Yalova'daki İbrahim Müteferrika Kağıt Müzesi'nin ziyaretçileri, ağaç dallarından geleneksel "aharlama" ve "mühreleme" yöntemleriyle yapılan kağıt üretimini öğrenme fırsatı buluyor.
Ziyaretçilerin kağıt üretim sürecini uygulamalı öğrenebildiği müzenin atölye bölümünde, dut ağaçlarının dalları kullanılıyor.
İki kez kaynatılıp kabukları soyulan dallar, dövülüp sulandırıldıktan sonra hamur haline getiriliyor. Elekler vasıtasıyla su süzülerek yüzey oluşturulmasının ardından kuruyan malzemeler, kağıt haline geliyor.
Ham halinden "aharlama" ve "mühreleme" işlemleriyle yazıya hazır hale getirilen kağıtlar, Türkiye'nin dört bir yanındaki hattat, yazı ustası ve sanatkarlar tarafından talep ediliyor.
"Geleneksel yöntemlerle kağıt yapıyoruz"
Müzenin sorumlusu Aytekin Vural, yaptığı açıklamada, 3 yıl önce açılan kurumun çok sayıda ziyaretçiyi ağırladığını söyledi.
Yaklaşık 30 kente kağıt üretimini anlatmaya gittiklerini ifade eden Vural, huzurevlerinde, okullarda geleneksel yöntemlerle kağıt yapmayı öğrettiklerini belirtti.
Atölyelerinde tamamen doğal, geleneksel yöntemlerle üretim gerçekleştirdiklerini, "pano okunarak gezilen müze" anlayışını geride bıraktıklarını kaydeden Vural, şöyle devam etti:
"Ziyaretçilerin kağıdın üretimini anlamaları için yapmaları gerekiyor. Bu yüzden biz, ağacın dalını budayıp, yazı yüzeyi yapana kadar ziyaretçinin kendisine bırakıyoruz. Baştan sona kadar üretimi kendileri yapıyorlar. Ücretsiz şekilde kağıt yapan ziyaretçiler, kağıtları hatıra olarak yanlarında götürüyor. Ziyaretçiler, kağıdı yapıp bitirdikten sonra, bir üretimin tamamını gerçekleştirdikleri için mutlu oluyor."
Öğrencilerin müzede kağıdın yapım aşamalarını görmesinin ardından bu konuda çevre duyarlılığı kazandığına işaret eden Vural, öğretmenlerden "çocukların artık kağıtları çöpe atmadığını, geri dönüşüm için değerlendirdiğini" duyduklarını anlattı.
Kaybolmuş 120 yıllık bir kopuştan sonra tekrar gün yüzüne çıkarılan bir meslek
Sanat dallarına göre farklı türlerde kağıt ürettiklerini ifade eden Deniz, "Ebru, hat, tezhip için farklı kağıtlar ve filigranlı kağıtlar üretiyoruz. Aslında bu kaybolmuş, 120 yıllık bir kopuştan sonra tekrar gün yüzüne çıkarılmış bir sanat, meslek" dedi.
Deniz, kağıdın paçavralar, eskimiş halatlar ve dut dallarından yapılabileceğini dile getirdi.