İki ülkenin Ege Denizi'ne ilişkin tezlerinin birbirinden çok farklı olması ve atılacak farklı bir adımın şu ana kadar izlenen politikalara ters düşme riski yaşatacak olması nedeniyle pazarlıklar beklenenden uzun sürdü. NATO üyesi ülkelerin daimi temsilcileri dün gece yarısı angajman kuralları ve görev tanımlamasına ilişkin detaylar üzerinde anlaştı.
İkisi de NATO üyesi olmasına karşın Türkiye ve Yunanistan'a bağlı güçlerinin birbirlerinin karasuyuna ya da hava sahasına giremeyecek olması operasyonun en dikkat çekici unsurunu oluşturuyor.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in duyurduğu uzlaşmanın ana unsurları şunlar:
- NATO'nun bölgede görevli Daimi Deniz Görev Gücü (SNMG2), keşif, izleme ve gözetim faaliyetlerinde bulunacak.
- Elde edilecek bilgiler Yunan ve Türk sahil güvenlik birimleri ve diğer ulusal makamlarla paylaşılarak görevlerini daha etkin şekilde yerine getirmelerine yardımcı olunacak.
- Avrupa Birliği'nin dış sınırlarından sorumlu birimi Frontex'le doğrudan bağlantı kurulacak.
- Görev alanı Ege Denizi olacak. Gemilerin hangi bölgelerde faaliyette bulunacağı Türkiye ve Yunanistan ile eşgüdüm içinde NATO komutanları tarafından belirlenecek.
- NATO gemileri hem Yunan hem de Türk karasularında konuşlandırılabilecek. Türk ve Yunan güçleri ise birbirlerinin karasuları ya da hava sahasına giremeyecek.
- NATO, tekneleri geri çevirme görevi üstlenmeyecek. Bu görev, kritik bilgi sağlanacak Yunanistan, Türkiye ve Frontex tarafından yerine getirilecek.
- Tüm gemiler, uluslararası hukuk yükümlülükleri bağlamında denizde hayati tehlikeyle karşı karşıya bulunan insanlara yardım edecek. Bunda gemilerin NATO operasyonunun ya da ulusal nitelikli bir operasyonun parçası olup olmadığına bakılmayacak
- Kurtarma durumunda, Türkiye'den gelenler tekrar Türkiye'ye gönderilecek.
