Dünyaca ünlü fotoğrafçıdan New York hatırası

Güneşli bir New York sabahı. Altı kişilik fotoğrafçı ekibi toplanmış. Arkada Manhattan manzarası, Brooklyn Köprüsü'nün ayağında çekimler başlıyor. Dünyaya adını Afgan Kızı portresiyle duyuran Steve McCurry, fotoğraf makinesinin arkasına geçmiş, objektiften 'etrafı kesiyor'. McCurry hayli sinirli. Sağa sola komutlar yağdırıyor; yardımcıları oradan oraya koşturuyor. Zihninde oluşturduğu bir görüntü var ve bu görüntünün, çekeceği kareye aynen yansımasını istiyor: "Martılar, martılar!" Cebinden yem çıkarıp martıları yemliyor. Onlar da kareye girsin! Sonra gözü, ekip arkadaşlarıyla çene çalan yardımcılarından birine takılıyor. Hızla yardımcısının yanına seyirtip, kızcağızın elinde tuttuğu montları ve paltoları yere fırlatıyor; kızı, makyözü çağırmaya gönderiyor. Sonra ekip yer değiştiriyor, başka bir yerde 'üs' kuruyorlar. Amaç, McCurry'nin istediği 'o' kareyi yakalayabilmesi. Hayır, elbette bir moda çekimine tanıklık etmiyoruz. McCurry bir ailenin, üstelik Türkiye'den bir ailenin portresini çekiyor. Şanslı aile, Ankara'dan. Simin Özgümüş, eşi Emre ve beş yaşındaki oğulları Okan. Onları Ankara'dan ABD'ye getirense, beyaz eşya markası Hotpoint-Ariston'un Aile Portreleri adlı fotoğraf yarışması; daha doğrusu, bu yarışmayı kazanan ailelerden biri olmaları. Marka, Steve McCurry'le birlikte 1 Temmuz'da Aile Portreleri yarışmasını başlattı. Ödülün yılbaşında New York tatili ve Steve McCurry tarafından fotoğraflanmak olduğu yarışma kapsamında, Türkiye'nin yanı sıra İtalya, Fransa, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Romanya, Rusya, Ukrayna, İngiltere, Hollanda, İspanya ve Portekiz gibi, Hotpoint- Ariston'un faaliyet gösterdiği ülkelerdeki ailelerden, herhangi bir yerde, herhangi bir zamanda çektikleri aile fotoğraflarını, web sitesine yüklemeleri istendi. Web sitesine yüklenen fotoğraflar içinden, site ziyaretçilerinden en çok oyu alan ilk 100 fotoğraf, ilk elemeyi geçti. Bu fotoğraflar arasından, yarışma jürisinin yaptığı ikinci bir elemeyle her ülkeden 10 fotoğraf finale kaldı. Son aşamadaysa Steve McCurry finale kalanlar arasından en ilgi çekici kareyi belirledi. Ve sonunda ünlü fotoğrafçının en çok beğendiği fotoğraflardaki aileler, yani 11 ülkenin birincileri, çoluk çocuk, yaşlısı genci, 27 -01 Aralık 2011 tarihleri arasında New York'ta buluştu.

BLOG'UM ÜZERİNDEN ULAŞTILAR
Grafiker olan Simin Özgümüş ve ailesi bu yarışma sayesinde ilk defa ABD'ye gelmiş: "Yarışmayı, 'We are social' isimli iletişim ajansından gelen bir mail ile öğrendim. Boş zamanlarımda yaptığım hobi çalışmalarımı ve ailemle ilgili güzel anları paylaştığım bir blog'um var. Okumuşlar ve ailemden bahsetme tarzım ilgilerini çekmiş. Gönderdikleri mail'de, Aile Portreleri yarışmasından bahsedip katılmamı istediler. Kazanacağımızı tahmin etmiyorduk. Bizim için büyük sürpriz oldu. Bu tip yarışmalardan herhangi bir ödül kazanmışlığımız yok. Yarışmayı kazanmamız da oğlumuz Okan'ın şansı. Umarım tüm hayatı boyunca böyle şanslı olur. Kazandığımızı bildiren mail geldiğinde, önce inanamadık. Tekrar tekrar okuduk. Çok şaşırdık ve çok heyecanlandık. Hayatımız boyunca yaşadığımız çok farklı ve heyecanlı bir deneyimdi bizim için. Bir daha böyle ünlü bir fotoğrafçının objektifine poz verme şansımız olur mu, bilmem."

BATILI GENÇ EBE VEY NLERİN ODAĞI, ÇOCUKLARI
8 bin 300 ailenin katıldığı yarışma, Avrupalı ailelerin profillerini çıkarmak amacıyla yapıldı. Ailelerin, gönderdikleri portrelerde, toplumdaki değişimlerin gün yüzüne çıktığını belirten sosyal aile psikolojisi profesörü ve Avrupa Aile İlişkileri Derneği Başkanı Camillo Regalia, aile fotoğraflarını değerlendirerek 'Avrupa'da Değişen Aile Profili' konulu bir çalışmaya imza attı. Regalia'ya göre, günümüzde gençler, bir önceki nesille olan bağlarını koparıyor; üçten fazla neslin bir arada yaşadığı aileler gün geçtikçe azalıyor. Zira gönderilen portrelerin yalnızca yüzde 8'inde, üç veya üçten fazla nesil birlikte görülüyor. Yarışmaya gönderilen fotoğrafların yarıya yakınının, sadece iki kişinin yer aldığı portreler olduğu dikkat çekiyor. Regalia, bireylerin 'iki iyidir' mantığıyla hareket ettiklerini ifade ediyor. Regalia, geniş aile anlayışının yıkıldığını ve iki ve çok çocuklu aile sayısının düştüğünü dile getirerek, "Bu eğilimi, gönderilen fotoğrafların yüzde 51'inde; dört ya da dörtten fazla birey bulunan Fransa hariç, tüm ülkelerde gözlemlemek mümkün. Avrupa'da bir veya iki çocuklu ailelerin oranı yüzde 60 civarında," diyor. Portrelerin yüzde 21'inde tek çocuklu aileler görülürken, yüzde 7'lik bir kısmında ise sadece çocuklar yer alıyor. Regalia bunu şöyle yorumluyor: "Bu, Batı toplumlarındaki genç ebeveynlerin, çocuklarını yaşamlarının merkezine koydukları teorisini destekliyor."

DİJİTAL FOTOĞR AFI SEVİYORUM
En güzel aile fotoğrafını seçen ve 11 ailenin fotoğraflarını çeken Steve McCurry, evli değil, çocukları da yok. Ancak McCurry'ye göre, aile en önemli sosyal kurumlardan biri.Yılın büyük bir bölümünü yollarda, fotoğraf peşinde geçiren McCurry, dünyayı gezerken öğrendiği en önemli şeyin, değişik kültürlerin ayrışan taraflarından ziyade, benzer yönleri olduğunu söylüyor: "Dünyanın homojenleşmeye başlaması beni üzüyor. İnsanların farklı giyiniyor olmalarını, farklı yeme alışkanlıklarının olmasını seviyorum. Oysa bu değişiyor artık." İnternet, HD videolar çağında olmamıza rağmen, fotoğrafın hâlâ önemini yitirmemiş olduğuna inanıyor: "Fotoğraflar, tıpkı resimler gibi değerinden bir şey kaybetmiyor. Başka dünyalara açılan pencereler onlar. Ayrıca dijital fotoğraflara geçilmiş olması da bence harika." Peki en beğendiği fotoğrafçılar? İlk aklına gelen isimlerden biri Ara Güler. "Arkadaşım. Çok iyi ve çok da önemli bir fotoğrafçı," diye vurguluyor.