Onlarca medeniyete evsahipliği yapan Anadolu, doğal ve tarihi güzelliklerinin yanı sıra yöresel lezzetleriyle de dikkat çekiyor. Dünyanın en eski buğdayına sahip olan Anadolu topraklarının, her bir köşesinde yetişen ürünlerin desteklenip koruma altına alınması gerekiyor. İşte Anadolu'da yetişen birbirinden lezzetli tatlardan bazıları...
FİNİKE POR TAKALI
Finike
portakalı lezzetini, Finike yöresine has iklim yapısından alıyor. Finike'nin yer aldığı bölgenin kuzeyinde yüksek Akdağ ve batısında Gülmez dağı bulunuyor. Akçay ve Alakır deresinin getirdiği alüvyonlar nedeniyle bölge, zengin toprak yapısına sahip. Bu uygun yetiştirme alanı ve bölgeye has iklim koşulları sayesinde, yetişen portakalın rengi, kalitesi ve aroması; diğerlerine göre farklılık gösteriyor. Çekirdeksiz bir yapısı olan bu özel portakalın zengin besin öğeleri ve ideal asit seviyesi; eşsiz bir lezzete sahip olmasını sağlıyor. Finike portakalı farklı bölgelerde üretilse de, aynı ürün kalitesi yakalanamamıştır. Bu portakal türü; Antalya ilinde Finike, Turunçova, Hasyurt, Yeşilyurt, Sahilkent beldesiyle Yalnız ve Yuvalılar köylerinde yetiştiriliyor.
PORTAKAL REÇELİ
Malzemeler:
6 adet portakal (3 su bardağı dilimlenmiş portakal kabuğu)
4 su bardağı toz şeker
2 su bardağı su
1 su bardağı portakal suyu
Yarım limon suyu
Yapılışı: Kabuklarını soyup küçük küçük doğradığınız portakalı bir tencereye alın. Tencereye bolca su ekleyip 15 dakika kadar kaynatın. Kaynayan portakalların suyunu süzüp soğumaya bırakın. Tencerede şeker, iki su bardağı su ve bir su bardağı portakal suyunu karıştırarak kaynatın. Portakalları atın ve orta ateşte koyu bir şurup kıvamı alıncaya kadar (yaklaşık 50 dakika) kaynatmaya devam edin. Koyulaşan şurubun içine yarım limon suyunu katıp 10 dakika daha kaynatın. Reçel sıcakken kuru cam kavanozlara boşaltın, soğuduğunda kavanozların kapaklarını kapatıp serin ve loş bir yerde saklayın.
TAŞKÖPRÜ SARI MSAĞI
Türkiye'de
sarımsak üretiminin en yoğun yapıldığı yer Kastamonu ilinin Taşköprü ilçesidir. Raf ömrü uzun, tadı ve kokusu keskindir. Taşköprü sarımsağı; yüksek kuru madde içeriği (yüzde 37), keskin tat ve kokusuyla dikkat çeker. Bu sarımsak; yetiştirildiği topraktan gelen yüksek mineral (özellikle selenyum yönünden çok zengin içeriğe sahip) ve içerdiği vitaminler nedeniyle tıbbi açıdan da en değerli sarımsak olarak kabul ediliyor. Taşköprü'de yetişen sarımsakların büyük kısmı ilaç fabrikalarına antibiyotik imalatı için verilmektedir. Bu genel özellikler çerçevesinde dünyanın en iyi sarımsağı olduğu biliniyor. Taşköprü sarımsağı başka yerlerde de yetiştirilmek istenmiş ama Taşköprü toprağında yetişen sarımsağın kokusu ve tadı alınamamıştır. Raf ömrü çok uzun olan Taşköprü sarımsağı, bir yıl süreyle soğuk hava depolarına ihtiyaç duyulmaksızın saklanabilmektedir. Dünyaca ünlü bu özel sarımsak; Kastamonu'nun Taşköprü ilçesine bağlı bulunan köyler ve yerleşim birimlerinde üretilmektedir.
Sarımsaklı nar ekşili ızgara sebze
Malzemeler:
1 adet patlıcan
1 adet sakız kabağı
3 adet orta boy domates
2 adet kırmızı biber
2 adet orta boy kuru soğan
Tuz Sos için:
2-3 diş Taşköprü sarımsağı
1 Türk kahvesi fincanı sızma zeytinyağı
1 yemek kaşığı halis nar ekşisi
Tuz
Süslemek için
Birkaç sap fesleğen
Yapılışı:
Patlıcanı
ve domatesi yıkayın. Kuru soğanı soyup yıkayın. Kabağın kabuğunu incecik kazıyıp yıkadıktan sonra bu sebzelerin hepsini yarım santimetre eninde daire şeklinde dilimleyip azıcık tuz serpip kenara alın. Kırmızı biberi yıkayın. Sebzelerin hepsini fırının ızgara ayarında, elektrikli ızgarada ya da mangalda kurutmadan hafifçe, Anadolu tabiriyle 'ala börtük' ızgara edin. Kabuğunu soyup çekirdeklerini çıkardığınız kırmızı biberleri, eni bir santimetrelik uzun şeritler halinde kesin.
SAĞLIKLI VE BOL LİFLİ IZGARA
Sos malzemelerini ufak bir kavanoza koyup kapağını kapatıp iyice çalkalayın. Izgara sebzeler ılıkken sosu üstüne dökün. Sebze ızgaranızı ekşi mayalı ekmeğin üstüne koyup fesleğenle süsleyerek servis edebilirsiniz. Dilerseniz tabaklara kat kat koyup üstüne biraz daha sos gezdirerek de servis edebirlirsiniz. Sebze ızgara; hafif, sağlıklı, bol lifli, leziz mi leziz bir yemek. Afiyet olsun.
AYDIN İNCİRİ
İncir; yapısında süt taşıyan, erkek ve dişi çiçeklerin farklı ağaçlarda olduğu ve yaprak dökücü bir ağaçtır. Anavatanı Türkiye'den Suriye'ye, oradan Filistin'e ve daha sonra da Ortadoğu üzerinden Çin ve Hindistan'a yayılmıştır. İncirin özel döllenmesi ve özel kurutma şartları isteyen bir meyve olması, yetiştirildiği bölgeleri sınırlandırmaktadır. Geniş ekolojik uyum kabiliyeti nedeniyle yurdumuzun tüm sahil kuşağında ticari olarak yetiştirilen kuru ve taze incirin; Büyük ve Küçük Menderes havzalarında yoğun olarak üretimi yapılmaktadır. Yurdumuzda incir en çok Aydın-İzmir yöresinde yetiştirilmektedir. Aydın inciri özeldir. Çünkü sadece Aydın'ın güneşiyle, rüzgarıyla, yağmuruyla yetişir. Aydın özellikle sahip olduğu mikroklima nedeniyle dünyanın en kaliteli kuru incirlerini üretmektedir. İncir vitamin değeri bakımından çok zengindir.
ROKALI İNCİR SALATASI
Malzemeler:
1 demet roka
4 adet Aydın inciri
2 yemek kaşığı kavrulmuş, iri parçalanmış Giresun fındığı
100 gr. Erzincan tulum peyniri Sos için:
2 yemek kaşığı Ayvalık zeytinyağı
1 tatlı kaşığı süzme bal
Tuz
Yapılışı: Rokayı örselemeden iyice yıkayıp süzdürün. İnciri keskin bir bıçakla yuvarlak dilimleyin; ezmemeye dikkat edin. Peyniri ufalayın. Sos malzemelerini ufak bir kavanoza koyup çalkalayın. Rokayı tabaklara bölüştürüp üstüne incir ve peyniri koyun. Sosu gezdirin, en son fındığı serpiştirin. Afiyet olsun!