İsrail, özür sürecinin ardından hızlı normalleşme için zemin yoklamaya başladı. Türkiye ile önemli sorunlardan birisi olarak görülen Rum kesimi ile Doğu Akdeniz'deki işbirliği için de mesaj gönderen İsrail, "Rum kesimi ile sandığınız kadar iyi ve güçlü ilişkilerimiz yok" dedi. İsrail'in politikasındaki değişikliğin Kıbrıs Rum kesiminin ekonomik iflasının etkili olduğu öğrenildi. Akdeniz'deki gazın Türkiye dışında bir yöntemle Avrupa'ya taşınmasındaki yüksek maliyet ve ABD'nin gazın Kıbrıs'ın tamamına ait olduğu yönündeki açıklamaları da belirleyici faktörlerden oldu.
ÖZÜR ÖNCESİ GİRİŞİMLER
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin özür diplomasisini başlattığı Türkiye ziyaretinin gerçekleştiği günlerde İsrailli diplomatların da Ankara'da görüşme trafiği yürüttüğü öğrenildi. Ekonomik işbirliği vurgusu yapan İsrailli diplomatların ana gündem maddesi İsrail ile Rum yönetimi arasındaki işbirliği oldu. İsrailli diplomatlar, Türkiye ile ilişkilerin Rum kesimi ile olan işbirliği için feda edilemeyeceğini aktarırken, özellikle Akdeniz'deki işbirliği için, "Bizim Rum yönetimi ile sizin sandığınız gibi güçlü ilişkilerimiz yok" diyerek açıkça mesaj verdi. Akdeniz'deki ihtilafın normalleşmeye engel olmaması için yine ABD'nin çözüm önerisi sunacağı öğrenildi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nuland'ın, "Adanın, tüm diğer kaynakları gibi doğalgaz ve petrol rezervleri bütünlüklü çözüm çerçevesinde toplumlar arasında eşit olarak paylaştırılmalıdır" açıklaması ile bu önerinin ilk sinyali verildi.
GAZI TAŞIYAMADILAR
5 milyar varil petrole eşdeğer olduğu tahmin edilen Akdeniz'deki doğalgaz hazinesinin Avrupa'ya taşınması için İsrail ve Rum kesimi Türkiye'ye muhtaç. Gazın Türkiye harici herhangi bir şekilde Avrupa'ya taşınması maliyetleri uçururken, iflas eden Rum yönetiminin bu maliyetlerin altına girme ihtimali yok. Gazın taşınabilmesi için ya Akdeniz'de 10 milyar dolar maliyetin üzerinde bir sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tesisi kurulacak ya da gaz Libya ve İtalya'ya üzerinden Avrupa'ya taşınacak. İkinci alternatif de yine Türkiye'den daha maliyetli ve güvenlik nedeniyle imkânsıza yakın görülüyor. İsrail bugüne kadar çıkarılan gazın ihracat rotası belirsizliği çözülmediği için yatırım adımı atmadı. Eğer sorun çözülür ve belirsizlik ortadan kalkarsa Akdeniz'de gazın üretilmesi için yatırımların da önü açılacak.
BİLLBOARDLU TEŞEKKÜR
İsrail'in özrünü Ankara Büyükşehir Belediyesi billboardlara taşıdı. Billboardlarda "Sayın Başbakanımız, ülkemize bu gururu yaşattığınız için minnettarız. İsrail, Türkiye'den özür diledi" ifadeleri yer aldı. Vatandaşlar ilgiyle billboardları inceledi. (Fotoğraf: Cengiz UYSAL)
