GÖK TAŞI: Göktaşı ya da Meteor, uzaydan Dünya yüzeyine düşen maddelerin genel adıdır. Dünya atmosferine ortalama olarak yılda birkaç bin göktaşı girer. Ancak bunların beş yüz kadarı buharlaşmadan yere gök taşı olarak düşer. Göktaşları, Dünya atmosferine saniyede 11-72 km arasında değişen bir hızla girerler. Sürtünmeden meydana gelen ısıdan dolayı büyük bir kısmı eriyerek toz parçacıkları halinde yeryüzüne inebilir. Büyük göktaşları atmosferde gözlenebilir.
Meteor bir göktaşı olmak zorunda değildir. Bir yıldız bir element bir gezegen olabilir. Meteor uzayda gezinirken bir gezegenin çekim kuvveti onu kendine
çekerek hızlandırır ve gezegene çarparak patlama oluşturur.
GÖK TAŞI NEDİR?
Uzayın, tümüyle parçalanmadan önce yeryüzüne erişen katı öğeleridir. Uzaydan yeryüzüne kadar ulaşan, en küçüğünden en büyüğüne kadar bütün katı cisimlere Göktaşı (meteorit) denir.
METEOR NEDİR?
Göktaşlarının dünyanın atmosferi içindeki geçişleriyle oluşan ışıklı yada sesli olaylara meteor denir.
Güneş sisteminin gerçek katı cisimleri olan göktaşlarının, Sibirya' ya düşen dev gök taşından (1908 yılının temmuz ayında 40.000 ton ağırlığında, dev bir göktaşı, Orta Sibirya' da çapı 60 km' den daha geniş bir alanı etkilemiş, yere düşmesiyle oluşan patlamaysa, 100 km' den daha uzaklardan
duyulmuştur) yıldızlar arası çok küçük taneciklere kadar, son derece değişen boyutları vardır.
Göktaşları atmosferin üst kesimlerine her zaman çok büyük hızlarla, çoğunlukla saniyede 20-30 km hızla ulaşırlar. Bu hız, göktaşının yüzeyini akkor hale getirebilecek bir sürtünmeye yol açar. Yüzeydeki atomlar böylece, buharlaşırlar ve çevrelerindeki hava moleküllerini iyonlaştırarak yaklaşık 150 km'lik bir yarıçap içinde göktaşını görünür kılan bir ışık yayınımına neden olurlar. Işığın atmosfer içindeki zayıflaması, göktaşının
iriliğine göre değişir. Hacmi bir topluiğne başını geçmeyen çok küçük göktaşları, gökyüzünde akanyıldız (kayan yıldız) biçiminde görünür ve yaklaşık 50 km' lik yükseltide tümüyle buharlaşırlar. Yeryüzüne erişebilen daha büyük göktaşları, hacimleri yeterli büyüklükteyse, gökyüzünde hızla hareket eden ateş küresi biçiminde (bolit) görünürler. Bunlar, maddelerinin parçalanmasıyla kendi çevrelerine çoğunlukla kıvılcıma benzeyen parlak noktalar saçarlar. Gözlenmelerinden bazen dakikalarca sonra, boğuk gürlemeler duyulur; bu süre, sesin yayılması süresine denk düşer.
Özellikle, son derece az görülen çok büyük boyutlu göktaşları yeryüzünde, Ay' dakine benzer kraterler açabilirler (bunlar Ay kıraterlerinide oluşturan türden gök taşlarıdır). Arizona' daki "Meteor Crater" bu türün en güzel örneklerinden biridir; çapı 1.200 metreyi bulur, kenarları yer yüzeyinden dışarı doğru 40 metrelik bir çıkıntı yapar ve çanak biçimindeki sirkin tabanı aşağı doğru 130 metreye iner.
Göktaşları, bileşimleri bakımından üç büyük sınıfta toplanırlar:
1) Siderit : Başlıca maddesi demir (%93) ve Nikel' den (%5) dir.
2) Siderolit : İçinde demir ve silikatlar eşit değerde bulunurlar.
3) Aeroit : Özellikle silikatlardan oluşmuştur.
Aerolitlerde kendi aralarında iki kümeye ayrılırlar : Küçük silikat kürecikleri içerip içermemelerine göre, Kondritler ve Kondrit olmayanlar. İncelenmiş olan göktaşlarının %6′ sı siderit, %92′ si ise aerolit' tir.
