Egeli Sabah'ın geleneksel "Sabah Kahvesi" söyleşilerine bu hafta İŞKUR İzmir İl Müdürü Kadri Kabak konuk oldu. Bu görevinde 7 ayı geride bırakan Kabak, bu sürede yapılanlar hakkında bilgi verdi, Egeli Sabah ekibinin sorularını yanıtladı. Keyifli sohbette Türkiye'de işsizlik sorunundan çok mesleksizlik sorunu olduğuna dikkat çeken Kabak, önemli bir proje olan İşbaşı Eğitim Programı hakkında da ayrıntılı bilgi verdi. Programın özellikle işveren açısından büyük bir avantaj olduğunu dile getiren Kabak, en az iki çalışanı olan her işletmenin bu programdan yararlanabildiğini belirtti, "İki çalışanı olan bir işletmenin alacağı üçüncü personelin altı aylık maaşını ve sigorta primini İŞKUR olarak biz ödüyoruz" dedi. Egeli Sabah Yayın Yönetmeni Ünal Ersözlü ve Egeli Sabah ekibinin sorularını yanıtlayan Kabak, iş arayan işsizlere de bu fırsattan yararlanmaları çağrısında bulundu.
İŞKUR hakkında bilgi verir misiniz?
Ben müfettiş kökenliyim. Çalışma Bakanlığı'nda iş müfettişi olarak 1993 yılından 2012 yılına kadar görev yaptım. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 2011 yılının Kasım ayında yeni bir yapılanmaya giderek bölge çalışma müdürlüklerimiz ile İŞKUR birimlerini birleştirdi. Çalışma ve İş Kurumu adı altında yeni bir birim oluşturuldu. Bu yapılanma sırasında ben de İzmir'deki Çalışma ve İş Kurumu'nun başına geldim. Bu yapılanmadan önce İŞKUR'da 80 kişilik bir ekip vardı, bugün itibariyle bu sayı 423.
CİDDİ DEĞİŞİMLER
İŞKUR'un yapısında ciddi değişimler oldu mu?
Elbette oldu. İşlerimizin hem fonksiyonu gelişti, hem de çeşitlendi. Yeni yapılanmayla, biraz daha kurum dışına çıkar hale geldik. Siz İŞKUR'u Çankaya'daki Bitpazarı'nın olduğu sokakta atıl bir kurum olarak bırakırsanız, istediğiniz kadar bir şeyler yapmaya çalışın, kamuoyundaki "Burada bir kurum var ama bir işe yaramıyor" algısını değiştiremezsiniz. Bunu değiştirmediğininiz sürece de başarısız görüneceksiniz. Biz işsizlikle mücadele eden bir kurumuz. Bunu yaparken kurum olarak kendimiz eleman alamayız. Peki, bunu nasıl yapacağız? İş arayanlarla işçi arayanları buluşturacağız. Bizim işimiz bu. Bir nevi "çöpçatanlık" yapıyoruz. Bunu da en iyi yapabilmek için o alanın içinde ve sürekli temas halinde olmamız gerekiyor. İş arayan ile iş veren size güvenecek ki, sonuçta iyi şeyler olsun.
HEDEF VE PROJEKSİYON
İŞKUR olarak nasıl çalışıyorsunuz?
Yeni metodumuzda performans odaklı bir çalışma sistemi var. Ölçemediğiniz şeyi yönetemezsiniz de. Bu nedenle çalışmalarımıza ölçülebilir hedefler ve ölçülebilir süreçler koyduk. Kurumdaki her kişinin her ay yapması gereken iş sayısı belli. Kurumun da belirli bir hedefi ve projeksiyonu var. Mesela, "Bir ayda şu kadar kişiyi işe yerleştireceğiz. Şu kadar kurs düzenleyeceğiniz" gibi hedefler koyuyoruz. İzmir'de iş gücü piyasasına baktığımızda, Kurum'a kayıtlı rakamlar önemli. Onun üzerine değerlendiriyoruz. 147 bin 591 işsiz sayısı var şu anda. 190 bin civarında kayıtlı iş gücümüz var ama bunların bir kısmını yeni iş arayanlar oluşturuyor. Bunların arasında emekli olup da iş arayanlar da var. 2011 yılı sonunda İzmir'de 108 bin 47 işsiz varmış. Bir yıl içinde bu sayı 40 bin civarında artarak 147 bin 500 olmuş. Bu artışa bakarak "İzmir'de işsizlik arttı" demek yanlış olur. Daha önce bizimle irtibata geçmek yerine, eşe dosta haber salıp, başka araçlarla iş aramayı tercih edenler artık İŞKUR'a geliyor. Bu rakamın artmasının en temel sebebi, bizimle irtibata geçenlerin sayısının artmasıdır.
KURSA ÖZEL ÖNEM
Göreve geldiğinizde önceliğiniz ne oldu?
Gelir gelmez bir iş gücü piyasası analizi yaptık. İzmir'de kaç kişilik bir çalışma potansiyeli var, işverenler hangi alanda eleman arayışında, hangi sektörlerde açık var, hangi alanlarda daralma yaşanıyor, araştırdık. Tabii bizim bir de kurs ayağımız var. İzmir'de İŞKUR'a kayıtlı 147 bin işsizden yaklaşık 45 bininin bir mesleği yok. Bu nedenle kurslara çok önem veriyoruz.
İŞKUR'a sadece işsizler mi başvuruyor?
Hayır. Mesela bir iş yerinde çalışıyor ancak daha farklı bir iş bulabilmek amacıyla kayıt yaptırıyor. Bunların sayısı da 48 bin civarında. İŞKUR olarak 2011 yılında işe yerleştirdiğimiz işçi sayısı 7 bin 416'iken, geçen yıl bu rakam 19 bin 900 olmuş. Bunun sadece 12 bini yılın son 4 ayında gerçekleştirildi. Bundan önce kişiler ve kurumlar bizim kanalımız olmadan da işe yerleşebiliyorlardı. Artık İŞKUR vasıtasıyla işe yerleşmeler başladı. İŞKUR bu alanda kendini gösterdi. İşe yerleştirmelerde son bir yılda yüzde 65'e yakın bir artış sağlamışız. Bu rakam özel sektörde yüzde 187 gibi bir oranda. Bu gerçekten iyi bir yükseliş.
ALT SINIR 2 İŞÇİ
İŞKUR'a bakış değişti mi?
Geçmiş yıllarda insanlar hiçbir yerde iş bulamadıkları zaman İŞKUR'a gelirlerdi. Yani İŞKUR'a gelmek kötü görülüyordu. Hatta bu kanaldan iş arayanlara, "İŞKUR'a kadar mı düştün" diye acıyan sözler bile söylenirdi. Samimi söylüyorum ki, bize gelmek kötü yola düşmek gibi algılanırdı. "İŞKUR kanalıyla gelen adam bir işe yaramaz" algısı vardı. Firmalar bunu böyle düşünüyordu. Biz bunu kaldırdık. Sadece şu anda 643 açık iş pozisyonumuz var. 29 bine yakın kayıtlı işverenimiz var. Bu sayının daha da artması için çalışıyoruz. Şu anda İzmir'de işçi çalıştıran toplam işyeri sayısı 107 bin civarında. Bu işyerlerini tek tek gezerek kurumla ilişki kurmalarını sağlıyoruz.
MÜTHİŞ BİR DESTEK
Sadece işverenle iş arayanı buluşturmakla mı sınırlı kalıyorsunuz?
Hayır. Sadece çöpçatanlık ile sınırlı kalmamız mümkün değil. İşyerleri için "İşbaşı Eğitim Programı"mız var. Bu program ile yeni eleman alacaklara büyük kolaylıklar sağlıyoruz. Bir işletme son 3 aylık sürede çalıştırdığı kişi sayısının ortalamasının yüzde 10 kadar işçiyi bu program sayesinde işe alabiliyor. Bu işe alınan kişilerin de 6 aylık maaşlarını da kurum olarak biz ödüyoruz. Sigorta primlerini de biz yatırıyoruz. Çalışanların her birine günlük 25 lira cep harçlığı ödüyoruz. Bu da ayda 650 lira eder. İş yerinde yemek ve servis de sağlanırsa eline geçen, asgari ücret kadar oluyor. İşyerleri için de müthiş bir destek.
Programdan her işletme yararlanabilir mi?
Evet, en az 2 sigortalı çalışanı bulunan her işletme yararlanabilir. Ben göreve geldiğimden beri Programa çok önem veriyorum. Böyle bir kolaylığı başka kimse veremez. Düşünün, 2 çalışanı olan bir iş yeri, 3. elemanını bu programa göre alırsa, 6 ay boyunca hiçbir ücret ödemeyecek. 6 ay sonunda program kapsamında alınan personelin sadece yüzde 20'lik kısmını çalıştırması zorunlu. Yani 100 kişi çalıştıran bir işletme İşbaşı Eğitim Programı sayesinde 10 kişiyi işe alabiliyor. Bu 10 kişiye 6 ay boyunca biz 650 lira ödüyoruz. 6 ay sonunda 10 kişiden işveren isterse tamamını işe alır, isterse 8, isterse 5'ini. Sadece alt sınır olarak 2 kişiyi çalıştırması gerekiyor. 1000 kişi çalıştıran bir işletme 100 kişiyi bu şekilde çalıştırabilir. Bu uzunca bir süredir uygulanıyor ama maalesef gündeme getirilmemiş. Ben her fırsatta bunu gündeme getirmeye çalışıyorum.
ARTIK ÜNİVERSİTE MEZUNU DA GELİYOR
Üniversite mezunu gençlerin İŞKUR ile ilişkisi nasıl?
Üniversiteden mezunlarının eminim yüzde 50'si eğitim gördüğü alanla doğrudan ilgili bir işte çalışmıyor. Biz hem işsizleri hem işletmeleri kendimize çekmeye çalışıyoruz. Bize sadece işsizler başvurursa, işverenlerle ilgili bir gelişme sağlayamazsak, işsiz kaydımız 147 bin değil, 347 bin olsa ne fark eder. Biz kayıtlı işveren sayımızı artırmak istiyoruz. Yeni iş alanlarını da dahil etmek istiyoruz. Artık bize elektrik mühendisi, gıda mühendisi isteyen işletmeler de gelmeye başladı. Doktorasını tamamlamış bize başvurmuş işsiz de var. 65 yaşını aşmış kayıtlı işsiz de. Geçenlerde 76 kişi iş için başvurdu mesela. Bitpazarında tıkılıp kaldığınızda kimse "Burada bir İŞKUR varmış" demiyor. Biz gelir gelmez İzmir Fuarı'nda stant açtık. Beklenenin üzerinde ziyaretçi aldık. Fuar sırasında ben gezerken bile bir kişiyi Aliağa'da işe yerleştirdim. Bundan sonra da kurumun bilinirliğini artırmak için 5 alanda stant açtık, talepleri karşıladık. 8-9 Kasım'da İstihdam Fuarı'na katıldık. Burada iş aramak için gelenler birden çok firma yetkilisi ile görüşme şansı buldu. 18 bin 400 ziyaretçi katıldı. 11 panel oldu. 13 görüşme odasında birebir görüşmeler yapıldı.
