Erkeklerde 40'lı yaşlardan itibaren kendini hissettirmeye başlayan prostat büyümesi, tedavi edilmediği sürece böbrek yetmezliğine kadar varan belirtiler gösterebilir. Sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma hissi gibi belirtilerle kendini gösteren prostat büyümesi, bazen hiç belirti vermez.
İyi huylu prostat büyümesi Prostat bezi, erkeklerde idrar kesesinin hemen altında bulunan, idrar kanalını çevreleyen ve şekil olarak kestaneye benzeyen bir organdır. Erişkin bir erkekte ağırlığı 25-30 gram olan ve semen sıvısının yapımına katkıda bulunan prostat bezi, 40'lı yaşlardan itibaren büyümeye başlar. Normalde bir kestane büyüklüğünde olan prostat bezi bir mandalina hatta portakal büyüklüğüne erişebilir ve bu durum 'İyi huylu prostat büyümesi' olarak adlandırılır. Yapılan çalışmalarda 60 yaşındaki erkeklerin yüzde 50'sinde, 80 yaşındaki erkeklerin ise yüzde 90'ında iyi huylu prostat büyümesinin görüldüğü bildirilmektedir. İyi huylu prostat büyümesi ile prostat kanseri farklı hastalıklardır. BPH prostat kanserine yol açmazken, her iki hastalık bir arada bulunabilmektedir.
Sık idrara çıkmak belirtisi olabilir Prostat büyümesi, bir süre sonra hastanın idrar yolunu tıkayarak idrar akışını engellemeye başlamaktadır. Tıkanıklığın derecesine bağlı olarak hastalarda idrar yapmayla ilgili yakınmalar ortaya çıkmaktadır. Bazen prostat belirti vermeden de büyüyebilir. Ancak sıklıkla hastalarda sık idrara çıkma, ani idrar yapma isteği, idrar kaçırma, idrar yaparken yanma ve sızı hissinin olması, idrar kuvvetinin ve kalınlığının azalması, idrarı başlatmakta güçlük, kesik kesik idrar yapma, idrarın sonunda damlama, idrarı tam boşaltamama hissi veya idrarda kan gibi belirtilerden biri veya birkaçı görülebilmektedir.
Böbreklere zarar verebilir Prostat büyürken kişinin idrar yollarını da olumsuz olarak etkilemektedir. Ani idrar tıkanması, idrar yolu iltihabı, idrar kesesi bozuklukları ve böbrek yetmezliğine kadar varabilen rahatsızlıklar hastalığın bilinen olumsuz etkilerinden bazılarıdır. İyi huylu prostat büyümesinin görüldüğü kişilerde aynı anda prostat kanseri de olabileceğinden ve prostat kanserinin kendine özgü erken dönem belirtileri olmadığından, hastalıkta doğru tanıya ulaşmak için her iki yönden de incelemeler yapılmalıdır. Hastalığa dair bazı şikâyetler görüldüğünde öncelikle hastanın kanındaki 'Prostat Spesifik Antijen' (PSA) değerine bakılmalıdır. Ayrıca parmakla prostat muayenesi, ultrasonografik inceleme ve idrar tahlillerinin yanı sıra 'Üroflowmetri' olarak adlandırılan 'idrar akım hızı ölçümü' de tanı için kullanılan başlıca yöntemler.
Doğru tedavi için uzmana başvurun Bazen sadece düzenli kontrollerle takibi yapılabilen hastalıkta tedaviye ne zaman başlanması gerektiğine test sonuçlarını değerlendiren hekim karar verecektir. Ayrıca herkes için tek bir doğru tedavi seçeneği yoktur. Günümüzde prostata bağlı tıkanıklıkların tedavisinde son derece etkili ilaç tedavileri vardır. Öte yandan ilaç tedavisinin yeterli olmadığı düşünüldüğünde cerrahi gündeme gelebilir. Ancak cerrahi girişim kararı alınmadan önce uzman hekimlerce hastanın çok iyi değerlendirilmesi büyük önem taşımaktadır.
Memorial Antalya Hastanesi Üroloji Bölümü