2 yıl önce SPK halka açık şirketlere toplam üye sayısının 3'te biri kadar bağımsız yönetim kurulu üyesi bulundurma zorunluluğu getirdi. Karar özellikle aile şirketlerinin yönetim şemasını etkiledi. Bu kapsamda Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD) düğmeye bastı. Dernek 5-6 Haziran tarihleri arasında Odgers Berndtson Türkiye işbirliği ile Uluslararası Yönetim Kurulu Üyesi Geliştirme Programı'nı düzenleyecek. TKYD Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Göçmen ve Odgers Berndtson Kurucu Ortağı Ayşe Öztuna Bozoklar ile bağımsız yönetim kurulu üyeliğine dair tüm bilinmeyenleri konuştuk.
Bağımsız yönetim kurulu üyelerinin şirkete katkısı nedir? AÖB: Bağımsız üyeler, kurumsallaşmaya çalışan her şirkete dinamizm, stratejik etkinlik ve taze bakış açışı kazandırabilir. Uluslararası en iyi uygulamalar bunu açık bir şekilde gösterir.
Bu üyeler nasıl seçilir? AÖB: Öncelikle kurumun stratejisi ve ihtiyacının tanımlanması gerekir. Mevcut yönetim kurulu üyelerinin üstlendikleri roller, sahip oldukları tecrübeler ve icracı performansları değerlendirilerek yönetim kurulunun ihtiyaç duyduğu aday profili belirlenir.
Bu üyelerin karşılaştıkları sorunlar neler? MG: En temel sorun icrayla gözetim fonksiyonlarının ayrıştırılamaması. İcra sorumluluğu bulunmayan bağımsız üyeler yönetim kurulunda özgürce fikirlerini belirtmeli. Gerektiğinde hissedar temsilcileri tarafından alınan kararlara itiraz edebilmeli.
AÖB: Bilgilendirme eksikliğiyle göreve başlaması sorunları da beraberinde getiriyor. Bazen mevcut yönetim kurulları, çok yüksek beklentilerle ya da sadece mevzuat gereği Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerini görevlendirmek istiyor ancak şirketlerinin stratejik planlarına yön gösterecek birçok veriyi paylaşmaktan imtina ediyor. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO'nun arasında özellikle iyi bir uyum olması şart.
GELİŞEN ROLLER VE YENİ DİNAMİKLER ELE ALINACAK
Uluslararası Yönetim Kurulu Üyesi Geliştirme Programı Londra'da 7 yıldır Odgers Berndtson ve "Financial Times" işbirliğinde, Murray Steele ile yürütülüyor. 5 binden fazla Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesine ulaşan program İstanbul'da iki gün sürecek. Programda yönetim kurullarının gelişen rolleri ve yeni yönetim kurulu dinamikleri geniş bir perspektifle ele alınacak.
ŞİRKETLE BAĞLANTISI OLMAMALI
Bağımsız yönetim kurulu üyeliğinin yasal çerçevesi nedir?
MG: Bu üyelerin son beş yıl içinde şirketin denetimini, derecelendirilmesini ve danışmanlığını yapan şirketlerde çalışmaması gerekiyor. Ayrıca söz konusu şirkette çalışmamış veya yönetim kurulu üyesi olarak görev almamış olması şartı var. Aynı zamanda şirkete hizmet ve ürün sağlayan firmaların herhangi birinde ortak veya çalışan olmamalı. Üyenin belirlenen oranlar çerçevesinde huzur hakkı alması dışında bağımsızlığını etkileyecek bir gelir elde etmemesi şartı da aranıyor.