İzmir; hep ilklerin şehri oldu. Batı uygarlığının ilk edebi eseri İlyada'yı Homeros, bu kıyıda yazdı. Dünyanın en eski ve uzun ilk caddesi burada inşa edildi. Nice büyük düşünür, ilk bu sahillerde eserlerini meydana getirdi.
Hasan Tahsin, vatan savunmasında ilk kurşunu İzmir'de attı. Savaştan çıkmış ülkemizin ekonomi kalkınmasında İzmir İktisat Kongresi, başka bir ilk...
Çok partili hayatın ilki olan Demokrat Parti, bu kentte kuruldu. İlk özel gazete burada yayınlandı ilk yerli film İzmir'de çekildi. Ve ilk fuar; İzmir Enternasyonal...
Peki ya futbol? Levanten ailelerin öncülüğünde, 1877'de İzmir'de oynandı. İlk Türk futbolcu? Selim Sırrı Tarcan; İzmir'de yetişti... Adnan Menderes, İzmir İdmanyurdu ve Altay'da kalecilik yapan Başbakanımız... Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı kazanan, Avrupa Kupaları'nda çeyrek ve yarı finale yükselen ilk Anadolu takımları; İzmir'den çıktı. Göztepe, İzmirspor, Karşıyaka, Altınordu... Birinci Lig'in değişmezleri, üç büyüklerin korkulu rüyası İzmirliler...
İlklerin şehri İzmir'in bugün, eski parlak başarısı yok gibi. Bu görüşü savunanlar; kentin gelişme hızının düştüğü tezini savunuyor. Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu; "sorun gerilemede değil" diyor; "Anadolu Kaplanları'nın tırmanma hızında." Mesela Denizli gibi son yıllarda atılım gösteren kentler, İzmir'in 8 bin 500 yılda biriktirdiği yanında, hâlâ taşra kalıyor.
Benim de içinde bulunduğum bir araştırma projesinde İzmir; "3'üncü girişimci kuşağının geriye gittiği yegâne kent" olarak görünüyor. Kocaoğlu'nun buna cevabı, düşündürücü; "İzmir gibi büyük kentler arada hız keser ancak asla yok olamaz. Kenti var eden dinamikler, bir süre sonra yeni bir hamle yapar."
Eski çağlarda bir kâtip; "insan zihniyle görülenler" diyor; "asla yok edilemez!.." İzmir, Türkiye'nin Batı'ya açılan kapısı olarak bugün "göreceli" bir "nadas" yaşıyor olabilir.
Yeni Anadolu yolculuğumuzda, geriden gelip hızla tırmanan kentler gördük. İzmir'in eşsiz konumu, tarihi ve kültürel mirası, doğal kaynaklar ve yerel kabiliyetlerini, yeniden harmanlama döneminden geçiyor. İZTO Başkanı Ekrem Demirtaş, bu harmanlamayı, ekonomik projeler üzerinden sunuyor bizlere... Expo 2020'nin alınması halinde İzmir, yenilenmesinin milâdını pekâlâ yaratabilecek.