Bugüne kadar 8 bin konut üreten Özyurtlar İnşaat, 10 bin konut barajını mayıs ayında satışa çıkardığı NLogo projesiyle kırdı. Bir ay gibi bir sürede satışa çıkan 650 konutun 500'ünü satan şirket, projeye olan yabancı ilgisinden de son derece memnun. Konutların yüzde 30'unu da yabancılara sattıklarını belirten Özyurtlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt'la, inşaat sektöründeki gelişmeleri konuştuk.
NLogo projesine yabancı ilgisi yoğun oldu. Ne kadarını sattınız?
Yüzde 30'unu sattık. Böyle bir satış elde etmemizin en büyük nedeni de nisan ayında Kuveyt'te yapılan gayrimenkul fuarıydı. Orada fazla satış yapamadık ama projeyi tanıtma fırsatı bulduk.
Projenin toplamda ne kadarı satıldı?
Satışa çıkarırken projeyi üç etaba böldük. Birinci etapta 650 konut satışa çıkardık. Yüzde 80'ini 1 ayda sattık. Toplamda 500 konut. Sonra da fiyatlarımızı yükselttik.
Ne kadarlık bir artış oldu?
Yüzde 20 civarında artırdık. Eylülden sonra yüzde 10 daha yükselecek. Bu yükselme kaçınılmaz. Maliyetlerde geçen seneye göre yüzde 30 artış var. Bu artış, direkt maliyet kaynaklı. İstanbul'da bu sene sonu itibarıyla metrekaresi 2 bin 500 TL'nin altında konut olmayacak. Eğer bu rakamın altında konut satışı yapan firma varsa, tüketici araştırsın.
Bütün bunları baz alırsak, sektörün gidişatını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Yabancı yatırımcılar hareketlendiriyor sektörü. Mayıs döneminde satış yakalayanlar mutlaka yabancıyla destekledi. Talep görmeyen projelerin işleri kolay olmadı. İç piyasadaki eksikliği yabancılar kapattı.
Eylül sezonu açıldı, talep nasıl olacak?
Mayıstan daha iyidir eylül-aralık dönemi. Bu dönemde 70 birim iş yapıyorsak, bu mayıs sezonunda 40'tır. O döneme bakınca bizim satışların yüzde 35'ini yabancılarla sağladık. Ancak son iki aydır yabancı talebi kesildi.
Ne kadarlık bir düşüş oldu talepte?
Yüzde 20 oranında düştü. Bunun bir sürü sebebi var. Ramazan ayı, tatil veya seçimler diyebiliriz. Artık istikrarla birlikte yabancı talebi katlanarak devam etmeli.
Bunun için firmaların yurtdışı pazarlamasına yönelik çalışmaları lazım.
Kesinlikle. Büyük proje yapanların yabancı ekibinin olması gerekiyor. Fakat şöyle de bir endişem var. Bu talebi bir dönem tekstilde olduğu gibi kötü kullanmamak lazım. Laleli piyasasında olanları bu millet ödedi. Ne yaptık? Ucu delik çorap gönderdik. İhracat yapıyoruz parasını alıyoruz diye. Ondan sonra bu piyasa çöktü. Yabancılar küstü, rotayı Çin'e çevirdiler. Şimdi inşaatta yabancı rüzgarı var. Bunun çok iyi kontrol edilmesi gerekiyor.
ORADA EN BÜYÜK KAYBI BİZ YAŞADIK
Esenyurtlu inşaatçılar olarak dernek çalışmalarına başladınız. Nedir bu derneğin kurulma amacı?
Esenyurtlu İnşaatçı İşadamları Derneği'ni (ESİAD) 1 ay önce kurduk. Buradaki müteahhitlerde başkanlığa beni uygun gördüler. Yerel yönetimle müteahhitler arasındaki ilişkiyi yöneteceğiz. 11. ayda faaliyetlere başlayacağız. Yaşanan sıkıntılarda belediyenin etkisi yüzde 30 ise müteahhitin yüzde 70'tir. Belediye de yeni imar planlarını çıkarttı. Projelere de çok fazla zarar verdirtmedi. Bazı firmalar bunu kaldıramadı. Şu andaki sıkıntı da bu...
Siz de ciddi sıkıntılar yaşadınız...
Burada en büyük kaybı da biz yaşadık. Ama beklemeye girmedik. O günkü şartlar neyse ona göre projeyi revize ettik. Bekleseydik projeyi kurtaracaktık ama şirketi kaybedecektik. Biz şirketi kazanalım diye projemizi kaybettik. Esenyurt'ta proje kaybeden tek firmada biziz.
ARACI FİRMAYA YÜZDE 25 KOMİSYON VERENLER VAR
Satış aracı kurumlarla daha fazla yapılıyor. Bunun avantajı nedir? Birçok firma aracılarla çalışıyor. Bu aracılar da her geçen gün komisyon oranlarını yükseltiyor. Bu da bir handikap.
Nedir komisyon oranı?
Bazı aracı firmalar bunları yüzde 25'e kadar talep ediyor. Bazı büyük firmalar da bunu kabul ediyorlar. Bu böyle oluncada iç piyasadaki 3 bin liraya satılan konut yabancıya 6 bin liraya satıyor. Onun da yüzde 25'ini aracıya veriyor. Bugün günü kurtarıyorsunuz, satışlar da gayet iyi. Yabancının da sonuçta aklı var fikri var. Buraya yatırım yapıyorsa, kazanmayı da istiyordur. Bu proje bittiğinde gerçek değerini öğrenince, ondan sonra ne olacak?
Bunu önlemek için ne yapılmalı?
Devlet tarafından ya da yerel yönetimler tarafından bu konunun üzerine gidilmesi gerekiyor. Biraz biraz konsolosluklar bu konuda çalışmaya başladılar. Bazı müşteriler diyorlar ki "Bizim konsolosluktan firmayla ilgili mal alınabilir evrakı var mı?" diye sormaya, araştırmaya başladılar. Bizim de böyle çalışmalar yapmamız lazım.
OLMAYAN PROJEDEN HAYALİ EV SATTILAR
Bu çalışmayı yapan hangi konsolosluk? Bunu Kuveyt yapıyor. Çünkü bazı firmalar, Kuveytli vatandaşın çok canını yaktı zamanında. Olmayan projelerden, olmayan daireler hatta olmayan katlar satıldı. Şimdi Kuveyt vatandaşı bilinçlendi artık evrak istiyor.
Müteahhitler ne yapmalı bu konuda?
Yabancı müşterimizi bilinçlendirmemiz lazım. Yerli ve yabancıya uygulanan fiyatların teşhir edilmesi gerekiyor. Bir konut metrekaresi 3 bin liraya satılıyor mesela. Aracı öyle bir kamufle ediyor ki, gün yüzü göstermeden getiriyor metrekaresi 6 bin liraya oluyor. Bir de dolarla satılıyor. Bir sene sonra proje bitiyor. Yabancı vatandaş, parası değerlensin diye ev alıyor. Bu aracılar bulunacak mı o zaman ortalıkta, firma ne kadar duracak arkasında?
Siz ne yapıyorsunuz peki?
Biz komisyonumuzu sabitledik. Hiç pazarlığa girmiyoruz. Yüzde 10'un altında kabul edilebilir bir oran uyguluyoruz. Fiyat listemiz sabit. Arada fark var tabiî ki, ancak bu hem iletişim hem tapu masraflarını karşılıyor. Biz çünkü her şey dahil satıyoruz.
Asıl sıkıntı projeler bittiğinde mi yaşanacak?
İnşallah başımız ağrımaz ama ben bir sürü firma sıkıntı yaşayacak diye düşünüyorum. Türkiye pazarına ilk önce Kuveyt girmişti. Bırakın pahalı satılmasını, hayal satılıyor.
2014'Ü YATIRIM YILI İLAN ETTİK
Yeni yatırım planınız var mı? Bu sene sadece bir tane projeyi lanse edeceğiz. Normalde 3 taneydi ancak 1'e düşürdük. Biraz daha önümüzü görmek istiyoruz.
Hangi proje?
Gaziantep projemize çalışıyoruz. 800 konutluk bir proje. AVM açtık orada bu yıl. Onun devamı niteliğinde olacak. Güneydoğu'daki yaşam şeklini modernize ettik biz bu projede. O bölgedeki konuttan beklenenle İstanbul'daki konuttan beklenen arasında ciddi fark var. Şu anda büyük konut ve büyük balkon isteniyor.
Mevcut yatırımlar?
Şu anda 10 tane projemiz devam ediyor. Yılsonu itibarıyla 5'e düşecek. 5'ini birden teslim etmeye hazırlanıyoruz. Yılsonuna geldiğimizde 3 tane projemizin kabası bitmiş olacak, 2 tanesinde de kaba inşaat devam ediyor.
2014 ve 15'i teslim yılı mı ilan ettiniz?
2014'te 5, 2015'te 3, 2016'da da bu yıl satışa çıkardığımız iki tane projeyi teslim edeceğiz.
