Fragmandan yola çıkarak yorum yapmak risklidir ama fragmanlar çok şey anlatır; filmin özetidir, birçok ipucu verir. 'Kış Uykusu'nun fragmanı beni çok şaşırttı; Nuri Bilge Ceylan'ın (NBC) sinemasındaki değişimlerin habercisi gibi duruyor.
1 dakika 37 saniyelik fragmandaki diyaloglar, herhalde 'İklimler' ve 'Mayıs Sıkıntısı'ndan daha çok. Şaka bir yana; 'Kış Uykusu', NBC'nin en konuşkan filmi olacak gibi duruyor. Halbuki NBC daha önceki filmlerinde genelde karakterlerini az konuşturur, derdini görsellikle, metaforlarla anlatırdı.
Nuri Bilge Ceylan, sinemaya eşini dostunu, akrabasını filmlerde oynatarak başladı. Kariyerinin büyük bölümünde hep amatör oyuncularla çalıştı. Hatta onlara Cannes'da 'En İyi Erkek Oyuncu' ödülü kazandırdı (bkz. Muzaffer Özdemir, Emin Toprak). NBC, 'Üç Maymun' filmiyle birlikte profesyonel oyuncularla daha çok çalışmaya başladı. 'Kış Uykusu' ise NBC'nin en çok profesyonel oyuncuya rol verdiği film olma özelliğini taşıyor. Haluk Bilginer, Demet Akbağ, Melisa Sözen, Nejat İşler, Serhat Mustafa Kılıç gibi birçok değerli oyuncu rol alıyor filmde.
EN UZUN FİLMİ
Demet Akbağ makineli tüfek gibi hızlı konuşarak varlığını hemen hissettirmiş; tiyatro kökenli bir oyuncu olduğunu çok belli ediyor. Melisa Sözen ise 80'lerin bunalım entel filmlerinden fırlamış gibi. Nejat İşler her zamanki gibi karizma; umarım eski günlerine döner.
Eğer 'Kış Uykusu', fragmanındaki gibi konuşkansa, Haluk Bilginer'den 'Masumiyet' tadında müthiş bir tirat da izleyebiliriz. NBC bu filmde geleneklerini yıkacak gibi görünüyor.
'Bir Zamanlar Anadolu'da'nın vizyon tarihini merakla beklerken NBC'nin ekibinden biriyle konuşmuştum. "NBC yaşlandı galiba; kurgu masasından kalkamadı, filmini bir türlü toparlayamadı, iş uzadı" diyordu. Sonuçta sadece iş değil, filmin süresi de uzadı; tam 150 dakikalık bir yapıt çıktı ortaya. Geriye doğru gittiğimizde 'Üç Maymun'un süresi 109, 'İklimler'in ise 101 dakika. Filmlerin süresiyle NBC'nin yaşlanması arasında kurduğumuz bağın en güçlü delili de 'Kış Uykusu' galiba; filmin süresi tam 196 dakika.
Vallahi bir NBC hayranı olarak, büyük ustanın hep daha uzun süreli film çekmesini tercih ederim ama 196 dakika, NBC filmlerine alışkın olmayanlar için çok uzun bir süre. 196 dakika aynı zamanda filmin daha az seansta gösterilmesi demek. Bu durum gişeyi etkileyebilir ama NBC için gişenin hiçbir zaman önemi olmadı.
'Kış Uykusu'nun fragmanında fon müziği kullanılmış (bkz. Schubert: Piano Sonata No. 20 in A major D959: II Andantino). NBC genelde filmlerinde fon müziği kullanmayı sevmez, bu gelenek 'Kış Uykusu'nda değişecek gibi duruyor. İyi olur aslında, o müthiş kareler fon müziğiyle daha iyi gider.
Özetle 'Kış Uykusu'nın fragmanı NBC sineması açısından birçok değişimin habercisi.
Bakalım bu değişim Cannes'da nasıl karşılanacak?
