Zeytinyağı, zeytin ağacının olgun meyvelerinden mekanik yolla elde edilen, oda sıcaklığında sıvı olan, berrak yeşilden sarıya değişen renkte, kendine özgü tat ve kokuda, fiziksel yöntemlerle doğal olarak üretilip tüketilebilen tek yağ... Zeytinyağı, yüzyıllar boyunca insanlar için bir besin kaynağı oldu. Yine yüzyıllar boyunca kadınlar, güzellik formüllerinde de bu yağı kullandılar. Peki bu mucize yağın faydaları neler? Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Beslenme ve Diyet Uzmanı Gizem Keservuran anlattı...
KEMİĞE DE İYİ GELİR, ŞEKERE DE
"Zeytinyağı vücut için gerekli çünkü vücutta sentez edilemeyen Omega 9 (diğer adı oleik asit) içerir ve sadece yağda eriyen E vitamininin de kaynağıdır. Zeytinyağının başta kalp-damar hastalıkları olmak üzere, sindirim sistemi, kemik yapısı, beyin ve sinir dokuları üzerinde çok önemli fonksiyonları var. Tüm yağlar arasında en dengeli kimyasal pozisyona sahip olduğundan kemik mineralizasyonunun iyileşmesini sağlar ve normal kemik gelişimine yardımcı olur. Son yıllarda yürütülen bazı araştırmalar zeytinyağının, şeker hastalığının vücutta neden olduğu bazı rahatsızlıkları önlemede yardımcı olduğunu ortaya koydu. Bunlardan en önemlileri, kalp ve damar hastalıkları. Şeker hastalığına bağlı olarak, kandaki kolesterol miktarı yükselir. Zeytinyağı ise kolesterolü kontrol altında tutarak, kalp ve damar sağlığını korumaya yardımcı olur."
YEMEĞE ZEYTİNYAĞLI SALATAYLA BAŞLAYIN
"Yağlar midede değil, bağırsaklarda sindirilir. Zeytinyağı diğer yağlardan farklı olarak, midede bulunduğu sürede sindirim için gereken mide asitlerini etkilemez. Midede kısa bir süre kaldıktan sonra bağırsaklarda sindirilir. Ayrıca sindirim için vazgeçilmez olan salgıları da olumlu yönde etkiler. Zeytinyağı mideyi çepeçevre koruyucu bir tabakayla sararak mide asidini azaltır. Salatalara bir-iki tatlı kaşığı zeytinyağı ekleyin ve yemeğinize bir-iki çatal salata alarak başlayın. Bu, midenizi asit salgısını artıran gıdalara karşı koruyacaktır. Zeytinyağı gastrit ve ülserden korunmaya ve safra kesesinin kolesterolden temizlenmesine yardımcı olur. Ayrıca dalakta taş oluşumunu önler. Sarılığa ve karaciğer sancılarına da iyi gelir."
SAHURDA BİR KAŞIK
"Zeytinyağı, bağırsakların daha iyi çalışmasını sağlar, kabızlığı önler. Isıtılmış olsun ya da olmasın zeytinyağı gastrik asiditeyi azaltabilmektedir. Oruç tutanlar, sahurda bir çorba kaşığı zeytinyağı içerse, bu, safra kesesi ve bağırsakları rahatlatacaktır. Sabah kahvaltıdan önce içilen bir veya iki çorba kaşığı zeytinyağı da basit kronik kabızlığa iyi gelir."
KANSER RİSKİNİ YARI YARIYA AZALTIR
"Zeytinyağı kanser riskini yüzde 50'ye yakın bir oranda azaltır. Bugün dünyanın en önemli kanser ilacı, köpek balığı kıkırdağıdır. Köpekbalığından çıkan sgualene adlı madde, sızma zeytinyağında bol miktarda bulunur. Ancak zeytinyağı tüketimi günde beş yemek kaşığını geçmemeli, dengeli tüketilmelidir."
GENÇLİK İKSİRİ
"Beslenmeyle yaşlanma arasında güçlü bir ilişki vardır. Besinler vücudumuzda enerjiye çevrilirken oksidan denilen bazı maddeler açığa çıkar. Hücre gelişimini olumsuz yönde etkileyen oksidanlar, yaşlanma sürecini de hızlandırır. Antioksidan adı verilen bazı maddeler ise oksidanların olumsuz etkisini ortadan kaldırır. Zeytinyağı; yaşlanmanın, hem genel olarak doku ve organlar, hem de beyin fonksiyonları üzerindeki etkilerini geciktirir. Ayrıca, aralarında kalsiyumun da bulunduğu bazı mineraller, kireçlenmeyi önler. Zeytinyağı, bu minerallerin vücuttaki etkisini artırarak kireçlenmeye karşı da önemli bir rol oynar."
ÇOCUKLAR İÇİN DE ÇOK YARARLI
"Çocuk beslenmesinde yağlar, yaşamsal bir rol oynar. Zeytinyağında yaklaşık yüzde 80 oranında bulunan oleik asit, insan sütündeki en önemli yağ asididir ve doğumdan hemen sonra bebeğin sinir dokularının gelişiminin sağlanmasında temel bir işleve sahiptir. Ayrıca yeni doğmuş bebeklerde 6/1 oranında gerekli olan linoleik- linolenik asit oranı, zeytinyağında optimum seviyede olduğundan, bebek bekleyen ve emziren annelerin beslenmesinde en uygun yağdır. Günde birkaç damla zeytinyağı, bebeğin gelişimine büyük katkı sağlar. İçerdiği linoleik asit yüzdesi nedeniyle anne sütüne benzeyen zeytinyağı, inek sütüne katıldığında anne sütüne yakın değer elde edilir. Bebek beslenmesinde inek ya da keçi sütüne başlandığında, az miktarda (çay kaşığı kadar) zeytinyağı eklenerek içerik zenginleştirilebilir."
YARALARA MERHEM
"Zeytinyağı, tahrişin neden olduğu acı ile yanmayı giderici ve yumuşatıcı özellikleri olan bir losyondur. Deride emilebildiği için, yara veya doku iritasyonunda ve enfeksiyonlara karşı faydalıdır. Zeytinyağını direkt bir pamuk yardımıyla yaraya sürebilirsiniz."
İŞTE İKİ TARİF
Taze soğanlı ve otlu pilav (6 kişilik)
Malzemeler
5 dal taze soğan
2 adet havuç
Yeteri kadar su
2 su bardağı pirinç
1 çay bardağı zeytinyağı
15 dal maydanoz
15 dal dereotu
6-7 dal nane
4-5 dal fesleğen
Tuz
Yapılışı:
Verev doğranmış havucu tencereye alın ve üzerini geçecek kadar su ekleyin. Yarı yarıya yumuşayana kadar haşlayın ve süzün. Pirinci sıcak ve tuzlu suda 20 dakika bekletip, süzdükten sonra nişastasının gitmesi için birkaç kez yıkayın. Tencereye alın ve zeytinyağı ilave edip, üç-dört dakika kavurun. Üzerine üç su bardağı sıcak su ekleyin ve kaynadıktan sonra tuzunu ayarlayın. Kıyılmış taze soğan, maydanoz, dereotu, nane ve fesleğen katıp, tüm malzemeyi karıştırın. Kısık ateşte suyunu çekene kadar pişirin ve 15 dakika dinlendirdikten sonra sıcak servis yapın.
Sebzeli köfte (6 kişilik)
Malzemeler
1 kg kıyma
1 adet soğan
1 adet yumurta
4 dilim bayat ekmek
10-12 dal maydanoz
4 adet patates
3 adet domates
Tuz, karabiber, pulbiber
Üzeri için
1 çay bardağı sızma zeytinyağı
1 çorba kaşığı salça
1 çay bardağı su
Tuz
Yapılışı :
Kıymayı derin bir kaba alın ve içine rendelenmiş soğan, yumurta katın. Ekmeği suda bekletin ve elinizle suyunu sıkıp, ufalayarak kıymaya ekleyin. Kıyılmış maydanoz, tuz, karabiber ile pul biber ilave ederek yoğurun ve yuvarlak köfteler hazırlayın. Patates ve domatesi halka şeklinde doğrayın. Bir fırın tepsisine patates, köfte, domates olacak şekilde malzeme bitene kadar dizin. Üzeri için zeytinyağı, salça, su ve tuzu bir kapta karıştırıp, köftenin üzerine gezdirin. Önceden ısıtılmış 200 derece fırında patates yumuşayana kadar pişirin ve sıcak olarak servis yapın.
