RENAZZO DI CENTO, İtalya - Geniş bir depoda vitrin mankenleri için yapılan sentetik vücut parçaları yerde dağılmış durumda. Eğitimsiz bir göz için, bunlar sentetik vücut parçalarından başka bir şey değil. Ancak Andrea Bonaveri'nin aile şirketi 60 yıldır vitrin mankeni yapıyor ve onun gibi bir uzman için her parçanın ayrı bir hikâyesi var. Bir grup beyaz vitrin mankenini işaret ederek, "Bunlar Burberry'e sevk edilecek" diyor. Sonra, "Bu bacaklar Emilio Pucci için. Kısmen mor renkli olanlar Louis Vuitton için. Bu yeşiller de Hugo Boss için" diye ekliyor. Vitrin mankeni sektöründe Bonaveri markası en iyiler arasında gösteriliyor. Neredeyse, mankenlerin sergilediği markalar kadar ünlü. Milano'da bir diğer vitrin mankeni üreticisi Adel Rootstein'ın ürünlerini satan Il Centro Pier isimli bir mağazanın sahibi Luca Ceresa, Bonaveri'nin sektörde özel marka değeri olan birkaç firmadan biri olduğunu söylüyor. "Öneminin daha iyi anlaşılması için bir örnek vermek gerekirse onlar için vitrin mankeni dünyasının Ferrarileri diyebiliriz" diyor. Bonaveri, tıpkı Ferrari gibi, kısıtlı sayıda müşteriye çok havalı ürünler üretiyor. Ayrıca mankenlerin müşteriyi dükkâna çekebilecek bir mesaj vermesi de gerekiyor. Milano'daki Bocconi Üniversitesi'nde İşletme Okulu'ndan Karin Zaghi, herhangi bir mağaza vitrininin ilk hedefinin "satış" olmadığını söylüyor. Zaghi'ye göre hedef, mağazanın ya da markanın kimliğini ve özünü yansıtmak ve sektördeki yerini anlatmak. "'Ben buradayım' demenin bir yolu bu. Eğer mankenin tek görevi giysileri göstermekten ibaretse bu işlevsel bir amaç olur. Asıl görev, yoldan geçenlerin dikkatini çekip onlara ulaşmak olmalı" diyor. Ferrari fabrikası Bonaveri atölyesinin 48 kilometre uzağında. Bonaveri de tıpkı Ferrari gibi son derece pahalı. Bir Bonaveri mankeninin perakende fiyatı bin 300 ila bin 600 euro arasında değişiyor. Avrupa'da Çin malı vitrin mankenleri 100 eurodan daha ucuza satılıyor ancak yine de Bonaveri kendi pazarını yaratmayı başardı. Bonaveri vitrin mankenlerinin bu kadar pahalı olmasının nedeni detaya verilen önem. Mankenler polyester, deri ve ahşap da dâhil olmak üzere farklı malzemeler kullanılarak yapılıyor. Firma, her ay bin 500 ile 2 bin arasında manken satıyor. Bonaveri, "İnsan bedeni değişmese de biz sürekli araştırma yapıyoruz" diyor. Firma, bir süre önce kumaş kaplı modele geri döndü. Mankenler büyük bir itina içerisinde Cento şehrinin hemen dışında elle yapılıyor. Bonaveri, "Her vitrin mankeninin kendi hikâyesi ve üzerindeki giysiyi yorumlama stili var" diyor. Firma ilk makinesini 1960'larda plastik kullanmaya başladığında aldı. Hazır giyim sektörünün yükselmesiyle firmanın satışları arttı. Firma zenginlere hitap eden Giorgio Armani, Gianni Versace ve Gianfranco Ferré gibi tasarımcıların yükselmesinden de yararlandı. Firmayı şimdi kardeşi Guido ile birlikte işleten Bonaveri, "Talep o kadar artmıştı ki siparişleri yetiştirmekte zorlanıyorduk" diye anlatıyor. Guido, lazer tarayıcı kullanarak insan figürünü kopyalayıp yeni modeller üretiyor. Bazı yeni modeller ise geleneksel heykel tekniği ile üretiliyor. Firma üretimi arttırmak için beş yıl önce Cento'nun dışında daha büyük bir fabrika inşa etti. Açıldıktan sonra ilk yılda kâr yüzde 32 arttı. Tek müşteri moda evleri değil. Müşterileri arasında büyük mağazalar kadar müzeler de var. New York'taki Metropolitan Sanat Müzesi de bunlardan birisi. Mağazalar arasında ise Saks ve ABD'den Bloomingdales ve Macy's de bulunuyor. Bonaveri ve diğer Avrupalı vitrin mankeni üreticileri, masraftan kısmak için Çin'de fabrika açtı. Aynı zamanda Çinli firmalar da sektöre giriş yaptı. Pazarlama uzmanlarına göre, satış aracı olarak vitrin mankenlerinin modası hiçbir zaman geçmeyecek. Zaghi, "Markalar reklama ve halkla ilişkilere yatırım yapıyor ancak mağazalar gibi satış noktaları gittikçe önemli bir pazarlama aracı olarak karşımıza çıkıyor. Markalar mağazalarda hayat buluyor. Müşteriyle en önemli iletişim burada gerçekleşiyor. Satın alıp almamaya dair son kararın verildiği yer de burası oluyor" diyor.
ELISABETTA POVOLEDO
