Ünlü
ressam ve şair Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun bu yıl ölümünün 40. yılı. Büyük sanatçı bu dünyadan göçerken sadece resimlerini ve şiirlerini sevenlerine miras bırakmadı. İstanbul'a büyük bir geleneği yani Kalamış Yazmaları'nı da armağan etti. Vefatının ardından oğlu Mehmet tarafından büyük bir emek ve fedakarlıkla sürdürülen yazmacılık geleneği de günümüzde torun Rahmi ve eşi Sibel Eyüboğlu İstanbul Kalamış'taki Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun evindeki atölyede yaşatılmaya devam ediyor. Her yıl yapılan yazmalar ise haziran ayında evin bahçesinde yapılan Kalamış Yazmaları Şenliği'nde sergileniyor. Bu yıl Kalamış Yazmaları'nın da 65. yılına girildi.
YAZMACILIK AİLE GELENEĞİ
Kalamış'taki evin bahçesinde ilk olarak ipe sıra sıra dizilmiş yazmalar göze çarpıyor. Torun Rahmi Eyüboğlu (51) evin sol tarafında bulunan yazma atölyesine götürüyor bizi. Atölyede bulunan eşi Sibel Hanım (51) ise masaya tülbenti sermiş, baskı yapmak için hazırlık yapmakla meşgul. Rahmi Bey ise dedesinden kalan ahşaptan yapılmış ilk kalıplardan olan Ayşe Gelin kalıbı elindeyken duvarda asılı dedesinin fotoğrafını gösterip: "Dedemin fotoğrafında gördüğünüz kalıp şu an elimdeki kalıp!" diye gururlanıyor. "Dedem yazmacılık yapmaya karar verdiğinde Ermeni yazma ustası Yazmaciyan'a yaptırmış bu kalıbı" diye ekliyor. Atölyede bine yakın yazma kalıbı üst üstte sıralı. Sonra: "Ne benim ne de eşimin yazmacılık yapacağımız aklımızın ucundan bile geçmemişti ama dedemin vefatından sonra babam büyük bir aşkla, fedekarlık ve zorluklarla sürdürdü bu geleneği. Altı yıl önce onu da kaybedince bizde bu geleneği devraldık. Zaten ailenin her ferdinin eli yazmaya mutlaka değer. Baskısı, yıkanması, boyanması, ütülenmesi ve dikiminde tüm aile fertleri ve gönüllüler ortaklaşa çalışıyor" diyor.
1000 MOTİF KALIBI
"Eşim Sibel usta, ben ise onun yanında çırağım" diyor Rahmi Bey. Hemen sözü Sibel Hanım alıyor: "Bin kalıbımız vardır. Ayrıca köylü grubundan hayvan grubuna, çiçek grubundan geleneksel motiflerin yer aldığı desenlere kadar çok çeşitlilik var yazma motiflerimizde. Bedri Rahmi Eyüboğlu Anadolu'yu çok sevip dolaştığı için yazma motiflerinde de Anadolu kadınını oldukça fazla kullanmış. Biz de bu geleneği sürüdürüyoruz" diyor. Köşkün hemen karşısında ise başka bir atölye var. Yazmanın boyama işlemleri orada yapılıyor. Rahmi Bey boyama atölyesini anlatmaya koyuluyor: "Burada baskısı yapılan yazmalar boyanıyor. Şahika Önal (67) de baş boyacımız. 20 yıldır basılmış yazmalara hayat veriyor. Yazmaya gönül vermiş 25 gönüllümüz de var. Haftada bir iki gün gelirler. Gönüllülerden ilk gelenlere yazmanın nasıl boyandığının eğitimini de veririz!" İstanbul'da yazmacılığın son temsilcisi olan Eyüboğlu ailesi dedelerinden miras yazmacılığı sürdürmenin büyük sorumluluğunu yaşarken bu yıl da 65. Kalamış Yazmaları Şenliği'ni yapacakları için de inanılmaz heyecanlılar. Bir yıl boyunca yaptıkları yazmaların son hazırlıkları ise bitmek üzere. Rahmi Bey: "Her yıl haziranın ilk haftasında yazma şenliği yapıyorduk. Şenlik tarihi seçimlere denk geldiği için 13-14 Haziran'a ertelemek durumda kaldık." Rahmi Bey sonra bizi dedesinin orta kattaki odasına buyur ediyor. Bedri Rahmi'nin masası, yatağı, resimlerini yaptığı atölyesi bu katta buluyor. Bedri Rahmi Eyüboğlu'na ait heykeller, eski fotoğraflar, tablolar ve birçok hatıra burada saklanıyor. Sibel Hanım da Bedri Rahmi Eyüboğlu'ndan kalma arşivde saklanan bir-iki yazmadan
Ana adlı yazmayı açıp bize gösteriyor. Bedri Rahmi'den hatıra yazmanın karşısında torun Rahmi Bey ise 65 yıllık süren geleneğin sorumluluğunu anlatmaya koyuluyor: "Bedri Rahmi ve Eren Eyüboğlu'nun resimlerini muhafaza etmek, onlarla ilgili organizasyonlar yapmak ve onlara layık olmaya çalışmanın yanı sıra babamın bize devrettiği yazmacılık geleneğinin devamına dair de sorumluluk hissi büyük. Gönüllülerin yardımı olmasa yazmacılık da yürümez. Ticari bir kurum değiliz. Atölyenin giderleri için Kalamış Yazmaları Şenliği'nde ürünlerimizi satışa koyarız ki bütün sene harcadığımız kumaş, boya parası gibi masrafları çıkartabilelim. Yazmanın da en büyük özelliği kalender olması! Yani kolay ulaşılmasıdır. Bir orijinal Bedri Rahmi resmi almak kolay değil. Ama yazmalar ucuz. Öyle olmasını da dedem buyurmuş zaten!" diyor.
40. ANMAYA ÖZEL YAZMA
Her gün Kalamış'taki eve gelen Eyüboğlu çifti evi müze yapmayı planladıklarını söylüyor. Bununla ilgili de hazırlıklar yapılmaya başlanmış bile. Ayrıca Bedri Rahmi'nin 40. ölüm yılı anması için de "40. anma yılı özel yazması" hazırlıkları sürüyor. Rahmi Bey biz ayrılırken paylaşıyor: "Geleneksel Kalamış Yazmaları'nın 65. yılında 'Atölyenin bir iş yeri mi, yoksa geleneksel bir sanat evi mi?' olduğu hakkında mahkeme kararını bekliyoruz" diye hayıflanıyor.
