MHP, BDP ve CHP Genel Başkanlarını ziyaret eden Başkan Çiçek, yeni anayasa çalışmaları kapsamında liderlerle fikir alışverişinde bulundu.
Çiçek, MHP Genel Başkanı Bahçeli ile görüştü
TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in, yeni anayasa çalışmaları kapsamında biraraya geldiği MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile görüşmesi sona erdi. Bahçeli'nin, TBMM'deki makamında gerçekleşen görüşme yaklaşık 50 sürdü.
Görüşmeye, MHP Grup Başkanvekilleri Mehmet Şandır ve Oktay Vural, TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nun MHP'li üyesi Erzurum Milletvekili Oktay Öztürk ile Aydın Milletvekili Ali Uzunırmak katıldı.
Bahçeli, Çiçek ile görüşmesini değerlendirdi
Basına kapalı olarak gerçekleştirilen görüşmenin ardından MHP Genel Başkanı Bahçeli, açıklamalarda bulundu. Bahçeli, yeni anayasa çalışmalarını devam edebilmesinin yolunun sürekli görüşmek olduğunu ifade etti. Kesip atmanın çözüm olmayacağına dikkat çeken Bahçeli, 'Eğer 440 gün de çok farklı dünya görüşlerine sahip siyasi partiler TBMM'de bir ortak irade koyarak 48 maddede mutabakata varmışlarsa diğerlerini de sabırla devam ettirmekte yarar vardır' dedi. MHP'nin Anayasa Uzlaşma Komisyonu'ndan ayrılmayacağını belirten Bahçeli, 'MHP ayrılmayı düşünmemektedir. Fedakarlıklar çerçevesinde elden gelen gayreti gösterecektir. Masadan çekilmek isteyen, komisyondan ayrılmak isteyen varsa, o siyasi partilerin kendilerinin bileceği iştir' diye konuştu.
Çiçek'in, Demirtaş ile görüşmesi 50 dakika sürdü
TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in, BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ile görüşmesi sona erdi. Demirtaş'ın TBMM'deki makamında gerçekleşen görüşme 50 dakika sürdü.
Görüşmede, BDP Genel Başkan Yardımcısı Gültan Kışanak ve Grup Başkanvekili Pervin Buldan da yer aldı.
Çiçek'in, Kılıçdaroğlu ile görüşmesi sona erdi
TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile görüşmesi sona erdi. Kılıçdaroğlu'nun makamında gerçekleşen görüşme, yaklaşık 55 dakika sürdü.
Görüşmeye TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nun CHP'li üyeleri Konya Milletvekili Atilla Kart, İzmir Milletvekili Rıza Türmen ve Eskişehir Milletvekili Süheyl Batum ile CHP Grup Başkanvekilleri Akif Hamzaçebi ve Engin Altay da katıldı.
Kılıçdaroğlu: "Anayasa, kapalı kapılar ardında yapılacak, yazılacak bir metin değildir"
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, anayasanın, kapalı kapılar ardında yapılacak, yazılacak bir metin olmadığını, yeni anayasa görüşmelerine, hiçbir mazeret üretmeden devam edilmesi gerektiğini belirterek, "(Tatil geliyor, seçim geliyor) gibi mazeretlere sığınmak doğru değil" dedi. Kılıçdaroğlu, TBMM Başkanı Cemil Çiçek ile 55 dakika süren görüşmesinin ardından gazetecilere açıklamalarda bulundu. Çiçek'in, komisyon çalışmaları hakkında bilgi verdiğini belirten Kılıçdaroğlu, Çiçek'e teşekkür ettiklerini söyledi.
4 grubun 48 madde üzerinde anlaştığının açık olduğunu belirten Kılıçdaroğlu, "Eğer süreç biraz daha devam eder, tartışmalar olursa, üzerinde uzlaşılan madde sayısının daha da artacağını umuyoruz" dedi.
Kılıçdaroğlu, görüşmeleri tıkayan temel konunun, AK Parti'nin Başkanlık sistemi ısrarından vazgeçmemesi olduğunu savunarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Yaklaşık 40 madde, AKP'nin Başkanlık ısrarı nedeniyle görüşülemiyor. Biz, AKP'nin bu ısrarından vazgeçip, diğer maddelerin de tartışması yapılabilirse, büyük ölçüde uzlaşma sağlanabilir düşüncesindeyiz. Öte yandan Sayın Başkan'a, üzerinde mutabık kalınan veya kalınmayan, komisyonun yaptığı çalışmaların kamuoyunun, sivil toplumun tartışılmasına açılmasını istedik. 'Bu komisyonun yetkisinde' dedi. Arkadaşlarımız bu konudaki düşüncelerini ifade edecekler. Bugüne kadar yapılan çalışmalar, bir şekliyle kamuoyuna yansıtılmalı. Uzlaşma Komisyonu'nda görev alan partilerin temsilcilerinin, anayasa değişiklikleriyle ilgili görüşlerini eğer kamuoyuna açıklarlarsa, en azından kamuoyu CHP'nin, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin, MHP'nin, BDP'nin anayasa değişiklikleri konusunda görüşlerini de öğrenmiş olurlar. Çünkü biz özgürlükçü ve demokratik bir anayasadan yanayız. Çağdaş bir anayasadan yanayız. Görüşmelerin kesilmesini istemiyoruz. Görüşmeler kesilmemeli. Türkiye'nin çağdaş, özgürlükçü bir anayasaya ihtiyacı var. Ve bu konudaki düşüncelerimizi aktardık."
"Bütün mesele niyetti"
Kılıçdaroğlu, TBMM Başkanı Çiçek'in seçim sürecine girildiği ve dolayısıyla bu süreçte yeni anayasa çalışmalarının yapılamayacağına yönelik açıklamalarının anımsatılması üzerine, komisyonda her partiden 3 milletvekilinin bulunduğunu belirtti. Kılıçdaroğlu, "Yerel seçimlerde bu arkadaşlarımız, gerekirse seçim sürecine katılmamış olurlar. Anayasa gibi çok temel bir değişikliği yapıyorlar, bu arkadaşlarımız önemli bir görev üstlendi. Meclis, tatilde olduğu süre içinde de çalışmaları sürdürebilirler. Burada bütün mesele niyette" dedi.
Anayasa metninin, bir uzlaşma metni ve demokrasinin ana omurgası olduğunu ifade eden Kılıçdaroğlu, güçler ayrılığı ilkesinin, çok kalıcı ve demokrasiyi güçlendirecek bir yapı içerisinde oluşturulması, medya özgürlüğünün sağlam temellere oturtulması ve bunların anayasal güvence altına alınması gerektiğini vurguladı. Yargı bağımsızığı ve tarafsızlığı ile üniversitelerin özerkliğinin de önemil olduğuna işaret eden Kılıçdaroğlu, şöyle devam etti:
"Eğer Türkiye bunları yapabilirse, büyük mesafe alacaktır, demokrasi açısından. Gezi Parkı eylemlerini düşünün: geleceğimiz olan gençler, özgürlük, daha güçlü bir demokrasi istiyorlar. Bunu yapacak olanlar da siyasal partilerdir. Biz eğer gerçekten özgürlüğü ve demokrasiyi bu ülkeye getireceksek, bunun ilk adımı anayasayla olacaktır. Bunu yapmak durumundayız. Geri çekilmek, tatil geliyor, seçim geliyor gibi mazeretlere sığınmak doğru değil. Anayasa, çok temel bir yasadır. Bu temel yasa üzerinde bizim oturup, düşünmemiz, tartışmamız gerekiyor. Bütün boyutlarıyla tartışmamız gerekiyor. Bakın biz daha bu sürecin ortasındayken, görüşülen maddelerin, üzerinde uzlaşma sağlansın, sağlanmasın, sivil toplumun tartışmasına açılmasını istiyoruz. Çünkü toplum da gençlerimiz de üniversiteler de katılmalı. Acaba hangi maddeler üzerinde, nasıl uzlaşma sağlandı, hangi maddeler üzerinde, hangi siyasal partinin kendi marjı var, çekincesi var, bütün bunlar tartışılmalı. Anayasa, kapalı kapılar ardında yapılacak, yazılacak bir metin değildir. O nedenle biz anayasaya, çalışmalarına önem veriyoruz. Milletvekili arkadaşlarım çalışıyorlar, katkı veriyorlar, uzmanlar katkı veriyorlar. O nedenle görüşmeye, hiçbir mazeret üretmeden devam edilmelidir diye düşünüyoruz."
Çiçek, yarın Başbakan Erdoğan ile bir araya gelecek
TBMM Başkanı Cemil Çiçek, TBMM'de grubu bulunan siyasi parti liderleriyle yapacağı görüşmeleri AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Erdoğan ile tamamlayacak. Görüşme, yarın saat 13.30'da Başbakanlık Resmi Konutu'nda gerçekleşecek.
SON SÖZ LİDERLERE KALDI
TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in 19 Eylül 2011'de hukuk profesörleriyle bir araya gelmesinin ardından başlayan yeni anayasa sürecinde son söz liderlere kaldı.
Yeni anayasa çalışmaları, TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in, 19 Eylül 2011'de hukuk profesörleriyle yaptığı toplantıyla start aldı.
19 Ekim 2011'de göreve başlayan TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, 4 Mayıs'ta sona eren katılım aşamasında, 19'u TBMM'de, biri de İstanbul'da olmak üzere 20 toplantı yaptı. Bu toplantılarda, komisyonun ve alt komisyonların çalışma usul ve esasları belirlendi. Buna göre çalışmaların 2012 sonuna kadar bitirilmesi ve 4 aşamada tamamlanması hedeflendi. 1. Aşama;katılım, veri toplama ve değerlendirme, 2. Aşama; ilkelerin belirlenmesi ve metin oluşturma, 3. Aşama; metnin kamuoyuna sunulması ve kamuoyunca tartışılması, 4. Aşama; kamuoyunda
beliren görüşlere göre taslağın gözden geçirilerek teklif haline getirilmesi olarak öngörüldü.
Çalışma usul ve esaslarının belirlenmesinin ardından 3 adet alt komisyon kurulmasına karar verildi.
Anayasal kuruluşlar ve siyasi partilerin görüşlerini değerlendiren 1 Numaralı Alt Komisyon, 21 toplantı gerçekleştirdi. Çalışma usulleri ile
dinlenecek siyasi parti ve kuruluşların belirlendiği 2 toplantının ardından gerçekleştirilen 19 toplantıda, 42 siyasi parti ve üniversiteler ile çeşitli
kurumları dinledi.
Meslek örgütleri ile sendikaların görüşlerini değerlendiren 2 Numaralı Alt Komisyon, 15 toplantı yaptı. Çalışma usulleri ile dinlenecek meslek örgütleri ve sendikaların belirlendiği 2 toplantının ardından gerçekleştirdiği 13 toplantıda, 39 meslek örgütü ve sendikanın görüşüne başvurdu.
Sivil toplum örgütlerinin görüşlerini değerlendirecek 3 Numaralı Alt Komisyon, 21 toplantı gerçekleştirdi ve kendi çalışma usulleri ile dinlenecek
sivil toplum kuruluşlarının belirlendiği 2 toplantının ardından gerçekleştirdiği 19 toplantıda 79 dernek, vakıf ve platformu dinledi.
YAZIŞMALAR
Komisyon, yeni anayasa yapım sürecini aktif olarak takip edip gelişmeleri mümkün olduğunca üyeleriyle paylaşmaları, süreçte etkin rol almaları
ve görüş ve önerilerini bildirmeleri amacıyla 165 üniversite, 78 il barosu, 60 siyasi parti, 18 belediye birliğine, 17 kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu, 7 yüksek mahkeme, 7 kamu görevlileri sendikaları üst kuruluşu, 6 muhtarlar birliği dernekleri, 4 işçi ve işveren sendikaları üst kuruluşu, RTÜK, Vilayetler Hizmet Birliği ve Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı ile posta yoluyla yazışma yaptı.
14 bin 538 dernek, 4 binden fazla vakıf, bin 700 yerel ve ulusal radyo ve 197 yerel televizyona ise e-posta yolu ile yazı gönderildi.
Gelen görüşler
Anayasa Uzlaşma Komisyonu'na, komisyonun resmi web sitesi üzerindeki görüş bildirme sistemi üzerinden, yeni anayasa konusunda 66 bin 15 kişi tarafından görüş bildirildi. Ayrıca komisyonun e-posta adresine ise bin 872 kişi veya kuruluş tarafından görüş gönderildi. E-posta yoluyla gelen görüşlerin 221'i vakıf, dernek, platform gibi çeşitli sivil toplum kuruluşlarına ait.
Posta yoluyla komisyona bin 50 kişi veya kuruluştan görüş ulaştı. Bu görüşler yaklaşık 18 bin 350 sayfayı buldu. Posta yoluyla gelen görüşlerin 211'i vakıf, dernek, platform gibi çeşitli sivil toplum kuruluşlarına ait.
Ayrıca bugüne kadar alt komisyonlara 160 kuruluş tarafından sözlü olarak beyan edilen görüşler yaklaşık 2100 sayfa tuttu.
Ziyaretler
Anayasa Uzlaşma Komisyonu, TBMM Başkanı Cemil Çiçek başkanlığında; Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK), HAK-İŞ, KESK, Türkiye KAMU-SEN, MEMUR-SEN, DİSK gibi çatı kuruluşları ziyaret etti.
Yine Anayasa Platformu tarafından; Ankara, Konya, Edirne, Diyarbakır, İzmir, Antalya, Samsun, Bursa, Trabzon, Gaziantep, Erzurum ve İstanbul'da
gerçekleştirilen ''Türkiye Konuşuyor'' etkinliklerine katıldı.
Yeni anayasa çalışmalarında daha sonra 2. Aşama olan ilkelerin belirlenmesi ve metin oluşturmaya geçildi. Bu kapsamda 2 yazım komisyonu
oluşturuldu.
6 saat süren gergin toplantı
Çalışmaların 2012 sonunda tamamlanması hedeflenirken, bu hedef gerçekleşmedi. CHP ve MHP, çalışmaların AK Parti'nin Başkanlık sistemi önerisi nedeniyle tıkandığını savunurken, AK Parti, diğer maddelerde uzlaşma sağlanması halinde bu önerilerinden vazgeçebilecekleri açıklamalarında bulundu. Muhalefet partileri, bu süreç içerisinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın komisyonun çalışma süresine ilişkin açıklamalarına da tepki gösterdi.
TBMM Anayasa Yazım Komisyonu çalışmalarını sürdürürken, üzerinde mutabakata vardığı madde sayısının az olması üzerine devreye Meclis Başkanı Çiçek girdi. Komisyon, Çiçek başkanlığında çeşitli kereler toplantı yaptı.
Çiçek'in, Anayasa Uzlaşma Komisyonu üyeleriyle 1 Nisan 2013'de bir araya geldiği toplantıda, partilerin, komisyonun daha hızlı ve verimli çalışması için getireceği önerilerin, 8 Nisan Pazartesi günü yapılacak toplantıda ele alınması kararlaştırıldı. Toplantıda, çalışmaların daha hızlı ve verimli bir şekilde devam etmesi benimsendi.
TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, en uzun toplantısını 3 Mayıs 2013'te yaptı. Yaklaşık 6 saat süren, gerginlikler nedeniyle bir kaç kez ara verilen toplantıda, çalışmaların yasama yılı tamamlanıncaya kadar sürmesi ve 7 Mayıs'ta yeniden biraraya gelinmesi kararı çıktı.
Komisyon, 7 Mayıs'taki toplantısında ise çalışmaların haziran sonuna kadar devam etme kararı aldı.
Farklı açıklamalar
Çalışmalarda sona yaklaşılırken, haziranda komiyon üyelerinden de farklı açıklamalar geldi. TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu üyesi, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şentop, "Bu komisyon yapabileceğini yapmıştır, bundan daha fazlasını yapamaz. 'Oturalım masada, bir daha bakalım, dönelim bir daha okuyalım' dersek bu aşamada ciddiyetsizlik, yanlış olur. Başkanlık sistemi dahil hiçbir mevzunun yeni anayasa yapımında bizi engellemesine müsaade etmeyiz" dedi.
CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, "Temmuz, Ağustos'ta da çalışırız. İktidar grubu, yeter ki ortak bir metni ortaya çıkarmak konusunda samimi, dürüst olsun. İktidarın, kamuoyunu oyalamaya yönelik tavrının artık ortadan kaldırılması, bu belirsizliğin giderilmesi gerekir"; MHP Erzurum Milletvekili Oktay Öztürk, "Hiçbir acelemiz yok, aceleye getirilecek işimiz yok. Ama acelesi olanlar var"; BDP Diyarbakır Milletvekili Altan Tan, "Anayasa Komisyonu şu an fiilen zaten bitmiştir. Çünkü yaptığı bir şey yok. Boşa kürek çekiyor. Başbakan'ın, kendi yeni paketini getirmesi lazım" açıklamalarında bulundu.
Haziranın bitmesi ve uzlaşılan madde sayısının 48'de kalması üzerine TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu yeniden toplandı. Komisyonun 4 Temmuz'da yaptığı toplantısında, Meclis Başkanı Cemil Çiçek'in siyasi parti genel başkanlarını ziyaret etmesi kararlaştırıldı.
Çiçek, dün yaptığı açıklamada ise genel başkanları ziyaret ederek, tabloyu önlerine koyacağını ifade etti. Çiçek, "Ama işi fazla uzatacak durumumuz yok. Çünkü seçimler kapıya geldi. Seçim ortamında bu işleri yapmak gerçekten zordur. Her işin bir zamanı var. 'Bu da bizim tarlanın mahsulüdür, sivil bir anayasadır' diye bir anayasayı bugün itibariyle halen ortaya koyamamış olmanın üzüntüsü içerisindeyim. Bana düşen vebal neyse ben bunu almaya hazırım. Ama partilerimiz de artık bu işin farkında olmalılar" dedi.
MECLİS'TE RAMAZAN MESAİSİ
TBMM Genel Kurulu'nda ise, Ramazan'ın ilk gününde 'Torba Kanun' teklifinin görüşülmesine devam edilecek. Geç saatlere kadar sürmesi beklenen görüşmelere akşam saatlerinde iftar için ara verilecek.