ayakkabı, kurdele ve çiçekler, gelinliklere ayrı bir renk katacağa benziyor.
Türkiye'de hala kişiye özel gelinlik revaçta
Yılda 3 bin gelinlik üreten Akay Gelinlik'in baş tasarımcısı Sezanur Akay, dünyada olduğu gibi Türkiye'de de sistemin hazır gelinliklere yöneldiğini belirterek, kendilerinin kişiye özel gelinlik diktiklerini söyledi. ABD'de Çin malı gelinliklerin çok satıldığını ama Türkiye'de ağırlığın henüz Çin'e kaymadığını ifade eden Akay, ''Türk insanı gelinliğin çok özel ve kendine has olmasını istiyor. Millet olarak gelinlik konusunda çok hassasız. 'Türkiye'de Çin malı gelinlikler öne çıktı, Türk piyasasını bastırdı' görüşüne pek katılmıyorum'' dedi.
Gelinlikleri büyük bir özenle hazırladıklarını, her parçasını elle diktiklerini anlatan Akay, ''Gelin adaylarının ifadesiyle, ruhuyla bütünleşen modelleri seçmeye çalışıyoruz. Bir gelinliğin ilk aşaması modelin tasarlanmasıdır. Tasarımın oluşması bir haftayı bulur. Çizime göre, modelin kalıbı çıkarılır. Modele göre kumaş seçilir ve sonra kumaş kesilir. Kesimden sonraki aşamada ise gelinliğin dikişine başlanır ve provası yapılır. Provanın tamamlanmasıyla eğer varsa işleme ve dantel kısımlarıyla gelinlik tamamlanır. Dikim aşaması 4 gün sürer. Çok işçilik gerektiren gelinliklerin dikimi bir ayı bulabiliyor'' diye konuştu.
''Gelinliği taşıyan yüzdür''
Akay, bu yıl tül eteklerin çok moda olduğunu, bütün gelinlerin kabarık, uçuşan tül eteklerle kendilerini görmek istediğini belirterek, ''Gelinlikte moda yoktur, hangi gelinlik yakışıyorsa o gelinlikle gelin adayı güzeldir'' dedi.
Renkli çiçek ve kuşakların da gelin adaylarının dikkatini çektiğini ifade eden Akay, ''Son zamanlarda renkli ayakkabı çok tercih ediliyor. Gelin adayları yaz düğünlerinde pudra rengi, yeşil, mor ve kırmızı ayakkabıları, aynı renk çiçekler ve kurdele ile tamamlıyorlar'' diye konuştu. Gelinlik modelinde vücut tipinin çok önemli olduğunu kaydeden Akay, ''Bence gelinliği taşıyan yüzdür. Gelinliğin modelinin çok fazla ön plana çıkmaması lazım. İfade ile modelin bütünleşmesi gerekir'' dedi.
Boyu kısa ve kilolu olan gelinlerin kabarık kesim kullanmamasını öneren Akay, ''Göğsü büyük ve baseni dar gelinlerin şifon tercih etmesi, göbekli gelinlerin drape ile göbeği kapatması, çok ince ve uzun gelinlerin ise göğüs altı kesik, uçuş uçuş gelinlikler tercih etmesini öneriyoruz'' dedi.
