Uluğ Bey kimdir sorusuna cevap aranırken söz konusu şahsın ilmi yönü de dikkate alınmalıdır. Matematik alanında adından söz ettirmeyi başarmış olan Uluğ Bey, günümüzde kullanılan matematik terimleri ve formüllerine de ışık tutmuştur. Uluğ Bey nereli, Uluğ Bey çalışmaları, Uluğ Bey eserleri, Uluğ Bey hayatı, Uluğ Bey'in matematiğe katkıları, Uluğ Bey nasıl öldü gibi soruların cevapları yazımızın devamında.
Türk matematikçilerinden ve Timur İmparatorluğu'nun 4. Sultanı olan Uluğ Bey'in asıl adı Muhammed Taragay'dır. Timur tarafından sevilmesi nedeniyle kendisine bu isim verilmiştir. Kendisi aynı zamanda Timur'un torunudur. 1393 senesinde Sultaniye kentinde dünyaya geldiği rivayet edilir.
Uluğ Bey, ilk seferini 1414 yılında amcası Şeyh Ömer'in oğlu olan Ahmet komutasında Fergana'ya düzenlemiştir. 1425 yılında Moğol Devleti üzerinde sefer düzenleyen Uluğ Bey, Issık Gölü'ne kadar ilerlemiştir. Moğol ordusuna önemli zayiat verdiren Uluğ Bey, büyük miktarda ganimetle Semerkant'a dönmüştür. Sonraki süreçte Özbekler üzerine sefer düzenleyen söz konusu şahıs, ağır yenilgi alarak Semerkant'a çekilmek zorunda kalmıştır.
Uluğ Bey Semerkant'ta bulunduğu süre içerisinde daha çok av faaliyetleri ile ilgilense de belli bir süre sonra ilim çalışmaları ile de ön plana çıkmıştır. İlmi sohbetler, astronomi ve matematik alanlarında çeşitli çalışmalar yapan söz konusu şahıs, büyük âlimlerin yetişmesine de katkı sağlamıştır. Bu dönemde yetişen önemli ilim insanları Kadızade Rumi, Ali Kuşcu ve Gıyaseddin Cemşid, kendisinden ders alan ilim insanları arasındadır.
Uluğ Bey, Semerkant yakınlarına kurduğu rasathane ile de tanınır. Söz konusu rasathane Ekim 1429 tarihinde tamamlanmıştır. Uluğ Bey'in asıl ilgi alanı matematik bilimidir. Özellikle geometrideki üçgen konusunda çeşitli araştırmalar yapmıştır. Tanjant ve sinüs cetvellerini Uluğ Bey'in oluşturduğu yönünde bilgiler vardır. Trigonometri ilmi üzerinde de çeşitli çalışmalar yaparak matematik biliminin öncüsü haline gelmiştir. Kendisinin yönetimi zamanında devlet yönetimi güçlendirilmiş ve bilime ayrıca önem verilmiştir.
Uluğ Bey, devlet adamlığı ve bilimsel çalışmaları ile ön plana çıkan ve Türk tarihi için de özel önem verilmesi gereken bir şahsiyettir. Söz konusu şahıs ile ilgili bugüne kadar birçok araştırma yapılmış ve araştırma raporu yazılmıştır. Bundan sonraki süreçte de yapılan çalışmaların ve araştırma tezlerinin devamının geleceği düşünülmektedir. Yapılan tarih araştırmaları ile Uluğ Bey hakkında bilinmeyenler de gün yüzüne çıkacaktır.
