Tartışmacı anlatımı bir edebi düşüncenin savunusunda veya bilim camiasında gerçekleşmiş olan bir gelişme hakkındaki yorumlarda görebiliriz. Tartışmacı anlatım tekniğini ilk defa görecekler için son zamanlarda insanlığın yaşadığı son derece kritik ve tatsız bir gelişme olan covid-19 virüsünü örnek vermek iyi olacaktır. Bilim camiasında Covid-19'un tanımlanması, tedavi edilmesi, karantina süreci ve aşı süreci hakkında bilim insanları arasında devamlı olarak bir görüş alışverişi gerçekleşmiştir ve çoğu zaman bazı bilim insanlarının görüşleri diğer bilim insanlarının görüşlerine uymamıştır. Bu gibi durumlarda yazı veya konuşma yoluyla bu alanda uzman kişiler fikirlerini karşılaştırmıştır ve bunu da tartışmacı anlatım tekniği kullanarak yapmışlardır.
Manzum eserlerde değil de daha çok düz yazılarda tartışmacı anlatıma rastlamak mümkündür. Özellikle makale yazımında, denemelerde ve fıkra tarzı düşünceyi aktaran yazılarda tartışmacı anlatıma sıklıkla rastlanılabilir.
Anlatım türü olarak oldukça yalın ve süssüz bir dil kullanılan tartışmacı anlatımda genellikle diyaloglar yer alır, diyalogların yer almadığı tartışmacı anlatım örneklerinde ise bir konu üzerinde yoğun bir şekilde görüş ve fikir ifade edilir, gerektiğindeyse bunların savunması da yapılır. Bir yazar hem kendi görüşünü anlatmak için hem de kendi görüşünü savunmak için tartışmacı anlatım tekniğinden faydalanabilir.
Tarihe dönüp bakıldığı zaman tartışmacı anlatımın birçok örneğini kişiler arasında görmek mümkündür. Fakat bunun için her zaman tarihe bakmaya gerek yoktur. Akşamları televizyondaki tartışma programların birçok insan görmekte ve izlemektedir. Bu tartışmaların gerçekleştiği programlarda alanında uzman kişiler çıkar ve sanat, tarih, politika, edebiyat, gazetecilik gibi konularda fikir belirtirler. Birbiri ile devamlı diyalog halinde olan bu uzman kimseler program boyunca aslında bir tartışmacı anlatım örneği sergilemektedirler.
Tartışmacı anlatımı öğrenirken bu alandaki örnekleri incelemek ve üzerine okumak konuyu hem daha iyi anlamayı hem de daha iyi içselleştirmeyi sağlayacaktır.
Edebiyat tarihimize damgasını vurmuş en önemli olaylardan biri, iki saygıdeğer isim olan Recaizade Mahmut Ekrem ile Muallim Naci arasında geçmiş olan "zemzeme" ile "demdeme" tartışmasıdır. Bu, Türk edebiyatı bazı dönemlerde bu gibi kalem mücadelelerine tanık olmuştur. İşte yazarların bu tür eserlerde kullandığı dil yoğun bir tartışmacı anlatım örneği içermekte olduğundan, tartışmacı anlatımı öğretirken kullanılabilecek iyi birer örnektirler aynı zamanda.
Tartışmacı anlatım okuduğunda anlaşılması çok zor bir anlatım tekniği değildir çünkü kendine has özellikler barındırır ve bu özelliğiyle de ayırt edilebilmesi nispeten kolay bir anlatım tekniğidir. Üniversiteye giriş sınavlarında ve lise sınavlarında öğrencilerden bir metin olarak verilmiş cümle örneğinde veya paragrafta kullanılan anlatım tekniğini bulmaları istenebilir.
Paragraf veya cümlede tartışmacı anlatımı bulmak için her anlatım çeşidine hakim olmak fazlasıyla önemlidir çünkü öğrenci diğer anlatım tekniklerini de bildiği zaman şıklarda yazan teknikleri birbirileri ile mukayese edip aradan doğru sonucu bulabilecektir.
