Çocuklar için ilk sosyalleşme yeri olan okul, aynı zamanda onların yaşayacağı ilk korku unsurlarından da biri. Öğrencilerin çeşitli bahanelerle okula gitmek istememesi, okulda huzursuz olması ve bazı hastalık belirtileri göstermesine 'okul fobisi' denir. Reem Nöropsikiyatri Merkezi'nden Nörolog Mehmet Yavuz; okul korkusunu yenmenin yollarını anlattı…
BELİRTİLERİ GÖZLEMLEYİN
Genellikle anneye çok bağımlı bir çocuğun, ondan aniden ayrılmasıyla ortaya çıkan bu durum; çocukta mide bulantısı, karın ağrısı ve baş dönmesine neden olur. Bu şikayetler, genellikle pazar akşamı yatmadan önce ve pazartesi sabahı görülür. Eğer anne-baba, çocuğun bu durumu karşısında endişelenir ve onu okula göndermezse, bu davranış alışkanlık haline gelebilir.
DEPRESYONA DÖNÜŞMESİN
Okul korkusuna bağlı olarak çocukta uyku problemleri ve alınganlık görülebilir. Çocuk bir süre sonra okula gitme ve ödevlerini yapma konusunda umursamaz tavırlar sergileyebilir, ilerleyen dönemde okul fobisi ağırlaşarak depresyona dönüşebilir. Anne-babanın, çocuğa aşırı bağımlı olması, okul korkusunun nedenlerinden biridir. Çocuğun, sürekli endişe duyan bir ailede yaşaması, her istediğinin yapılması ve sürekli huzursuz bir aile düzeninde bulunması; okul korkusuna sebep olan başlıca nedenler arasındadır. Öğrencinin okulda başaramadığı ya da anlamadığı dersler konusunda eğitmeninden aşırı tepki görmesi, uygun olmayan sınıf düzeni, arkadaş çevresi tarafından alay edilmesi; okul fobisini geliştirir.
AİLENİN TUTUMU ÖNEMLİ
Okuldan kaçma eylemi başladığında ise öğrenci, okul korkusu duymaz, herhangi bir şikayeti olmaz fakat saldırgan tavırlar sergiler. Daha çok, okul ortamını sıkıcı bulan ve disiplin suçları fazla olan uyumsuz öğrenciler okuldan kaçar. Aile içerisindeki huzursuz ortam, aşırı baskıcı aile kuralları ve okuldaki eğitmen tutumu; öğrenciyi olumsuz etkiler. Okulu sevmeme, okuma isteğinin olmaması ve yanlış arkadaşlıklar; okuldan kaçmada en etkili sebeplerdir.
ARKADAŞLARIYLA KAYNAŞSIN
Çocuk okul korkusu yaşıyor ve okula gitmek istemiyorsa; okula gitmesi sağlanmalı fakat kesinlikle şiddet ve baskı uygulanmamalı. Çocuk, okul eğitiminin faydaları hakkında açıklayıcı bilgiler verilerek ikna edilmelidir. Aile içindeki bireylerin, çocuğa bu konuda yardım etmesi gerekir. Anne-babanın çocukla ilişkisinde aşırı bağımlı bir tutum sergilememesi, çocuğun birey olması için ortak davranışlar içine girmesi gerekir. Okula giderken anne ve babanın endişelenmesi; çocuğu daha da korkutur. Bu nedenle anne-baba; çocuğun, okul arkadaşları ile daha fazla zaman geçirmesine yardımcı olmalıdır.
Okuldan kaçmasını önleyin
Çocuğu okula gitmeye teşvik edin ve kaçma nedenlerini öğrenmeye çalışın.
Okuldaki rehber öğretmenle görüşün ve onunla ortak bir iletişim dili geliştirin.
Çocuğun arkadaş ortamını ve madde eğilimini kontrol edin.
Agresif tavırlar sergiliyorsa, ona sakin yaklaşmaya çalışın.
Anne-baba olarak aile içindeki iletişimsizliği çocuğunuza yansıtmayın.
Eğer sorunları bu şekilde de çözemiyorsanız, çocuğun mutlaka bir psikolojik yardım almasını sağlayın ve gerekirse annebaba olarak siz de destek alın.
Eğitimciler toleranslı olmalı
Doğa Koleji Anaokulu ve İlkokul Koordinatörü Ayfer Erdem Batı, okul korkusu ve adaptasyon sorunu yaşayan çocuğun kaygı durumuyla empati kurulması gerektiğini söylüyor: "Çocuğun olumsuz duygularıyla başa çıkması için zamana ihtiyacı vardır. Hem eğitimciler, hem anne-babalar; çocuğun olumsuz davranışlarını ilk dönemlerde tolere edebilir. Geçişi iki taraflı da yumuşatmak gerekir. Eğitimciler, öğrencilerin tatilden geldiğini unutmamalıdır, ebeveynler de tatilin son aylarında çocukların okula gideceğinin farkında olmalıdır. Bu yüzden, okulun ilk haftalarında eğitimcilerin daha eğlenceli ortamlar kurması, çocuğu rahatlatacaktır."
Ebeveyn-öğretmen ilişkisi
Çocuğun okula alışmasında oryantasyon sürecinin doğru kurgulanması çok önemlidir. Ayfer Erdem Batı; ebeveynlerle öğretmenin ilk tanışma anının çocuk tarafından gözlemleneceğini söylüyor: "Ebeveynler ve öğretmen arasında sıcak ve samimi ilişki kurulması, çocuğun öğretmenine daha çok güven duymasını sağlar. Okulun ilk günlerinde ebeveynlerin okulda olmasını kesinlikle desteklemiyorum. Okula alışması, öğretmenine güvenmesi için çocuğa şans tanınmalıdır."
