İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Harmadalı'da işletilen katı atık depolama alanı dolma noktasına gelidi. Ancak, yeni katı atık depolama tesisinin 9 yıldır hayata geçirilememiş olması sıkıntı yarattı. İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerin sorunu çevreci bir yaklaşımla çözmesine rağmen, İzmir'de halen daha vahşi depolama yapılması gündeme oturdu. Özellikle yaz aylarında rüzgarın ters estiği zamanlarda Harmandalı'daki çöp depolama alanından kente kadar gelen pis koku Karşıyaka, Çiğli, Bostanlı ve Bayraklı'da kendini hissettiriyor. Harmandalı'da yaşayan vatandaşlar da her gün kentin çeşitli noktalarından depolama alanına kamyonlar aracılığı ile taşınan 3 bin 800 ton çöp ciddi anlamda çevre kirliliğine de neden oldu. Vatandaşlar çöp sorununu bir an önce çözülmesini, Harmandalı'ndaki vahşi depolama alanının kapatılmasını istedi.
YASA 2004'TE ÇIKTI
Büyükşehir Belediyesi, Harmandalı'daki alana alternatif olarak yeni kuracağı katı atık bertaraf tesisi için 2004 yılında yer arayışlarına başladı. O süreçte katı atıkların düzenli depolanması gündeme gelse de, sonra bundan vazgeçildi. Çöp bertarafı konusunda dünyada en iyi teknolojisine sahip Almanya'ya gidildi, incelemeler yapıldı. Uzun araştırmalar sonucunda katı atıkların bertarafı ile ilgili elektrik enerjisi üretimini de öngören bir yakma tesisi kurulmasında karar kılındı. Ancak yer arayışları bir türlü sonuç vermedi. Önce Bornova ve Buca sınırları arasında kalan Gökdere köyü, ardından da Torbalı-Bayındır ilçe sınırına yakın bir alan olan Taşkesik Mevkiinde çalışmalar yoğunlaştı. Söz konusu bölgede kurulmak istenen tesisler, yöre halkının büyük tepkisine neden oldu. Son olarak Karşıyaka Yamanlar Dağı eteklerinde bir alan belirlendi. Burada bürokratik işlemler anlamında çok yol alınmasına karşın, eski Karşıyaka Belediye Başkanı Cevat Durak söz konusu alanın katı atık bertaraf tesisi için uygun olmadığını öne sürerek Kocaoğlu'na bayrak açtı. Yerle ilgili gelinen son nokta böyleyken, her gün İzmir ve ilçelerinden gelen 3 bin 800 ton çöp de Harmandalı'ya taşınmaya devam etti. Harmandalı'nın ekonomik ömrünü doldurması, çöp transferi sırasında çevreye verilen rahatsızlık, vahşi depolama yüzünden çıkan pis kokuların kent merkezine kadar ulaşması, ciddi bir çevre sorunu yaşanmasına neden oldu. Özellikle Karşıyaka, Çiğli, Menemen, Koyundere, Seyrek, Sasalı, Harmandalı gibi yerleşimlerde yaşayanlar, yazın rüzgarın da etkisi ile pis koku ile yaşamak zorunda kaldı.
YAPILIRSA, TESİSTE NELER BULUNACAK?
Türkiye'de ilk kez yüksek miktarda atığın kapalı sistemde tam otomatik işlenerek değerlendirileceği tesiste şu üniteler bulunacak: kompost ünitesi, anaerobik çürütücü, kontrol odası, hava kontrol ünitesi, ayrıştırma tesisi ve atık kabul alanı. Atıkların ortadan kaldırılmasını sağlayacak olan proje aynı zamanda, çöpün ekonomik anlamda da değerlendirilmesine imkan tanıyacak. Tesisin çıktılarından geri dönüşüm sanayisine hammadde, RDF ek yakıt, enerji ve kompost elde edilecek. Biyogaz ünitesinde 250 bin kişinin ihtiyacını karşılayacak elektrik üretilecek. Elektrik enerjisi tesisin enerji ihtiyacını karşıladıktan sonra, fazla enerji bölgedeki enterkonnekte sisteme verilecek. Tesisin bir diğer çıktısı ve dağıtımı yapılacak ürünü ise tarımsal gübre olacak.
ÖZFATURA: ÖNCELİK YER BULUNMASI
Eski İzmir Büyükşehir Belediyesi başkanlarından Burhan Özfatura, tesisin kurulacağı alanın büyükşehir belediyesinin öncülüğünde ortak akılla belirlenmesi gerektiğini söyledi. Yer sorununun bir an önce çözülmesini, kentin çöp gibi önemli bir çevre sorunundan kurtarılması gerektiğini ifade eden Özfatura şunları söyledi: "İlçe belediye başkanlarının, üniversitelerin ve ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılacağı bir arama konferansı yapmak gerektiğine inanıyorum. Burada beyin fırtınası estirip herkesin kabul edilebileceği bir yer mutlaka bulunur."
