Lütfiye Batukan (73) hayatını kitre bebeklere adamış bir isim. Türkiye'de çoğu kişinin bilmediği kitre bebekleri 55 yıldır yapıyor. Bu sevdası dört yaşında başlamış. Kayseri'nin Erkilet İlçesi'nde geçen çocukluğunda imkânsızlıktan çamurdan bebekler yaparmış kendine. Dokuz yaşına geldiğinde ve Kayseri'den Ankara'ya ailesiyle taşındıklarında ise evlerine yakın olan Etnografya Müzesi'nden çok etkilenmiş. İlkokul beşe kadar okuyabilen Batukan, Atatürk'ün naaşı Anıtkabir'e taşınırken töreni izlemeye gittiğinde Olgunlaşma Enstitüsü'nün vitrininde gördüğü kitre bebeklere hayran kalmış. "Vitrindeki bebekleri görünce büyülendim sanki. 'Madem ki okuyamıyorum,bu bebeklerden yapacağım' dedim kendi kendime. Zaten elim de yatkındı bu işe" diye anlatıyor. Akşam Sanat Okulu'na gitmek istemiş, annesi izin vermemiş. 20 yaşına geldiğinde evlenmiş ama yedi yıl çocuğu olmamış. Hem çocuk özlemi hem de bebek sanatına duyduğu sevgi sonunda onu kitre bebekler alanında uzmanlığa kadar götürmüş. Ustasıyla tanışması ise Akşam Sanat Okulu'nda olmuş. İlk Fatih Sultan Mehmed, Kanuni Sultan Süleyman, Mimar Sinan, Yunus Emre, Osman Gazi gibi tarihi kişiliklerin kitre bebeklerini yapmış. Anadolu motiflerini, kültürünü yansıtmış bebeklerine. Osmanlı ve Anadolu kıyafetlerini de birebir bebeklere giydirmiş. Sonrasında da ardı arkası kesilmemiş. İlk sergisini de Ankara'da Fransız Kültür Merkezi'nde 1960'da açmış. Sonra bebekleriyle dünyayı dolaşmış.
HER BİRİ ÇOCUĞU GİBİ
Söz dönüp dolaşıp kitre maddesine geliyor. Kitrenin dağlarda büyüyen kevan otunun içinden çıkan bir sıvının kurutulmasından elde edildiğini anlatıyor. Yaprak hallerini gösteriyor sonra. Bir gün suda bekletildiğinde merhem kıvamına geliyor bu madde, pamukla birleşince ortaya şahane bebekler çıkıyor. Batukan: "Diğer illerde de var ama özellikle Kayseri'de daha çoktur bu ot. Kitreyi kullanınca kıyafet dikip giyidirdiğimde maddeye iğne de batabiliyor" diyor. Sonra nasıl yapıldığını gösteriyor yıllarca yaptığı gibi... Bebeklere malzeme bulamadığı zamanlarda kendisinin kumaş elbisesini ya da eşinin gömleğini kesip giydirmiş bebekleri. Anadolu kültürünü kitre bebek sanatına yansıtan Batukan'ın şu an 1500 kitre bebeği bulunuyor. Bebekleri onun için hayatının sessiz tanıkları. Zaten çocukları gibi görüyor her bir bebeğini. Hepsinin bir konsepti var. Kimi bebeği beş-altı ayda bitiriyor kimi bebeğin yapımı yıllarını alıyor: "Ruh halim, yaşamım eserlerime de yansıyor. Bazen bir hafta bazen beş ay sürer. Bazen ise bir türlü bitmez. Bir yaratıcılık süreci bu" diyor.