Adliyelerde mağdurların kendilerini yalnız hissetmemeleri, adalete erişimin güçlendirilmesi amacıyla Adalet Bakanlığınca Mağdura Yaklaşım Kılavuzu yayımlandı. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül'ün imzasıyla uygulayıcılara gönderilen kılavuzda, adaletin, hakkın hak sahibine tesliminin yanında, mağdurun gözyaşının silinmesi ve vicdanların teskin edilmesi gerektiği vurgulandı.
Mağdurun, mazlumun ve güçsüzün adli süreçte hak ve hukuk temelinde korunması gerektiğinin belirtildiği kılavuzda, mağdurlara kırılganlık durumlarına uygun şekilde yaklaşım sergilenmesi ve mağdurların adli süreçte ikincil örselenmelerine izin verilmemesi istendi.
YRS VE İHEP'TE YER ALIYOR
Adalet Bakanlığınca yürütülen Yargı Reformu Strateji Belgesinde (YRS) mağdur odaklı uygulamaların geliştirilmesine yönelik hedefler birer birer hayata geçiriliyor. İnsan Hakları Eylem Planı'nda (İHEP) da yer alan faaliyetler doğrultusunda Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığınca adalete erişimin güçlendirilmesi ve özellikle suç mağdurlarının adli süreçte ikincil örselenmelerinin önlenmesi amacıyla Mağdura Yaklaşım Kılavuzu hazırlandı.
MAĞDURLARA DOĞRU YAKLAŞIM İLKELERİ İLE HİZMET SUNULACAK
Hazırlanan kılavuzla adli süreçte görev alan ve mağdurlara birebir hizmet veren görevlilerin, mağdur ile iletişimde belirlenen ilkeler ışığında hizmet sunmaları öngörülüyor. Bu noktada suça maruz kalan kişilerin adli süreçte kendilerini yalnız hissetmemeleri, mağdurlara doğru yaklaşım ilkelerinden yola çıkılarak, hizmet sunulması temel hareket noktası olarak benimseniyor.
KİŞİSEL HASSASİYETLER GÖZETİLECEK
Hakim ve cumhuriyet savcılarının yanı sıra barolar, kolluk görevlileri ve sağlık çalışanlarının da yararlanabileceği kılavuzda, çocuklar, yaşlılar, engelliler, şiddet mağduru kadınlar gibi kırılgan grupların ihtiyaçlarına cevap verilirken bu kişilere uygun tutum ve davranışların neler olduğu anlatılıyor. Kılavuzla ayrıca mağduriyetin tam olarak anlaşılabilmesi için, mağdurun hisleri ve temel gereksinimleri yanında mağdurun beyanının alınması sürecinde yapılması ve yapılmaması gereken davranışlara da işaret ediliyor. Kişilerin mağduriyeti ve bireysel özellikleri gözetilerek hazırlanan kılavuzla görevlilerin, farklı suçlardan mağdur olan veya farklı bireysel özelliklere sahip olan mağdurlara yaklaşımda ortak bir yaklaşımın benimsenmesi isteniyor.
HER KURUM İÇİN AYRI BİR MAĞDURA YAKLAŞIM MODELİ
Kılavuzda suça maruz kalan kişilerin çoğunlukla ilk temas noktası olan kolluk görevlilerine ve cumhuriyet savcılarına yönelik olarak, mağdurun temel ihtiyaçları, ifadeye hazırlanması, dinlenilmesi, ifade sırası ve sonrasında görevlilerin dikkat etmesi gereken hususlar gibi başlıklara yer verildi. Yine hakimler ve uzmanlar yanında sağlık personeli için de standart yaklaşımların sergilenmesi adına bu kurumlarda görev yapan farklı meslek grupları özelinde karşılaşılabilecek durumlara da kılavuzda detaylı olarak değinildi.
ADLİ GÖRÜŞME ODALARI VE UZMAN PERSONEL SAYILARI ARTIYOR
Ayrıca, Adalet Bakanlığı'nın mağdur odaklı yaklaşım stratejisini ortaya koyan ve 2019 yılında 7 pilot adliyede kurulan Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüklerinin sayısı 2021 yılı nisan ayı itibari ile 112'ye ulaştı. Sanıkla adli süreçte yüz yüze gelmemesi gerektiği değerlendirilen mağdurlara hizmet eden ve özel olarak tasarlanan bu müdürlükler bünyesindeki Adli Görüşme Odaları (AGO) sayısı da 99'a yükseldi. Hem Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlükleri hem de AGO'ların sayılarının arttırılmasını ve yaygınlaştırılmasını hedefleyen Adalet Bakanlığı, bunun yanı sıra uzman psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacı sayısını da 2021 yılında yüzde 50 oranında arttıracak. Yakın zamanda 400 yeni uzman daha mağdurlara hizmet etmek üzere adliyelerde göreve başlayacak.
