Arşivlerde 1926 ve 1927 seneleri ile ilgili hariciye evrakını gözden geçirdiğinizde genç Türkiye'nin Osmanlı geçmişi konusunda artık unutulmuş olan ama bir hayli şaşırtıcı girişimleri ile karşılaşırsınız...
Yıldız Sarayı'nın kumarhane yapılması bu hadiselerden sadece biri idi ve o günlerde şimdi tuhaf görülecek başka girişimler de olmuştu. Meselâ, hükümet Topkapı Sarayı'ndaki mücevherleri satışa çıkartmış; satış için Fransa ile ciddî temaslar yapılmış ve bu arada şimdi artık tamamen unutulmuş bir girişim de olmuştu: Amerikalılar, o senelerde cami olarak kullanılan Ayasofya'yı "caz kulübü" haline getirmek için Türk Hükümeti'ne müracaatta bulunmuşlardı...
Girişim 1926 Aralık'ında yapılmış ve "Amerikan Caz Orkestraları Birliği",Amerikan Büyükelçiliği vasıtası ile hem İstanbul Belediyesi'ne, hem de hükümete başvurarak Ayasofya'nın kendilerine tahsisini istemişti!
New York Times Gazetesi'nin 16 Aralık 1926 tarihli nüshasında "Ayasofya'da Dans" şeklinde çevrilebilecek başlığın altında çıkan haberde "İstanbul'daki meşhur Ayasofya Camii'nin bir dans salonu haline getirilmesi için teklif yapıldı. Bir grup işadamı, bu büyük yapının ibadete uygun olmadığını söyleyerek Ayasofya'nın dans salonuna çevrilmesi için İstanbul Valiliği'ne müracaatta bulundu" deniyordu. Haberde daha sonra Ayasofya'nın tarihine de kısaca temas ediliyor ve Yıldız Sarayı'nın "lüks bir kumarhane ve dans mekânı" yapıldığı da hatırlatılıyordu.
Murat Bardakçı/Habertürk