10 SORUDA_NATO ZİRVESİ Varşova'daki NATO zirvesinde, Rusya'ya yönelik atılan adımlar, Moskova'da nasıl karşılık buldu. NATO zirvesinde doğu bloğuna yönelik askeri hamleler, NATO-Rusya ilişkilerini nasıl etkileyecek, Taha Dağlı değerlendirdi. NATO ZİRVESİNDE HANGİ KRİTİK KARARLARA İMZA ATILIYOR? Rusya'yı caydırmaya yönelik askeri hamlelerle ilgili NATO'nun bazı tasarrufları var. İttifakın doğu bloğuna asker konuşlandırması söz konusu. Tabiki bu durum Rusya'yı rahatsız ediyor. NE GİBİ ASKERİ ÖNLEMLER VAR? Polonya, Estonya, Letonya ve Litvanya'da dönüşümlü bir temelde 4 tabur asker bulundurulması söz konusu. Bunun 2017'den itibaren hayata geçirilmesi bekleniyor. NATO BU KARARI NE ZAMAN ALMIŞTI? Rusya 2014'te Kırım'ı işgal edince Rusya'yı caydırmaya yönelik askeri kararlar alınmıştı. Bu son zirvede o askeri kararlara son şekil veriliyor. Tabi bir de son birkaç aydır bölgede karşılıklı yapılan tatbikatlar var. Rusya'nın da tatbikatları vardı, NATO'nun da. Bu durum Karadeniz'de bir hareketliliğe yol açıyor. RUSYA NE TEPKİ VERDİ? Rusya'ya yakın doğu Avrupa ülkelerine NATO askerlerinin konuşlandırılması Rusya'da, sert tepkiye yol açtı. Rus parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Kosaçev, 'NATO, bugünkü kararlarıyla Avrupa'nın Berlin'den sonra ikinci olan duvarının temelini attı' dedi. RUSLAR KARŞI HAMLE YAPACAK MI? Parlamentodan sert açıklamalar geldi, Ruslar özellikle ABD'nin savunma sistemlerini yakından takip ediyor. Savunma füzelerinin Rusya'ya yönlendirilmesi halinde Rus parlamentosunun alt kanadı Duma'nın Savunma Komitesi Başkanı Vladimir Komoyedov, 'ABD'nin füze kalkanı savaş durumuna getirilirse biz de o kalkanı deleriz' diye bir açıklama yaptı. NATO İLE RUSYA ARASINDAKİ UKRAYNA KRİZİ? 2014 yılında Ukrayna'da AB yanlısı bir iktidar değişimi yaşandı. Rusya'nın Kiev'deki yönetim değişikliğine tavrı çok sert oldu, yaşanan şiddet olaylarının ardından Kırım ve Donest bölgeleri Ruslar tarafından işgal edildi. Özellikle Kırım'ın işgali, Batı ile Rusya arasında 2 yılı aşkın süredir devam eden bir kriz olarak karşımızda duruyor. ABD İLE RUSYA'NIN SURİYE İTTİFAKI SONA MI ERDİ? Rusya'nın geçtiğimiz Ekim ayından itibaren Suriye'de DAEŞ karşıtı koalisyona katılması ve Suriye'yi bombalaması sürecinde ABD ile Rusya arasında Suriye konusunda bir işbirliğinin olduğunu gösterdi. Zaten Rusya Devlet Başkanı Putin, Suriye'ye yönelik hava harekatı öncesi ABD Başkanı Obama ile görüş birliğine varmıştı, ancak Rus savaş uçaklarının Suriye'deki saldırıları DAEŞ'ten çok Suriyeli sivilleri ve muhalifleri hedef aldı. Gelinen bu noktada Rusya'nın ABD ile Suriye'de girdiği ortaklığın kısa sürdüğünü söyleyebiliriz. SOĞUK SAVAŞ ÇANLARI MI ÇALIYOR? Bu son NATO zirvesinde Rusya'nın bölgedeki agresif politikasına karşı alınan önlemler, Moskova'da, 'Batı dünyasının saldırganlığı' olarak tanımlanıyor. Bu durum iki kutup arasındaki soğuk savaş dönemine yeniden dönüleceği yorumlarını beraberinde getiriyor. TÜRKİYE'NİN NATO'DAKİ DURUMU? Türkiye'nin NATO için önemi Varşova'daki zirvede de vurgulandı. Hem Suriye hem de Rusya konusunda Türkiye'nin stratejik role sahip olduğu bir gerçek. Bu durum Rusya'nın Türkiye ile yakınlaşma politikasında da kendisini gösteriyor. Sonuç olarak Türkiye NATO müttefiki ve aynı zamanda Rusya ile bölgesel konularda işbirliği halinde olan bir güç. BATI DÜNYASINDAN BİRLİK MESAJI İngiltere, AB'den ayrılma kararı alsa da Varşova'daki NATO zirvesinde İngiliz askerlerinin de görev yapacağı vurgulandı. Yani doğu bloğu ülkelerine yapılacak olan asker konuşlandırılmasında İngiliz askerler de görev alacak. İngiltere'nin AB'den ayrılmasının, İngiltere'nin NATO'nun en güçlü ortağı olduğu gerçeğini değiştirmeyeceğinin altı çizildi.