Av yasağının sona ermesiyle Karadeniz'e açıklan yüzlerce trol ve gırgır teknesinin ağlarına takılan küçük balıkların, öldükten sonra denize atıldığı öne sürüldü.
Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Avlama ve İşleme Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Sedat Gönener, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çeşitli nedenlerle avlanan ve yine çeşitli nedenlerle denize dökülen deniz ürünlerinin 'ıskarta' olarak adlandırıldığını söyledi.
Gönener, ticari değeri düşük olan ürünlerin piyasa için uygun olsalar dahi, daha değerli ürünlerin toplanabilmesi için teknede yer ayırmak amacıyla ıskartaya alınabildiğini belirtti.
Son zamanlarda yasal avlanma boyu altında kalan deniz ürünlerinin de ıskartaya alındığını vurgulayarak, şunları kaydetti:
''Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi tarafından Orta Karadeniz Bölgesi'nde yapılan araştırmada, özellikle mezgit ve barbunya gibi balıkların sadece pazarlanabilir büyüklükte olanlarının, yani 3'te bir oranının alıkonulduğu ve kasalanarak limana getirildiği, kalan 3'te 2'lik bölümün, yani 150 kasalık avın 100 kasasının pazarlanamaz nitelikte olduğu ve denize döküldüğü belirlenmiştir. Aynı çalışmaya göre daha çok Eylül-Kasım ayları arasında avlanan çinakop balıklarının ise yüzde 36 ile yüzde 40'ının mevzuatta belirtilen avlanma boyundan küçük balıklardan oluştuğu belirlenmiştir.''
YAKALANAN MEZGİT VE BARBUNYANIN YARISI DENİZE DÖKÜLÜYOR
Iskarta uygulamalarının sürdürülebilir balıkçılığın temel hedefleri ile çeliştiğine dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Gönener, çözüm konusunda şu önerilerde bulundu:
''Balıkçıların avladıkları mezgit ve barbunya cinsi balıkların yarısından fazlası pazarlanamaz nitelikte olduğu için tekrar denize dökülmektedir. Balıkçılar açısından geçiş dönemini kolaylaştırmak amacıyla istenmeyen yan avların oranının azaltılmasına yönelik uygulama ilkelerinin belirlenmesi, uzun vadede ise aşamalı olarak kaldırılması öngörülmelidir. Iskarta yasağı, balıkçıları yan avları azaltma konusunda teşvik etmenin en etkili yollarından biridir. Bu yasak, istenmeyen yan avlara belirli bir maliyet yükleyecek ve balıkçıların daha az yan av avlanmasını sağlayacak ve çözüm üretme, yöntemler geliştirme ve av malzemelerinde seçiciliği artırma konusunda teşvik edecektir. Böylece balıkçının alternatif uygulamalar yerine amaçlanan doğrultuda çözüm üretmesi, geliştirmesi sağlanacaktır. Balıkçılık, türlerine göre farklı olacak şekilde avlanma araç ve malzemelerinin teknik detaylarına ilişkin mikro düzenlemeler yerine, ıskarta balıklar için kabul edilebilir azami miktarlar belirlenerek balıkçılara ekonomik ve pratik gerçeklerle daha uyumlu yöntemleri kullanma seçeneği sunulmalıdır.''
''ÖNLEM ALINMAZSA KARADENİZ ÖLÜ BALIK YUVASINA DÖNECEK''
Av yasağında yeni düzenlemeler olması gerektiğine işaret eden Yrd. Doç. Dr. Gönener, ''Yeterli olgunluğa ulaşamamış balıkların yoğun olduğu bölge ve dönemler belirlenerek, av yasakları buna göre oluşturulmalıdır'' dedi.
Gırgır ve trol ağlarına takılan asgari boyutun altındaki balıkların, kasalar ayırt edilirken teknede öldüğünü ve asgari boyutun altında olmaları nedeniyle ölü olarak denize atıldığını belirten Yrd. Doç. Dr. Gönener, ''Bahse konu önlemler alınmadığı takdirde Karadeniz ölü balık yuvasına dönüşecektir'' dedi.
