Ayasofya'nın ibadete açılması konusunda yakın zamana kadar olumsuz görüş beyan eden paralel yapının son günlerde depreşen Ayasofya aşkının perde arkası netleşiyor. 'Ayasofya ibadete açılsın' kampanyası başlatan paralel yapının asıl amacının Ayasofya'yı ibadete açacak olası ihtimalleri ortadan kaldırmak olduğu ifade ediliyor. Ankara kulislerinde, Ayasofya'daki mozaik ve fresklerin sabahtan öğleye kadar açık tutulması ve diğer zamanlarda ise siyah ışıkla kapatılarak namaz kılmaya uygun hale getirilmesi gibi formüllerinin konuşulduğu bir dönemde paralel yapının böyle bir kampanya başlatması soru işaretlerine neden oldu. Paralel yapı, bu kampanya ile dünya kamuoyunun tepkisini bu tartışmalara odaklandırmayı amaçlıyor.
KAMPANYA YÜRÜTTÜLER
Ayasofya'nın ibadete açılma konusunu STV'de yayınlanan Şefkat Tepe adlı dizideki 'Karanlık Kurul' gündemine taşıyan Gülen grubu, proje gerçekleşirse bunu hükümetin 'Başkanlık sistemiyle birlikte yeniden fetih projesi' olarak sunacağını iddia etti, ancak diğer yandan, istifacı vekil Hami Yıldırım'ın 'Ayasofya cami olsun' önergesine de sahip çıktı. Gülen medyasının geniş yer verdiği kampanya, şu ifadelerle duyuruldu: '79 yıl önce müzeye dönüştürülen Ayasofya'nın ibadete açılmasına çığ gibi destek geldi. Twitter'daki kampanya kısa sürede dünya TT listesine girdi. Siyasetçiler ve tarihçiler Fatih'in yadigarına hemen sahip çıkılması çağrısı yaptı.'
GYV SAHİP ÇIKMADI
Gülen grubunun, Ayasofya'nın ibadete açılmasını istemekle iki amaç güttüğü; bunlardan ilkinin, dünya kamuoyunun tepkisini Türkiye üzerine yönlendirmek, ikincisinin ise yükselen tepkiler sonrası kutsal mabedin cami olma ihtimalini tümüyle yok etmek olduğu ifade ediliyor. Diğer yandan Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı (GYV) ise 'Ayasofya cami olsun' kampanyasına sahip çıkmadı. Fethullah Gülen'e bağlı vakfın başkanı Mustafa Yeşil, 'Hizmetin bu anlamda külli manada bir kampanya yapması mümkün değildir. Biz Ayasofya'nın açılmasının iktidarla ilgili mesele olduğunu uluslararası hassasiyete sahip olduğu düşüncesindeyiz. Hizmetin bu anlamda kampanya yaparak ısrar algısını tasvip etmiyoruz. İlgi duyanlar varsa onların şahsi duygularıdır' diye konuştu.
Mabede yakışır formül
Ayasofya'nın yeniden ibadete açılması için Ankara kulislerinde ise farklı formüllerin gündemde olduğu öğrenildi. Ayasofya'nın ibadete açılmasının önündeki en önemli etmenlerden biri Hristiyan kamuoyu baskısından daha çok duvarlardaki namaza engel teşkil eden insan figürlü mozaik ve freskler. Bu tarihi miras mozaik ve fresklere zarar vermeden Ayasofya'nın nasıl ibadetine açılacağı konusunda bir çalışma yapıldı. Çalışma neticesinde, Ayasofya'nın 5 vakit ibadete açık olacağı ve aynı zamanda günün belli bir bölümünde de freskler ve mozaiklerin turistlere açık olacağı bir formül geliştirildiği öğrenildi. Bu formüle göre, sabah 8:00'den öğle namazına yarım saat kalaya kadar isteyenler mozaik ve freskler açık şekilde Ayasofya'yı gezebilecek. Öğle namazına yarım saat kala siyah ışık teknolojisi ile mozaik ve freskler karartılarak gün sonuna kadar Ayasofya namaz kılınır duruma getirilecek.
Tepkiyi artırma hedefi
Ayasofya'nın ibadete açılması konusunda yakın zamana kadar olumsuz görüş beyan eden paralel yapının Ayasofya aşkının perdesi aralanıyor. Burada kaynaklar iki ana amaca dikkat çekiyor: Hem Ayasofya davasını sahiplenir görünmek hem de 'Ayasofya tamamıyla camiye dönüştü' şeklinde bir kampanyaya girişerek Hristiyan kamuoyunun Türkiye'ye ve hükümete yönelik tepkisini artırmak. Gülen'e bağlı GYV, yürütülen Ayasofya kampanyasını sahiplenmezken, Gülen'e yakınlığı ile bilinen Hami Yıldırım'ın Meclis'teki 'Ayasofya açılsın' teklifi, yine aynı grup tarafından kampanyaya dönüştürüldü.
Kardeşleri cami oldu
İstanbul'daki Ayasofya'nın Türkiye genelinde 5 kardeşi daha var. Bu camilerin biri İstanbul'da diğerleri Edirne, Kırklareli, İznik ve Trabzon'da yer alıyor. Küçük Ayasofya, İznik Ayasofya ve Vize Ayasofya ibadete açılırken Trabzon Ayasofya Müzesi de geçen yıl camiye çevrildi. İstanbul'daki 'Büyük Ayasofya' için MHP Grup Başkanvekili Yusuf Halaçoğlu da kanun teklifi vermiş ve Ayasofya'nın camiye dönüştürülmesini istemişti. Halaçoğlu tarafından TBMM Başkanlığı'na sunulan ve Ayasofya'nın 24 Kasım 1934 tarih ve 2/1589 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile müze haline getirildiği anımsatılan gerekçede bu kararın, Resmi Gazete ve benzeri devletin hiçbir resmi yayınında yayımlanmadığı, bununla ilgili herhangi bir kayda da rastlanılmadığı belirtildi. Gerekçede, Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü tarafından, konuya ilişkin verilen bir dilekçeye, 14 Haziran 1995 tarihinde '24.11.1934 tarih ve 2/1589 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının Resmi Gazete'de yayımlanmadığı tesbit edilmiştir' cevabı verildiği ifade edildi.
(Yeni Şafak)
