2014 LYS sınav maratonu bitti, şimdi sıra üniversite tercihlerinde. Büyük olasılıkla 1 Temmuz'da açıklanacak sonuçlar sonrası yapılacak tercihler için uzmanlar uyarıyor:
Puan türünüze dikkat edin. İstemediğiniz yüksek puanlı bir yeri, sırf puanınız yettiği için yazmayın. Seçtiğiniz üniversitenin burs durumunu iyi inceleyin
Üniversiteye girişin son adımı Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS), pazar günü tamamlandı. Uzun bir sınav maratonundan çıkan adaylar için artık tercih heyecanı başladı. Tercih stratejisinin en az sınavlara hazırlanmak kadar dikkat isteyen bir konu olduğu konusunda uyaran uzmanlar "Sırf üniversiteye gitmek için okumak istenmediğiniz bir bölümü tercih etmeyin. Hazırlığını iyi yapmış her aday için üniversitelerde yer var" diyor. Üniversite ve bölüm kararını vermenin sınava hazırlanmak kadar zor olduğunu anlatan Terakki Vakfı Okulları ve Türk PDR Derneği İstanbul Şube Başkanı Alpaslan Dartan, adayların tüm yaşamını etkileyecek, kariyer planlamanın ilk aşaması olan bölüm tercihlerinde dikkat edilmesi gereken unsurları SABAH okurları için hazırladı. İşte akıllı tercih için yapılması gerekenler:
TERCİHTE İZLENECEK YOL
Gerçekte tercih aşamasının iki boyutu var. Birincisi teknik boyut, sınav sonuçları ile tercih edeceğiniz bölüm ve üniversitelerin asgari (puansal ya da başarı sıralarının) koşullarının uyuşması. En basit olanı da bu, seçimlerinizi bu çerçevede yapabilirseniz, okumak istediğiniz ya da okuyabileceğiniz bölümlere yerleşebilir açıkta kalma durumu yaşamazsınız.
Tercihin ikinci boyutu ise psikolojik olan kısmıdır. Burada da ilgi, istek ve motivasyonunuzun yüksek olduğu bölümler arasında kararsız kalma durumu vardır. İleride pişmanlık duymayacağınız, severek ve ilgi duyarak okuyacağınız birden çok meslek dalı arasında sıkışıp kalabilirsiniz. Burada da ilginiz vardır ama becerileriniz yetmeyebilir, ilginiz yoktur ama becerileriniz o meslek için yetiyor da artıyor olabilir.
Adaylar toplamda 200'ü yakın yükseköğretim kurumunda yer alan yaklaşık 10 bin bölümdeki 1 milyonu aşkın kontenjan arasından en fazla 30 tercih seçim yapacaklar. Bazen üniversiteler belirli alanlarda uzmanlaşabiliyorlar. Akademik olarak bu birkaç alanda gerçekten iyi niteliklere sahip olmaları yanında diğer bölümlere aynı oranda destek veremeyebiliyorlar. Bu nedenle adaylar tercihlerini yapmadan önce okumak istedikleri bölümleri ve üniversiteleri iyi araştırmalılar.
Gitmeyi düşünmediğiniz bölümleri tercih listenize almamalısınız. Kayıt yaptırmasanız bile yerleştirildiğiniz bölümlerden dolayı ertesi yıl ağırlıklı ortaöğretim başarı puanınız düşecektir.
Tercih edeceğiniz bölümün hangi puan türüne dahil olduğuna dikkat edin ve o türdeki puanınızı göz önüne alarak tercihinizi yapın.
İstemediğiniz yüksek puanlı bir yeri, sırf puanınız yettiği için yazmamalısınız. Yerleştirildiğinizde mutsuz olursunuz.
Seçtiğiniz üniversitenin vakıf veya devlet üniversitesi olmasına, burs durumuna ve bulunduğu şehre ve varsa diğer özel koşullarına bir kez daha dikkatle bakın.
SONUÇLAR 1 TEMMUZ'DA
ÖSYM' nin YGS/LYS Y Puan sonuçlarını 1 Temmuz 2014'te açıklaması bekleniyor. 2014- ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunu ise http://www. osym.gov.tr internet adresinden, ön bilgi vermek amacıyla yayımlandı. Kılavuza göre, üniversite tercihleri 7-17 Temmuz arasında yapılacak. 2014-2015 öğretim yılında, ÖSYS sonuçlarına göre bir programa kayıt hakkı kazanan adayların kayıt işlemleri ise bütün üniversitelerde 1-5 Eylül 2014 arasında gerçekleştirilecek. Adaylar sonuçları özel şifreleriyle ÖSYM'nin resmi sitesinden öğrenebilecekler. Sınav sonuç belgelerinde Y-YGS ve Y-LYS puanları ile başarı sıraları görülebilecek. Y puanının OBP'leri de içerdiği ve bunun yerleştirmeye esas olan puanlar olduğu unutulmamalı. Zira başarı sıralaması buna dayanarak belirleniyor. Adaylar, 2014 kontenjanlar ile bölümlerin 2013 taban puanlarını ancak 2014 Kontenjanlar Kılavuzu yayımlandığında görebilecek.
SİHİRLİ SORUYU SORUN
Öncelikle adaylar, başarı sırası ve puanları ile öğrenim görmek istediği üniversiteleri-bölümleri bir arada değerlendirerek bir taslak tercih listesi oluşturmalı. Sihirli soru, sınav olmasaydı ve sizi koşulsuz olarak istediğiniz bölüme yerleştireceğiz deselerdi ilk sıraya hangi bölümü yazardınız? O bölüm bir nedenle olamadığında ikinci olarak hangi bölümü isterdiniz?
Bölümler, en çok girilmek istenenden, en az istenene doğru sıralamalı ve başarı sırası, minimum puan açısından, istek sırasını oynatmayacak biçimde gözden geçirilmelidir.
Ölü tercih yoktur. Hiçbir aday okumak istemediği bir yükseköğretim programını tercihleri arasında yer vermiyorsa ölü tercihten de söz edilemez.
Daha çok istenen bir yükseköğretim programını, yüzdelik dilim, minimum puan ya da başka bir nedenden ötürü daha az istediği bir programın altına yazmamak gerekir.
Tercih sürecinde, 2013 taban puanların 2014'te 15-20 puan -/+ olabileceği ya da başarı sıralarının -/+ yüzde3 değişebileceği göz önünde tutulmalıdır.
Kendi 2014 puan ve sırasına göre, 15-20 puan alt ve üst, başarı sırasının yarısı kadar alt ve üst aralıklarda olabilecek bölümleri belirlemek açıkta kalma riskini neredeyse sıfırlar. Örneğin 50 bininci sırada yer almış bir adayın tercih aralığını 25 bin ile 75 bin aralığında yapıyor olması yerleşme şansını çok artırır.
Bir aday, kaçıncı sıraya yazmış olursa olsun, tercih ettiği bir bölüme, diğer tercih eden adaylarla birlikte Y-YGS/LYS puanlarına göre sıralanmış olarak ve kontenjan dâhilinde yerleştirileceklerdir. Bu nedenle yerleştirilmede tercih sırasının adayın isteğini ÖSYM'ye bildirmiş olmasının ötesinde bir önemi ve yerleşme önceliği avantajı yoktur.
2013 ÖSYM verilerine bakıldığında ortalama bir diploma notu, toplamda 20 Matematik ve Geometri ve 30-35 Edebiyat net ile 10 civarında Coğrafya neti iyi bir üniversitenin Hukuk Fakültesinde okumaya yetiyor. Bu tespit tıp eğitiminden, sosyal bilimler alanındaki tüm bölümler için geçerli. Umutlu ve hazırlığını iyi yapmış her aday için üniversitelerde yer var.
