Avrupa Merkez Bankası ne yaparsa yapsın bu şartlarda krizin üstesinden gelemeyecek, çünkü bir önceki sermaye birikim döneminin politikalarını ve çözüm yollarını deniyor; yani birlik olduğunu iddia ediyor ama ulusal ekonomiler üzerinden düzenleme yapıyor, küresel pazarların karşılıklı dinamiğini, entegrasyonunu hesap etmiyor, yalnız euro bölgesi ulusal pazarlarında işler iyi giderse durumu idare edeceğini sanıyor. Bugün üç temel büyük pazar dinamiği birbirine entegre çalışmak zorunda: Avrupa, Asya ve Amerika; hatta buna çok yakında Afrika'da eklenecek. Çin başta olmak üzere, Afrika'ya Asya'dan gerçekleşen sermaye ihracı Batı'nın daha önceki yüzyıllarda yaptığından çok farklı bir dinamiği harekete geçiriyor.
Türkiye, geçen hafta sonu 3. Boğaz Köprüsü'nün son tabliyesini monte edip, Asya ile Avrupa'yı üçüncü kez birleştirdi ama bu sefer çok farklı idi bu birleşme... Çünkü 3. Boğaz Köprüsü,Marmaray'la birlikte, Yüksek Hızlı Tren (YHT) hatlarını entegre edecek. Halkalı-Kapıkule YHThattı, Marmaray ile, 3. havaalanı ve köprü esasında aynı projenin parçaları...
M.S. 8-15. yüzyıl arasında Çin'in eski başkenti Xi'an'dan Atlas Okyanusu'na kadar olan geniş alanda emek, mal, sermaye, bilgi ve teknolojinin serbestçe dolaştığı bir piyasa oluşmuştu. İslammedeniyetinin de etkisiyle bu coğrafyada insanlık tarihin en büyük entegrasyonu gerçekleştirilmişti. Bu "eski" İpek Yolu güzergâhı, bir bakıma uygarlaşma güzergâhı işlevini yerine getirmişti.
Türkiye coğrafyası, o zaman da bu uygarlık yolunun merkeziydi; şimdi de krizden çıkışın ve yeni İpek Yolu ile yeni bir kalkınma yolunun merkez üssü.
Yeni İpek Yolu'nun hangi güzergâhı öne çıkarsa çıksın kilit ülkesi Türkiye'dir. Bundan dolayı, Türkiye'deki istikrarsızlık bütün dünyaya kriz ve felaket olarak döner. Yeni İpek Yolu ve orta-güney koridorlar aynı zamanda Rusya dışında yeni enerji kaynaklarını Avrupa'ya ulaştıracak yegâne seçeneklerdir. Yeni İpek Yolu ile Güney Gaz Koridoru bu anlamda kardeştir ve burada da Türkiye kilit ülkedir. Yeni İpek Yolu güzergâhları, AB genişlemesi ve krizi için tek alternatiftir ve dünya barışı için de tek alternatiftir. Bu açıdan AMB'nin atacağı adımlar krize çare değildir, ancak 3. köprü çaredir. Ve "eskiye" esaslı bir meydan okumadır.
Cemil Ertem/Milliyet