Birinci Kosova Savaşı'nın yapıldığı 25 Haziran 1389 tarihinden 1912 Balkan savaşlarına kadar yaklaşık 523 yıl Osmanlı hakimiyeti altında kalan Kosova, 1963 yılında özerk bölge statüsüne sahip oldu. Sırbistan Meclisi'nin 1989'de Kosova'nın bu haklarını elinden alan yeni bir karar çıkarması, ülkede örgütlü direniş hareketlerinin başlamasına yol açtı. Kosova Kurtuluş Ordusu, kurulduğu 1990 yılından itibaren bu direnişin öncülüğünü yaptı.
NATO, Şubat 1998'de Kosova'da Arnavut ve Sırp birlikleri arasındaki çatışmaları durdurmak için yapılan görüşmelerden sonuç alınamaması üzerine BM'nin 1244 Sayılı Kararı gereğince 23 Mart 1999'da Sırbistan ve Karadağ'a hava harekatı başlattı. Kosova Gücü (KFOR) ve BM Kosova Geçici Yönetim Misyonu (UNMIK) da 10 Haziran 1999 tarihinde bölgeye girdi.
Kosova'daki gelişmelere kayıtsız kalmayan Türkiye de NATO harekatına destek verdi. Kosova Türk Tabur Görev Kuvveti bu kapsamda, 01 Temmuz 1999 tarihinde Ankara Mamak'taki kışlasından Kosova'ya kara, hava ve demiryoluyla intikaline başladı ve 04 Temmuz 1999 tarihinde intikalini tamamlayarak barışı destekleme harekatında görev aldı.
Kosova Türk Temsil Heyet Başkanlığı'nın 16 Mayıs 2006'da kurulmasıyla buraya bağlanan Kosova Türk Tabur Görev Kuvveti, KFOR kuvvetlerinin kolordudan tümen seviyesine düşürülmesiyle Temmuz 2011'de Türkiye'ye döndü. Bu tarihten itibaren Kosova'da kalan 6. Motorlu Piyade Bölüğü, Çok Uluslu Muharebe Grubu-Doğu harekat komutasında Bondsteell Kampı'nda konuşlandırıldı. Çok Uluslu Muharebe Grubu-Doğu bünyesinde bulunan diğer ülke bölükleriyle dönüşümlü olarak Kosova'nın kuzeyindeki kamplarda görev yapıyor.
PROJELER TAMAMEN MİLLİ İMKANLARLA YÜRÜTÜLÜYOR
KFOR'da görevli Türk unsurları, Güney Müşterek Bölgesel Birlik, irtibat ve izleme timleri, Çok Uluslu Muharebe Grubu-Doğu Manevra Bölüğü ile KFOR bünyesinde, Sivil Asker İşbirliği, Eğitim Birliği ve Milli Lojistik Birliği komutanlıklarıyla da ikili anlaşmalar kapsamında faaliyetlerini sürdüren Kosova Türk Temsil Heyeti Başkanlığı, kapılarını AA'ya açtı.
AA ekibi, Türk askerlerinin Kosova'nın dört bir yanında hiçbir etnik ayrım gözetmeksizin yaptığı çalışmaları görüntüledi.
Mehmetçik'in Kosova'da son yıllardaki faaliyetlerinde özellikle sivil asker işbirliği alanında yapılan çalışmalar öne çıktı. Bu kapsamda Türk askeri birliği, sorumluluk sahasında mevcut barışı koruma görevini icra ederken, Kosova halkının yaşam standartlarını yükseltmeye yönelik çeşitli insani yardım projelerine de hız verdi.
Kosova genelinde tamamen milli imkanlar kullanılarak yürütülen sivil asker işbirliği projeleri, Türkçe, Arnavutça ve İngilizce dil kursları, meslek edindirme kursları, sağlık taramaları, ilaç ve sağlık malzemesi yardımı, yerel halkın milli günlerinin desteklenmesi, Türkiye ve Türk Silahlı Kuvvetleri faaliyetlerinin tanıtımı, köy yollarının onarımı ve tesviyesi, yerel derneklere ve spor kulüplerine yardım, Türkiye'deki milli bayram ve önemli günlerin kutlanması gibi geniş bir alanı kapsıyor.
Kosova Türk Temsil Heyeti Başkanlığı Eğitim Birliği de Türkiye ile Kosova arasında savunma sanayi, mali ve askeri işbirliği çerçevesinde imzalanan anlaşmalar gereği faaliyetlerini sürdürüyor. Eğitim Birliği tarafından Kosova Güvenlik Kuvvetleri'ne, Ahtisari Planı çerçevesinde eğitimler veriliyor. Yine Kosova Güvenlik Kuvvetleri'nin eğitimi kapsamında seçilen personele Türkçe kursları veriliyor. Türkçe kurslarını başarıyla tamamlayanlar Türkiye'de askeri eğitim alma hakkı kazanıyor.
"KOSOVA'DA GÖREV YAPMAK HER TÜRK ASKERİ İÇİN BİR GURURDUR"
Türk askerinin Kosova'daki faaliyetlerine ilişkin AA muhabirine bilgi veren Kosova Türk Temsil Heyet Başkanı Topçu Kurmay Albay Aygün Eker, Türkler'in de 1389 yılından bugüne kadar yaşadığı ve Türk Bayrağı'nın doğduğu bu topraklarda, hali hazırda altı etnik gurubun, hoşgörü ve karşılıklı saygı içerisinde yaşamaya çalıştığını belirtti. Eker, "Aslında sadece bugün değil, geçmişte de bu altı etnik grup, Osmanlı yönetiminde saygı ve hoşgörü içerisinde yaşamıştır" dedi.
Türk askerinin Kosova'daki görevinin, asırlardan beri süregelen bu hoşgörü ve saygı ortamının yeniden tesis edilmesi ve ülkedeki soruna kalıcı bir çözüm bulunmasına yardımcı olmak, güven ortamını sağlamak ve iki ülke arasındaki işbirliğinin gelişmesine katkıda bulunmak olduğunu belirten Eker, "Türk askeri bu görevin icrasında, dil, din, kültür ve etnik ayrımı yapmadan, ihtiyacı olan tüm Kosova halkına, imkanlar ölçüsünde destek olunmaya çalışmaktadır" dedi.
Kosova Türk Temsil Heyet Başkanlığı'nın söz konusu görevini NATO'nun Kosova kuvveti bünyesinde icra edilen görevler ve ikili anlaşmalarla yapılan destek faaliyetleri olmak üzere iki ayrı kulvarda yürüttüğünü belirten Eker, "Bu çerçevede Kosova güvenlik kuvvetlerine uluslararası anlaşmalara uygun eğitimler verilmektedir. Ayrıca güvenlik, sağlık, sosyal, ekonomik hayatın geliştirilmesi alanlarında ve Türk kültürünün korunması konusunda destek olunmaya çalışılmaktadır" diye konuştu.
Türk askerinin Kosova'ya geldiği Temmuz 1999'dan bugüne kadar, Kosova halkının Türk askerinin, Türk askerinin de Kosova halkının sevgi ve saygısını kazandığını vurgulayan Topçu Kurmay Albay Aygün Eker, "Kosova'da bulunmak, Kosova'da görev yapmak, her Türk askeri için bir gururdur. Bizler bu gururu yaşayan Türk askerleriyiz" ifadelerini kullandı.
TARİHİ BAĞLAR YENİDEN CANLANDI
Kosova Türk Temsil Heyet Başkanlığı'nca barışı destekleme harekatı çerçevesinde icra edilen önemli çalışmaları sivil asker işbirliği faaliyetleri oluşturuyor. Türkiye'nin köklü tarihi ve kültürel bağları bulunan Kosova bölgesinde, ülkemizin tanıtımı ve bölgedeki etkinliğini artırmak maksadıyla icra edilen sivil asker işbirliği faaliyetleri, iki ülke halkı arasındaki tarihi bağları yeniden canlandırdı.
Türk askerinin diğer ülkelere kıyasla daha etkin olduğu sivil asker işbirliği faaliyetlerinde, eğitim, sağlık, alt yapı desteği ve insani yardım faaliyetleri ön plana çıktı. Kosova genelinde yürütülen, sağlık taramaları, Türkçe dil kursları, altyapının geliştirilmesi çalışmaları ile köy yollarının bakım ve onarımı faaliyetleri halkın takdirin kazandı.
Prizren'deki Sivil-Asker İşbirliği Gençlik Merkezi'nde açılan Türkçe dil kursları bölgedeki büyük bir boşluğu doldurdu. İki dönem halinde düzenlenen Türkçe kurslarına özellikle Kosovalı Arnavut ve Boşnak gençler ilgi gösteriyor. Türkçeye karşı gösterilen ilgi her geçen gün artıyor. Türkçe kursları Prizren'in dışındaki şehirlerde ise okullarda ve Türk derneklerinde icra ediliyor. Kurslarda başarılı olan öğrenciler, kültür gezisi kapsamında İstanbul ve Çanakkale'ye götürülerek Türkiye'yi yakından tanımaları sağlanıyor.
Sivil asker işbirliği faaliyetleri çerçevesinde icra edilen bir diğer önemli çalışma da bölgenin gelişmesine büyük katkı sağlayan alt yapı faaliyetleri.
Kosova Türk Temsil Heyet Başkanlığı bünyesinde görev yapan istihkam takımı, TSK, Devlet Su İşleri, Karayolları ve yine Türkiye'deki farklı il özel idareleri tarafından tahsis edilen iş makineleri ve operatörleriyle Kosova halkına hizmet ediyor. Bu hizmet kapsamında birçok köy yolunun inşası, tesviye ve bakımı yapıldı, okulların oyun ve spor alanları onarıldı. Halen ihtiyaç sahibi köyler ve yerleşim alanları tespit edilerek üst yapı geliştirme faaliyetleri de devam ediyor.
AA ekibi, Prizren yakınlarındaki Zoys Köyü'nde yol çalışması yapan istihkam takımının faaliyetlerine tanıklık etti. Türk askerinin bölgede yaptığı çalışmalardan övgüyle bahseden köy muhtarı Hüsam Destani, Türk askerinin faaliyetlerinin bununla sınırlı olmadığını, daha önce de başka köylere de farklı yardımlar yaptığını belirtti. Destani, "Türk askerine kendim ve köy halkı adına çok teşekkür ediyorum. Savaştan sonra bize sağlık, eğitim ve altyapı alanında çok destek oldular" dedi.
MEHMETÇİK, SAĞLIK KONUSUNDA DA HALKIN YARDIMINA KOŞTU
Kosova'da en önemli sorunlardan biri olan sağlık konusunda da Türk askeri halkın yardımına koşuyor. Kosova Türk Temsil Heyet Başkanlığı revirinde görevli sağlık ekibi tarafından Kosova genelinde sağlık taramaları yapılıyor. Aynı zamanda her yıl ihtiyaç sahibi ailelerin çocukları sünnet ettiriliyor.
Haftanın belirli günlerinde Sultan Murat Kışlası nizamiyesine sağlık sorunlarına çözüm aramak maksadıyla gelen yüzlerce Kosovalı vatandaş Türk askerinin konukseverliğiyle karşılanıyor ve hemen kışla revirine sevk ediliyor. Kosovalı vatandaşların muayeneleri kışla revirinde uzman personel tarafından yapılıyor.
Sağlık sorunuyla başvuran hastaların öncelikle birinci basamak muayeneleri, müteakiben de ihtiyaç duyulması halinde tam kan, tam idrar ve diğer biyokimya tetkikleri yapılıyor. Muayene sonucunda gerek duyulan ilaçlar Kosovalı vatandaşlara ücretsiz veriliyor.
Türk askeri sağlık alanındaki bu önemli çalışmayı belirli dönemlerde Kosova genelinde sağlık taraması maksadıyla gittiği yerleşim yerlerinde de yapıyor. Sağlık ekibi yapılan bu muayeneler ve sağlık taramaları esnasında halkı çeşitli konularda da bilinçlendiriyor.
Kışla revirinde muayene olan 75 yaşındaki Musa Yorgancı, yaptıkları çalışmalar dolayısıyla Kosva'daki Türk askerine minnettar olduklarını söyledi. Savaştan sonra Kosova'ya en büyük yardımı Türk askerinin yaptığını ifade eden Yorgancı, "Türk askeri Kosova'da savaştan sonra 40 bin emekliye baktı, Prizren'deki her evi ziyaret etti, ilaç ihtiyaçlarımızı karşıladı. Türk askerinin yaptığını Kosova'da başka bir ülke yapmadı" diye konuştu.
"TÜRK ASKERİ HERKESE KUCAK AÇTI"
Kosova'daki Türk askeri, irtibat ve izleme timleri aracılığıyla da belediye yetkilileri, resmi kurumlar ve halkla karşılıklı güvene dayalı bir ilişki kuruyor, böylece etnik temelde oluşabilecek olaylar öncesinde erken uyarı görevi yapıyor.
Görevli askerler, halkla hem kendi evlerinde hem de tim merkezinde görüşmeler yapıyor. Kosova'da Türk askerlerinin görev yaptığı irtibat ve izleme evlerinden biri de halkın tamamına yakınını Türklerin oluşturduğu Mamuşa Belediyesi'nde yer alıyor.
Mamuşa İrtibat ve İzleme Tim Komutan Binbaşı İhsan Akşehir, halkın sorunlarını aktardığını, kendilerinin de bunların çözülmesi için gerekli girişimlerde bulunarak çözülmesine yardımcı olduklarını söyledi.
Mamuşa Belediye Başkanı Arif Bütüç de Türk askerinin ülke genelinde yaptığı çalışmalar ilişkin, "88 yıl sonra Türk askerinin Balkanlar'a gelmesi, Kosova'ya barışı getirmesi, her nesle nasip olmayan bir gururdur. Türk askerinin bu topraklara gelmesiyle, savaşı yaşayan halk refah içinde, adalet içinde yaşamaya başladı. Çünkü Türk askeri dil ve din ayrımı yapmaksızın Arnavut'un da Boşnak'ın da Türk'ün de yanında oldu. Eğitimde, sağlıkta herkese kucak açtı. Zaten Türk askerinin büyüklüğünün de bu olduğunu düşünüyorum. Bir Kosovalı Türk olarak, askerimizin burada yapmış olduğu faaliyetlerden dolayı gurur duyuyorum" şeklinde konuştu.
Savaştan sonraki dönemde Mamuşa'da lise bulunmadığını dile getiren Bütüç, Kosova'da görev yapan Türk askerlerinin kendi paralarıyla oluşturduğu fonla Mamuşa'da Atatürk Lisesi'ni inşa ettirdiklerini belirtti.
Şuanda lisede 200 öğrencinin Türkçe eğitim gördüğünü vurgulayan Bütüç, şimdiye kadar bu okuldan mezun olan yaklaşık 200 kız ve erkek öğrencinin de Türkiye'deki farklı üniversitelerde eğitimlerine devam ettiğini söyledi. Bütüç, diğer birçok alanda olduğu gibi Mamuşa'nın eğitim açısından da iyi bir konuma gelmesinde Mehmetçik'in payının büyük olduğunu vurguladı.
Ravoça ile Mamuşa belediyeleri arasındaki 4,5 kilometrelik yolun da bölgedeki Türk askerinin projesi olduğuna işaret eden Bütüç, tamamlandığında bu yola "Mehmetçik Yolu" adını vermek istediklerini bildirdi.
Mamuşa Belediyesi olarak Türk askeriyle iyi işbirliği içerisinde olduklarını dile getiren Bütüç, "İyi ki askerimiz var. Bizim bu topraklarda 500 yıllık bir geçmişimiz varsa, askerimizin de buna bin yıl daha kattığını düşünüyorum" dedi.
YEREL DERNEKLERİN ARKASINDA DURUYOR
Kosova Türk Temsil Heyet Başkanlığı, Türkiye'nin tanıtımının yanı sıra yerel halkın milli günleri, yerel dernekler ve spor kulüplerine verdiği destekle de dikkati çekiyor. Türk askeri, Kosova genelinde, Türk, Arnavut, Boşnak tüm derneklerin arkasında duruyor. Sadece kültürel faaliyetlerle yetinmeyen Türk askeri, yüzbinlerce Kosovalı muhtaç vatandaşa yardım paketleri dağıtıyor.
Mehmetçik'in yakın işbirliği yaptığı çok sayıda dernekten biri olan Prizren Doğru Yol Türk Kültür Sanatlar Derneği'nin başkanı Tahir Luma, dernek üyelerinin Türk askerinden maddi, manevi, hatta sağlık yardımı dahi aldığını söyledi.
Dernek olarak 18 Mart Çanakkale Zaferi'yle ilgili bir program hazırladıklarını ifade eden Luma, bu çalışmayı her yıl olduğu gibi yine Türk Temsil Heyet Başkanlığı ile ortaklaşa düzenlediklerini belirtti. Luma, "Sadece 18 Mart'la da yetinmiyoruz, 19 Mayıs, 30 Ağustos da var. Türk askerinin gerek bizimle gerekse diğer Türk, Arnavut ve Boşnak dernekleriyle iyi bir işbirliği söz konusu" dedi.
Kosova Türk Temsil Heyet Başkanlığı, tüm bu çalışmaların yanı sıra tarihle bağları canlı tutmak için ülkede görev yapan askerler için geziler düzenliyor. Kosova'da bulunduğu süre zarfında sadece kışladaki faaliyetlerle yetinmeyen Türk askeri, Kosova fatihi Sultan 1. Murad'ın Priştine yakınlarındaki türbesi, Bayraktarlar türbesi olarak da bilinen Gazi Mestan Türbesi ve diğer Osmanlı eserlerini ziyaret ederek ecdadına vefasını gösteriyor.
