Her yıl milyarlarca dolarlık demir çelik üretimi ve ihracatı yapılan Hatay'ın Payas ilçesinde bazı firmaların fatura oyunuyla devleti vergi kaybına uğrattığı, haksız rekabete yol açarak sektörde dürüst çalışan firmaları mağdur ettiği öne sürüldü. İddialara göre, kandırdıkları kişilerin adına 100'den fazla paravan şirket kuran bazı firmalar, son 5 yılda yaklaşık 3 milyar liralık KDV vurgunu yaptı. Soygun düzeninin içinde Paralel Yapı'nın da etkisinin büyük olduğu, vurgunun ortaya çıkacağı zaman devreye girerek olayı örtbas ettiği belirtiliyor.
SAADET ZİNCİRİ GİBİ
Sektör temsilcilerinin verdiği bilgiye göre saadet zinciri şeklinde işleyen olay şöyle yürüyor: Ünlü firmaların da aralarında bulunduğu en az 5 şirketin sıfır vergiyle aldığı hurda demiri, faturalı demir fiyatının altında bir rakama faturasız olarak satmasıyla vurgun başlıyor. Hurda demirleri alan yaklaşık 15 şirket, sayıları 100'ü bulan paravan şirketlere faturasız olarak aldıkları hurda demir için yüzde 18 KDV'li fatura kestiriyor. İlk faturanın kesiminden sonra hurda demirin fatura yolculuğu başlıyor. Devreye sokulan paravan şirketler birbirlerine fatura keserek işlemi içinden çıkılmaz hale getiriyor. Vurgun düzeni çok sayıda şirketten oluştuğu ve karmaşık ilişkiler kurulduğu için yapılan denetimlerde müfettişler ya durumu fark edemiyor ya da çoğunun sahibine de ulaşılamayan tabela firmalar nedeniyle sonuç elde edilemiyor.
GÜNDE 100 BİN LİRA
İddialara göre, vurgunun ortaya çıkarılacağı durumlarda, bu düzenden yararlanan Paralel Yapı unsurları devreye giriyor. Paralel Yapı, vurgun düzeninin devam etmesi için her türlü oyunu yapıyor. Merkezi Payas'ta olan, İstanbul, Ankara, İzmir ve Karabük ayağı da bulunan bu düzen nedeniyle son 5 yılda devletin en az 3 milyar lira vergi kaybı yaşadığı, detaylı inceleme yapılması halinde, bunun 5 milyar liraya ulaşacağı belirtiliyor. Bazı firmaların bu yolla bir günde kaçırdığı vergi miktarının 100 bin lirayı bulduğu öne sürülüyor. Vurgun amaçlı kurulan paravan şirketlerini çoğunun mali müşavirleri aynı kişilerden oluşuyor. Şirketlerin ise, bazılarının çok yaşlı, bazılarının da köyde oturan yoksul kişilerin üzerine kayıtlı olduğu belirtiliyor.
DÜRÜST FİRMALAR MAĞDUR
Kayıtlardan, bu tür şirketlerin çaprazlama olarak birbirlerine fatura kestiğinin kolayca görülebildiğini ifade eden sektör temsilcileri, devletin KDV kaybının yanı sıra, dürüst iş yapan firmaların da haksız rekabet yapıldığı için mağduriyetinin söz konusu olduğunu söyledi. SABAH Güney'e konuşan firma yöneticileri, çete gibi çalışan firmaların, demiri piyasa fiyatının yüzde 10 daha altında bir rakama satabildiğini belirterek, "Bu da dürüst çalışan firmalara karşı haksız rekabet oluyor. Demir-çelik sektöründe yüzde 10 ucuz ürün demek, bir partide yüzlerce milyon haksız kazanç demek" diyor.
BANKALARI DA ÇARPIYORLAR
Payas'taki vurgun iddialarının bir başka boyutu ise bankalarla ilgili. İddiaya göre devletten vergi kaçıran ya da buna aracı olan firmaların bazıları, ellerindeki stok demir miktarını fazla gösterip bankalardan milyonlarca liralık kredi çekiyor. Alınan bu kredileri ödemeyen firmaların sahiplerinin kısa sürede ortadan kaybolduğu iddia ediliyor. Stokta gerçekte demir bulunmadığı için de bankalar alacaklarını tahsil edemiyor.
