İthal ürünlere ek verginin detayları netleşiyor... Verginin yüzde 10-15 olması bekleniyor. Peki, bu vergi akıllı teflon, tablet markalarının fiyatlarını nasıl etkileyecek? Vergi yüzde 15 olarak hayata geçerse bu ürünlere de otomatik olarak zam gelecek. Bugün bin 450 lira civarındaki 16 GB, WiFi seçenekli iPad Air2 bin 666 lira ile vitrine çıkacak. Yine 16 GB depolama kapasitesi olan iPhone 6 2 bin 699 liradan 3 bin 103 liraya çıkacak. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise fiyatların artmayacağını düşünüyor. Bakan Zeybekci, yabancı üreticinin fiyatları kıracağını belirterek, ekliyor; "Cep telefonu, elektronikle ilgili antidamping soruşturmasını Aralık ayında ilan ettik. Toplam 38 milyar dolarlık ithalatı gözden geçiriyoruz. İtirazlar alınacak, çalışma sürüyor. Gelme ihtimali düşük ama gelirse fiyatlarla yansımaz diye düşünüyorum. Absorbe eder şeyler."
***
İthal ürünlere ek vergi, Vestel'in aralarında yer aldığı 5 şirketin korunma tedbiri başvurusu üzerine gündeme gelmişti. Soruşturmanın 9 aylık sonuçlandırma süresi eylülde bitiyor. İthalatın yerli üretime zarar verdiği belirlenirse koruma önlemleri yaşama geçirilecek. Miktar kısıtlaması, tarife kontenjanı yerine gümrük vergisinde artışa gidilecek. Ek vergi oranına da Bakanlar Kurulu karar verecek. Kademeli ya da bir seferlik vergi seçeneği değerlendiriliyor.
***
Ek vergi televizyonları da kapsar mı? Bakanlık uzmanları, TV'leri kapsamayacağını ancak ütü gibi küçük ev aletlerinde geçerli olacağını belirtiyor. Uzmanlar, belirlenecek oranın yerli üreticiyi teşvik edecek düzeyde olmasını vurguluyor. Fiyat artışına neden olacak düzeyde olmaması gerektiğini ifade ediyor. Koruma amaçlı kararların Dünya Ticaret Örgütü mevzuatına uygun olması zorunlu. Bu mevzuata göre de vergi kararları 3-5 yılla sınırlı olmak durumunda. Getirilecek vergi de en fazla 5 yıl uygulanabilecek. Yerli üretici de hızını alamayıp yüzde 30 vergi artışı istiyor. Bu sürede yerli üretici de bir gelişme olmazsa yeni bir soruşturma ya da uzatma kararı alınabiliyor. Anlaşılan o ki! Ekonomi Bakanı Zeybekci'nin dediği gibi ithalatçı firmalar fiyat artırmak yerine düşük kar marjıyla çalışmayı tercih edebilir. Mevcut tablo bu olasılığı yüksek kılıyor.