Bölge son yılların en karışık dönemini yaşıyor. Suriye, Filistin, Lübnan, Irak ve Mısır'da tansiyon dorukta. Hepsini yan yana okuyunca Ortadoğu'da savaş manzarası çıkıyor.
Önce Filistin ile başlayalım. Gazze'de gerginlik var. İsrail geçen hafta hava saldırısı düzenledi. İçerde Hamas ile İslami Cihat arasında Suriye konusunda bir ayrılık hakim. Hamas muhaliflerden yana İslami Cihat ise Esat ve İran'la birlikte hareket ediyor.
İsrail bu süreçte Gazze'ye saldırır mı? Filistinlilere göre 2009 ve 2012 benzeri haftalar süren katliam operasyonları ufukta görülmüyor. Çünkü İsrail bu ortamda Gazze'ye saldırırsa Ortadoğu'nun fitilini ateşlemiş olur ve bu hamle büyük bir savaş çıkarır. Yapılan yorumlar, İsrail'in şu aşamada Ortadoğu'yu böyle bir savaş ortamına sürüklemeyeceğini işaret ediyor.
Bir diğer önemli konu Hamas ile İran ve Hizbullah arasındaki gerginlik. Bilindiği gibi Hamas Suriye'deki iç savaşın başından bu yana muhaliflerin yanında yer aldı. Bu durum İran ve Hizbullah tarafından tepkiyle karşılandı. Hamas bu süreçte Şam'daki siyasi bürosunu da kapatmak zorunda kaldı. Hamas'ın üst düzey yetkililerinden biri olan Salih Berdavil, İran'ın Hamas'a yaptığı yardımların bir bölümünü Suriye nedeniyle dondurduğunu resmen açıkladı. Ancak Hizbulllah ve İran'ın, Hamas ile bağlarını tamamen kopartmadığını özellikle Hamas ile Hizbullah arasındaki iletişimin devam ettiğinin altını çizdi. Hamas İran'ı boykot etmek gibi bir durumun da söz konusu olmadığını vurguladı.
Hamas ile Hizbullah'ın Suriye'deki ayrılığına gelecek olursak, şunu belirtmekte fayda var, İsrail karşıtlığı ortak noktaları olan bu iki oluşumun Esat konusunda ters düşmesi, ikisinde de tepkilere neden oluyor. Özellikle Hamas, Hizbullah'ın Suriye'de Müslüman halka karşı savaşmasını şiddetle kınıyor ve eleştiriyor.
Mısır bugünlerde yine karıştı. Sivil iktidarın göreve gelişinin yıldönümünde ortalık yangın yerine döndü. Müslüman Kardeşler karşıtları, Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'yi devirmek için sokaklara döküldü, karşıt görüşlü gruplarla polis arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Bu durum "Mısır'ı da Suriye benzeri bir iç savaşa sürükler mi" sorusunu beraberinde getirdi. Ortadoğu medyasına göre Mısır'da iç savaş çıkmaz çünkü tarihinde böyle bir savaş ortamı yaşamamış. Ama "çıkabilir" diyenler de var, onlara göre Mısır böyle bir çatışmaya girerse bundan bölgede en çok etkilenen taraf Filistin olur.
Suriye krizi nasıl çözülür sorusu da gündemdeki bir diğer önemli başlık. Bu konuda Ortadoğu'nun uluslararası bir operasyonla krizin çözümüne yönelik umudu neredeyse hiç yok. Amerika ve Batı'dan ümidi tamamıyla kesen Araplar, kendi aralarında bir strateji geliştirme çabası içinde.
Ve son olarak İsrail-Filistin barış süreci. Müzakereler 3 yıldır askıdaydı. Amerika Dışişleri Bakanı John Kerry'nin çabalarıyla taraflar yeniden görüşme aşamasına getiriliyor. Ancak burada Hamas'ın yok sayılması halinde barış görüşmelerinin bir kez daha çıkmaza girecek olması aşikar. Bu konuda Filistinliler, John Kerry'nin taraf tuttuğunu ve Filistin'den ziyade tamamen İsrail'in çıkarlarını düşündüğü görüşünde.