Başkan Recep Tayyip Erdoğan Diyarbakır'daki toplu açılış töreninde yaptığı konuşmada 12 Eylül 1980 darbesinden sonra işkence hikayeleriyle bir utanç lekesi haline dönüşen Diyarbakır Cezaevi'nin artık müze olacağını duyurdu. Erdoğan "Geçmişte zulümlere, kötü hatıralara konu olan Diyarbakır Cezaevi binası hem hafıza hem de farklı alanlarda faaliyet yürütme mekanı olarak hizmet verecek. İçinde müzeden kütüphaneye, kültür ve sanat birimlerine kadar pek çok bölümün yer alacağı bu eserin hayırlı olmasını diliyorum. Adalet Bakanlığı cezaevini tamamen boşalttı. Bugün itibarıyla cezaevi Adalet Bakanlığımızdan Kültür ve Turizm Bakanlığımıza devredildi" dedi.
12 Eylül'ün karanlık günlerinin en bilinen yerlerinden biri Diyarbakır 5 No'lu Askeri Cezaeviydi. İnşasına 1972'de başlanan cezaevi 12 Eylül darbesinden iki ay önce tamamlanmış ve kamuoyuna 'modern' olarak lanse edilmişti. Ancak darbenin ardından, zaman içerisinde böyle olmadığı ortaya çıkacaktı. Binbaşı Esat Oktay Yıldıran yönetimindeki Diyarbakır Cezaevi dünyanın en kötü on cezaevinden biri olarak listelendi. İşkence, kötü muamele ve ağır şartlar nedeniyle 1981 ve 1984 yılları arasında 34 kişi yaşamını yitirdi.
Yakınlarını görmek için gelen ziyaretçiler hakarete uğradı. 25 kişi atılan ağır dayakla öldü, 9 mahkum intihar etti. Onlarca kişi sakat kaldı, yaşadıkları ağır travmalar sonucu akıl sağlığını yitirenler oldu. Diyarbakır 5 No'lu Askeri Cezaevi'nde yaşananlar hakkında filmler yapıldı, belgeseller çekildi, kitaplar yazıldı. Cezaevinin müzeye çevirlmesi kararıyla kırk iki yıl sonra Türkiye darbeci zihniyetin bir utancından daha kurtuldu. Darbede tutuklanarak Diyarbakır Cezaevinde 6,5 yıl yatan AK Parti 25'inci Dönem Milletvekili Orhan Miroğlu da o dönem cezaevinde neler yaşandığını cezaevini anlattığı "Ölümden Dirime" isimli bir kitapta anlatmıştı.
BİLİM, KÜLTÜR, İBRET VE İYİLİK MERKEZİ OLACAK
ADALET Bakanı Bekir Bozdağ, müze yapılmak üzere mülkiyeti Adalet Bakanlığı'ndan Kültür ve Turizm Bakanlığı'na devredilen Diyarbakır Cezaevi'nin kapısını kilitleyip, anahtarını Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'a teslim etti. Bozdağ ile Ersoy, toplu açılış töreni öncesinde cezaevinde incelemelerde bulundu. Bozdağ, "Geçmişten ders alan ve geleceğe daha iyi hazırlanan bir Türkiye için burası bilim, kültür ve bir ibret ve iyilik merkezi olarak milletimize hizmet edecektir" diye konuştu. Cezaevini kültür ve bilim yuvası haline getirecek olmaktan şeref duyduklarını aktaran Ersoy da "Burası halkla bütünleşen bir merkez haline gelecek" dedi.
ATAK PİLOTLARINI SELAMLADI
BAŞKAN Erdoğan, Diyarbakır'daki toplu açılış töreni ve gençlerle buluşmasının ardından Silvan'a hareket etti. Kendisinin bulunduğu helikoptere eşlik eden ATAK helikopterinin pilotlarını selamlayan Erdoğan, Silvan'da vatandaşlarla bir araya geldi.
